جامع ترین مطلب در مورد صندل قرمز یار مهربان پوست

معرفی صندل قرمز

• صندل قرمز با نام علمی Adenanthera pavonina و لاتین آن red sandal که از راسته باقلاسانان و تیره باقلاییان است.
• یک گیاه مشهور در سیستم دارویی طب سنتی هندی است.
• صندلان و  صندل احمر اسامی دیگر این گیاه دارویی هستند.
• این گیاه به دلیل قرمز بودن چوب آن به این نام معروف است و بومی مناطق هند، حبشه و زنگبار است. قسمت های مورد استفاده گیاه صندل سرخ چوب و برگ این گیاه می باشند.

ریخت شناسی صندل قرمز

• صندل، چوب درختی بزرگ شبیه به درخت گردو یا انبه است. شاخه های آن افتاده بر روی زمین و میوه‌ی آن به شکل خوشه است. برگ آن شبیه به برگ گردو، نازک و نرم است. صندل بر سه نوع است: صندل سفید، صندل زردرنگ و صندل سرخ که در این قسمت به صندل سرخ اشاره می شود.
• صندل سرخ درختی از تیره پروانه واران به ارتفاع ۸ – ۱۰ متر و دارای برگ های منفرد، مرکب از برگچه های فرد با کناره صاف و میوه های بال دار و محتوی یک دانه بدون آلبومن با لپه های خمیده است.  قطعات چوب آن، برای مصارف مختلف به بازارهای دارویی عرضه می شود. این قطعات، رنگ قرمز_قهوه ای دارند و اگر در مجاورت هوا قرار گیرند، سطح خارجی آن ها به رنگ سبز مایل به سیاه در می آید.

خاستگاه صندل قرمز

• درخت آن بومی مناطق هند، حبشه و زنگبار است. چوب آن قرمز است که به نام صندل قرمز معروف می باشد.
• به طور کلی دو نوع صندل در بازار عرضه می‌شود، صندل سفید یا زرد و صندل قرمز که البته با این که نام هر دو آن‌ها صندل است از درختان یک خانواده گیاهی به دست نمی‌آیند و چوب درختان از دو خانواده گیاهی مختلف هستند که در این مطلب به صندل قرمز، خواص، فواید و نحوه استفاده از این گیاه پرداخته می‌شود.
• در کتب طب سنتی ایران این صندل را در ردیف صندل سفید تحت عنوان صندل نام می برند در صورتی که چوب دو درخت متفاوت هستند و خواص آن ها نیز تا حدودی متفاوت است.
• در حالی که بیش از ۱۰۰ گونه از گیاهان چوب صندل در جهان وجود دارد ، اما اکثر گونه های این درخت بومی هند ، هاوایی یا استرالیا هستند. درخت صندل در ایران نیز پرورش داده می شود.
• این درختان اغلب در مناطقی با خاک رس ضعیف ، خشک یا شنی رشد می کنند. درختان صندل در برابر باد شدید ، خشکسالی ، نمک پاشی و گرمای شدید مقاوم هستند. آنها آفتاب کامل را ترجیح می دهند، اما در سایه نیز رشد می کنند. برداشت چوب از این درختان بین ۱۰ تا ۳۰ سالگی آنها انجام می شود، زیرا اسانس های طبیعی این درختان با افزایش سن ، قدرت بیشتری پیدا می کند.

ترکیبات شیمیایى‏ صندل قرمز

• در سر شاخه‏ هاى تازه درخت صندل قرمز گلوکوزید و یک ماده رنگى قرمز وجود دارد. از این درخت در اثر شکافى که به تنه آن وارد مى‏شود صمغى می گیرند که به کینو معروف است. در صمغ کینو که از این درخت گرفته می شود یک نوع تانن خاصى به نام کینوتانیک اسید و یک ماده رنگى قرمز گرفته می شود و با تقطیر خشک، از آن مواد پیروکاتچین‏ و پروتوکاتچى نیک اسید به دست مى‏ آید که اثر آنها تقریبا شبیه کاتچو است.
• صندل سرخ دارای ماده ای به نام پته روکارپین، سانتالول و اسید سانتالیک است.
• چوب درخت صندل سرخ اثر قابض دارد ولی از آن، جهت رنگ کردن بعضی مواد غذائی استفاده می شود و گاهی نیز آن را به عنوان تقلب به زعفران می افزایند.
• در هند  چوب صندل قرمز با نام های زیادی مانند راکتا چندان ، چوب قلب ، لال چندان ، چوب یاقوت ، آگارو ، آنوکام و سندرز قرمز شناخته می شود. چوب این درخت سرشار از بسیاری از مواد شیمیایی گیاهی مفید برای سلامتی مانند گلیکوزیدها ، روغن های ضروری ، فلاونوئیدها و ترکیبات پلی فنلی مانند فلاونوئیدها ، تانن ها و اسیدهای فنولیک است.

طبع صندل قرمز

طبع صندل قرمز سرد و خشک است.

خواص و طرز استفاده و مقدار مصرف صندل قرمز

• در هندوستان از چوب صندل قرمز به عنوان خنک کننده و قابض و تونیک در استعمال خارجی، برای ناراحتی های صفراوی و رفع التهاب و سردرد گرم و کاهش تب و همچنین برای رفع ناراحتی های پوست تجویز می شود.
• در تایوان از محلولی که از خیس کرده خاک اره آن حاصل می شود، برای کاهش ورم استفاده می شود.
• در اندونزی خاک اره صندل قرمز را با برنج می پزند و برای قطع خونریزی می خورند. چوب قرمز آن داروی رفع ناراحتی خون است و در زخم ها و جراحت های مختلف از آن برای قطع خونریزی و از بین بردن چرک و عفونت استفاده می کنند. بومی ها در تایوان از این گیاه به عنوان یک داروی سری برای معالجه مسمومیت استفاده می کنند.
• برای تقویت دید چشم از دمکرده گیاه صندل سرخ استفاده می‌کنند.
• به دلیل خواص این گیاه در تماس با پوست، کفش‌هایی از آن می ساختند که بعدها سلاطین و امرا نیز از آن استفاده می کردند. این کفش ها منجر به آرامش روحی و پرهیز از خشم می شود، خصوصا در تصمیمات مملکتی. نام کفش های امروزی موسوم به صندل برگرفته از همین سابقه تاریخی است. از طرف دیگر استفاده از چوب این گیاه خاص در صنعت و تجارت موجب تولید مبلمان های گران قیمت، معطر و… می شود.
• تقویت کننده قلب.
• برطرف کننده ترشحات و ورم مجاری ادرار.
• درمان کننده آکنه.
• تقویت کننده حافظه.
• تقویت کننده معده و کبد.
• برطرف کننده ورم مثانه ناشی از بیماری سوزاک.
• از بین برنده لکه های قهوه ای مایل به زرد پوست، چین و چروک پوست و نرم و درخشان کننده پوست.
• برای درمان اسهال و اسهال خونی از جوشانده خاک اره چوب صندل استفاده می شود.
• جهت از بین بردن تب از جوشانده خاک اره چوب صندل سرخ بنوشند و خاک اره آن را به صورت خمیر کرده روی پیشانی به صورت ضماد بگذارند.
• اسانس صندل، کلیه و شش‌ها را ضد عفونی می کند. این اسانس به راحتی وارد معده میشود و از طریق شش خارج می شود. بوی آن از بخار دهان و ادرار مشخص می شود.
• از خمیر چوب صندل قرمز به عنوان یک عامل خنک کننده برای درمان یا مدیریت سردرد در طب سنتی استفاده می شود. هنگامی که این خمیر روی پیشانی قرار می گیرد معمولاً با ایجاد تعادل در قسمت پیتای بدن ( در طب آیورودا پیتا مسئول تولید انرژی و تنظیم متابولیسم بدن می باشد)  که عدم تعادل آن علت اصلی سردرد در نظر گرفته می شود ، می تواند باعث ایجاد آرامش عصبی و آرامش ذهن شود.
• پودر چوب صندل با موادی مانند آب لیمو، گلاب، زردچوبه و روغن مخلوط شده و برای درمان مشکلات مختلف پوست به شکل موضعی مصرف می شود. بهتر است قبل از استفاده از چوب صندل برای بهبود مشکلات پوستی با پزشک خود مشورت کنید. ماسک چوب صندل قرمز برای پوست بسیار مفید است.
• روغن استخراج شده از چوب صندل برای رایحه درمانی در خانه استفاده می شود. روغن چوب صندل قرمز را می توانید مستقیما روی پوست بمالید یا با لوسیون مخلوط کنید. همچنین می توان از آن در هنگام استحمام نیز استفاده کنید.
• مصرف پودر چوب صندل قرمز مخلوط با عسل قبل از غذا برای بهبود عملکرد سیستم گوارشی در طب سنتی مصرف می شود. پودر چوب صندل قرمز یا سرخ را می توانید با آب مخلوط کرده و برای کاهش ورم ، روی نواحی متورم شده بر اثر بیماری ادم ( ورم دست و پا ) بمالید.
• از میوه درخت صندل قرمز  می توان برای تهیه دمنوش گیاهی استفاده کرد . این دمنوش گیاهی برای کاهش مخاط و درمان اسهال خونی بسیار مفید است.
• سوزاندن چوب صندل نیز یکی از کاربردهای دیگر این گیاه دارویی است. از خواص سوزاندن چوب صندل برای رایحه درمانی استفاده می شود.
• خواص آنتی اکسیدانی چوب صندل ، ممکن است به جلوگیری از آسیب ناشی از رادیکال های آزاد موجود در بدن به سلول های معده کمک کرده و خطر ابتلا به زخم معده را کاهش دهد.
• یک مطالعه در این رابطه نشان داده است که چوب صندل قرمز دارای اثرات محافظتی در برابر آسیب های ناشی از مصرف بیش از حد داروی ایبوپروفن است. همچنین مصرف چوب صندل به کاهش خطر مشکلات معده ، حفظ عملکرد مناسب سلول ها و سلامت مخاط روده در برابر عوامل ایجاد کننده زخم کمک می کند.
• پلی فنول های موجود در چوب صندل ممکن است به کاهش سطح گلوکز در بدن و بهبود ترشح انسولین کمک کنند. یک مطالعه در این رابطه نشان داده است که وجود ماده معدنی زینک به مقدار زیاد در چوب صندل قرمز ، می تواند به سنتز ، ترشح و ذخیره انسولین در بدن کمک کند.
• چوب صندل قرمز یا سرخ می تواند برای درمان مشکلات مختلف کبدی ، ناشی از آسیب رادیکال های آزاد موجود در بدن استفاده شود. فلاونوئیدهایی مانند تانن و اسیدهای فنولیک موجود در پوست درخت صندل قرمز به حذف رادیکال های آزاد کمک کرده و از سلامتی فرد محافظت می کنند.
• سرفه عمدتا به دلیل التهابات دستگاه تنفسی توسط عوامل بیماری زا ایجاد می شود. خواص ضد میکروبی چوب صندل قرمز به از بین بردن عوامل بیماری زا در بدن بسیار کمک می کند و خواص ضد التهابی آن التهابات موجود را کاهش می دهد ، بنابراین سرفه ، گلودرد و تجمع مخاط را کنترل و کاهش می دهد.
• پلی فنول های طبیعی مانند اسیدهای فنولیک ، فلاونوئیدها ، استیلبن ها و لیگنان های موجود در چوب صندل قرمز به کاهش عوامل خطر مرتبط با سرطان زایی ، التهابات ، تکثیر سلولی ، تشعشعات و متاستاز کمک می کنند. بر اساس مطالعات انجام شده ، ترکیبات  Pterolinus K و pterolinus L استخراج شده از چوب صندل قرمز دارای خواص ضد سرطانی بسیار قوی هستند و ممکن است به کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان مانند سرطان سینه ، روده بزرگ ، لوزالمعده و پروستات کمک کند.
• چوب صندل به دلیل داشتن ترکیبات مفید می تواند ، چربی یا کلسترول خون را کاهش دهد . چوب صندل به دلیل داشتن ترکیباتی همچون پتروستیلبن ، جنتیسیک اسید ، هیدروکسی بنزوئیک اسید ، آلفا و بتا رزورسیلیک اسید و وانیلیک اسید می تواند به کاهش کلسترول کل و کلسترل بد (LDL) و افزایش HDL یا کلسترول خوب به بدن کمک کند.
• آفرودیسیاک ها (aphrodisiac) ترکیباتی هستند که برای افزایش میل جنسی ، رفتار جنسی و لذت بیشتر استفاده می شوند. چوب صندل قرمز به عنوان یک داروی تقویت جنسی طبیعی شناخته می شود که ممکن است با بهبود جریان خون در اندام تناسلی ، تقویت روحیه و آرامش سیستم عصبی به بهبود لذت جنسی به افراد بسیار کمک کند.

عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف صندل‌ سرخ

مصرف مقادیر زیاد صندل قرمز، ایجاد احساس سوزش و گرما در ناحیه معده و گاهی تهوع و استفراغ می کند.

منبع: تیم گردآوری محتوای طبایع