علت جوش معمولا آفت دهانی، ترشح دندانی، عفونت‌های ویروسی، عفونت‌های قارچی، عوامل خوراکی و نوشیدنی‌ها یا تغذیه نامناسب است. برخی از جوش‌ها بعد از مدتی به صورت طبیعی از بین می‌روند، اما در برخی موارد خاص هم بیمار باید برای از بین رفتن این جوش‌ها به سراغ پزشک و یا دندانپزشک برود.
علت جوش سفید بدون درد، معمولا عفونت لثه و دندان است که به صورت «آبسه پریودنتال» ظاهر میشود. جوش‌های شفاف، جوش‌های سفید، جوش‌های متعدد و جوش‌های خونی یا چرکی انواع مختلف جوش لثه هستند که خود را با علائم مختلفی نشان می‌دهند. این جوش‌های معمولا با علائمی همچون تورم و قرمزی غیر عادی، خونریزی، زخم، درد شدید یا عدم بهبود در طولانی مدت دیده می‌شوند.
جوش چرکی بدون درد روی لثه نشانه چیست؟ علائم و نشانه های انواع جوش های لثه
از علائم بیماری های لثه منجر به جوش لثه این موارد قابل اشاره‌اند:
- لثه‌های متورم
- حساسیت لثه‌های در زمان خوردن مواد غذایی گرم یا سرد
- تب بالا و حالت تهوع
- تنفس بدبو
- خارش و حساسیت زیادی لثه
- خونریزی شدید و چرکی
- ترشحات دهانی غیر عادی
- درد گوش و ناحیه فک
جوش لثه در چه افرادی بروز میکند؟
جوش لثه به عنوان یک بیماری دهان و دندان ناشی از عفونت باکتریایی شناخته میشود و معمولا در افرادی که دچار مشکلات لثه‌ای همچون پوسیدگی دندان هستند، بیشتر از دیگران دیده میشود. کسانی که عادت‌های غذایی ناسالم دارند و به بهداشت دهان و دندان خود به طور منظم رسیدگی نمی‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به این جوش‌های آزار دهنده هستند.
جوش لثه در کودکان
جوش لثه در کودکانی که تازه صاحب دندان شده‌اند و یا کودکان خردسالی که از مشکلات پوسیدگی دندان رنج می‌برند متداول است. والدین می‌توانند در طول مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان برای کودکان با جلو بردن لب کودک و بررسی لثه‌هایش به دنبال علائم جوش‌های سفید لثه باشند.
اگر در حین بررسی متوجه جوش‌های شبیه حباب‌ها در لثه کودک شوید، بهترین اقدام این است که او را به دندانپزشک ببرید. زیرا کودکان در اغلب موارد دردی را به خاطر این جوش‌های احساس نمی‌کنند، اما وجود جوش روی لثه نشان دهنده یک عفونت دهان و دندان است که باید به صورت فوری برای درمان آن اقدام کرد.
جوش روی لثه در بارداری
جوش داخل لپ دهان و یا جوش روی لثه یکی از مشکلات متداول در بین خانم‌های باردار است. دلیل اصلی این جوش‌ها دوران بارداری معمولا تغییرات هورمونی است. تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند به تغییرات متعددی همچون افزایش التهاب لثه‌ها و کاهش توانایی بدن در مقابله با باکتری‌ها منجر شود.
این تغییرات معمولا با علائمی چون جوش سفید یا برجستگی لثه خود را نشان می‌دهند که معمولا خطری ندارند؛ اما مراجعه به دندانپزشک برای مادران باردار توصیه میشود.
دلایل جوش های سفید ریز روی لثه
جوش های سفید داخل دهان یا پسوریازیس دهان ممکن است غشای مخاط دهان را تحت حمله قرار دهد و به تدریج باعث ترک خوردگی و ظهور جوش سر سفید داخل دهان و روی لثه‌ها شود. جوش سفید روی لثه معمولا به صورت توده‌های کوچک سخت همراه یا بدون درد بروز می‌کنند. برای کاهش درد می‌توانید از محلول آب و نمک جهت کاهش التهاب استفاده کنید. تاثیر از جمله عوامل وجود این جوش‌های موارد زیر قابل اشاره‌اند:
- بیماری های دهان و لثه: بیماری هایی همچون پوسیدگی دندان، جراحی لثه، استفاده از پروتز در دهان می‌تواند جز دلایل اصلی جوش زدن داخل دهان باشد.
- زخم دهان و لثه: تغذیه ناسالم و یا بیماری‌های عفونی و ویروسی و زخم دهان ناشی از آن، با علائم اولیه جوش قرمز داخل دهان نمایان میشود. زخم لثه و بیماری‌های عفونی مرتبط با لثه‌ها هم می‌تواند علت جوش زدن داخل دهان باشد.
- عفونت لثه: وجود دندان پوسیده و یا عفونت دهان می‌تواند باعث جوش در داخل دهان و لپ باشد. همچنین اگر به دلیل جوش روی لثه، دهان دچار عفونت شود، عفونت گسترش یافته و علائمی همچون جوش داخل دهان دیده میشود.
- التهاب دهان و لثه: التهاب دهان به دلیل پوسیدگی و یا خوردن غذاهای تند و ناسالم هم می‌تواند باعث بروز جوش داخل دهان شود. گر لثه‌های بیمار به دلیل قرار دادن پروتز یا جراحی فک و دندان عقل دچار التهاب شود، احتمال بروز جوش داخل دندان هم برای بیمار دور از انتظار نیست.
- جوش سفید دردناک روی لثه: گاهی بعد از بروز جوش‌های سفید مزمن روی لثه که با درد همراه است، دهان به دلیل حضور ویروسی دچار دچار جوش میشود.
پیشگیری و کنترل جوش روی لثه
رعایت بهداشت دهان و دندان ساده‌ترین راهکار پیشگیری از جوش لثه است. بسیار مهم است که حداقل روزانه دوبار مسواک بزنید و از نخ دندان و دهان‌شویه استفاده کنید. داشتن رژیم غذایی سالم همچون میوه‌ها، سبزیجات و ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها هم می‌تواند مانع از جوش روی لثه شود و یا فرآیند درمان آن را تسریع کند. مصرف دخانیات و شکر از عواملی است که مانع از بهبود جوش روی لثه میشود. مدیریت استرس هم می‌تواند راهکاری ساده برای پیشگیری از جوش داخل دهان باشد.
داروها و روش‌های دندانپزشکی برای از بین بردن جوش لثه
در صورت بروز جوش چرکی داخل دهان یا لثه‌ها بهترین راهکار مراجعه به دندانپزشک و استفاده از داروهای ضد ویروس است؛ به‌خصوص جوش‌هایی که علائم بهبودی در آنها دیده نمی‌شود. از روش‌های زیر برای درمان جوش سفید لثه استفاده میشود:
- مصرف داروهای ضدویروسی و آنتی‌بیوتیک‌ها باعث فروکش جوش و التهاب لثه در اثر عفونت می‌گردد. آموکسی‌سیلین، مترونیدازول یا کلیندامایسین متداول‌ترین داروهای درمان جوش لثه هستند.
- جرمگیری لثه و دندان یکی از روش‌های بسیار موثر رفع جوش لثه است.
- از روش‌های متداول برای جوش‌های بزرگ و مزمن، تخلیه عفونت است. بعد از این جراحی باید طبق تجویز پزشک چند روز آنتی بیوتیک مصرف کنید.
- بسیاری پس قرار دادن انواع پروتزهای دندانی دچار جوش لثه می‌شوند که برای درمان لثه، دندانپزشکان از ژلی مخصوص کاهش حساسیت لثه استفاده می‌کنند.
روش درمان خانگی جوش دهان و لثه
غذاهای ناسالم و شیرینی‌ها می‌تواند دلیل جوش داخل دهان باشد. معمولا جوش های ریز داخل دهان را می‌توان با درمان‌های ساده و دردسترس خانگی برطرف و برای جوش‌هایی که علائم خونریزی یا زخم دارد، به دندانپزشک مراجعه کرد.
- قرقره محلول رقیق آب نمک چند بار در روز
- قرقره محلول رقیق آب و سرکه سیب
- شستشوی دهان با محلول هیدروژن پراکسید یا دهان‌شویه‌های بدون الکل
- قرقره آب سیر یا پیاز برای ضدعفونی دهان
- مالیدن روغن میخک روی لثه یا جای جوش در داخل دهان
- زدن روغن درخت چای یا دارچین به جوش لثه
- خوردن پیاز خام و سیر در رژیم
- استفاده از ژل آلوورا برای التیام و درمان جوش لثه
- پرهیز از استعمال دخانیات و مواد شور و شیرین
اگر جوش روی لثه درمان نشود چه می شود؟
در صورتی که جوش حالت مزمن پیدا کند و برای درمان آن اقدامی انجام نشود، احتمال گسترش عفونت وجود دارد که در صورت عدم درمان، می‌تواند زندگی فرد را به خطر بیاندازد. درصورتی که پلاک و جرم به زیر خط لثه گسترش و عفونت به سایر مناطق دندانها گسترش یابد، این بیماری می‌تواند موجب تورم لثه و التهاب دندانها شود. با تحریک مزمن باکتریایی بافت لثه به تدریج از دندانها جدا و حفره‌های به وجود آماده روی لثه محل تجمع ویروس و باکتری‌های میشود که از دلایل اصلی گسترش عفونت روی لثه است.
اغلب متخصصین برای درمان بیماری لثه از آنتی بیوتیک استفاده می‌کنند تا جلوی گسترش عفونت گرفته شود؛ زیرا دهان به صورت مستقیم با گوارش در ارتباط بوده و سرعت انتقال عفونت از آن به سایر ناحیه‌ها زیاد است.
