واریس چیست؟
واریس شایع ترین بیماری عروقیست که در واقع به باز شدن یا تورم سیاه رگ ها گفته می شود. افرادی که دچار این بیماری هستند دچار عارضه شدیدی نیستند و می توانند با تدابیر کوچکی آن را رفع نمایند از جمله ورزش مداوم، استفاده کمتر از نمک، پوشیدن جوراب های واریسی و… انواع رگ هایی که باعث ایجاد این مشکل می گردند رگ های رانی یا عمقی و رگ های نزدیک پوست یا سطحی هستند که گرفتگی دیوار رگ ها باعث می شود که جریان خون در نزدیک گرفتگی بیشتر شده و باعث تورم و باز شدن گردد. معمولا روش های درمان نوع پیشرفته آن از لیزر، اسکلروتراپی و دستگاه ار اف که دستگاهی شبیه لیزر می باشد استفاده می گردد.
راه های پیشنهادی طب جدید در مورد پیشگیری از واریس چیست؟
روش های مختلفی می تواند در پیشگیری از واریس موثر باشد. که می توان با رعایت آن ها تا حد زیادی از این بیماری چلوگیری کرد. چند مورد از نکات اساسی آن در زیر توضیح داده شده :
ورزش منظم
- پیاده روی و آهسته دویدن، جریان خون را در پاها بهبود می دهد. و جریان خون مناسب، از پیشرفت و بدتر شدن سیاهرگ های واریسی جلوگیری می کند.
عدم ایستادن زیاد
- ایستادن در یک جا برای مدت زمان طولانی، فشار وارده به سیاهرگ های پاها را افزایش می دهد. این فشار وارده نیز دیواره رگ های خونی را ضعیف می کند.
البته برخی مشاغل طوری هستند که فرد مجبور است مدت طولانی در یک جا سر پا بایستد. در این گونه مواقع سعی کنید هر چند وقت یک بار وضعیت بدنی خود را تغییر دهید و حداقل هر نیم ساعت یک بار کمی قدم بزنید تا خیلی یک جا نایستید.
اگر می توانید در حالت نشسته هم کار خودتان را انجام دهید، سعی کنید مدتی هم بنشینید.صندلی های بلندی وجود دارند که در برخی موارد می توانید به جای ایستاده کار کردن، از آنها برای انجام کار خود استفاده کنید.
صحیح نشستن
- روی صندلی، صاف و راست بنشینید و پاهایتان را روی هم نیندازید.
نشستن صحیح و مناسب، گردش خون را در پاها بهبود می بخشد، در حالی که انداختن پاها روی هم، جریان خون را در پاها مختل می کند.
وزن مناسب
- وزن اضافی بدن در افراد چاق، فشار زیادی روی پاها و سیستم گردش خون بدن وارد می کند. لذا کاهش وزن اضافی بدن، خطر ابتلا به سیاهرگ های واریسی را در خیلی موارد کم می کند.یک برنامه غذایی سالم و مناسب داشته باشید و از مصرف غذاهای پر کالری و با ارزش غذایی کم خودداری کنید. همچنین به طور منظم ورزش کنید.با داشتن یک برنامه غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم، خطر ابتلا به واریس پا هم کم می شود.البته برخی افراد، بدون در نظر گرفتن وزن آن ها، بیشتر از بقیه مستعد ابتلا به واریس پا هستند. در این گونه موارد هم بایستی وزن مناسب بدن را حفظ کرد، ولی بایستی با پزشک متخصص در مورد سایر راه های کاهش خطر ابتلا به واریس مشورت نمود.
سیگار نکشید
- کشیدن سیگار خطرات زیادی برای سلامتی بدن دارد، ولی به یاد داشته باشید که بالا رفتن فشار خون در اثر مصرف سیگار، در ایجاد سیاهرگ های واریسی موثر است.
عدم مصرف قرص های ضد بارداری با استروژن بالا
- مصرف طولانی مدت قرص های ضد بارداری با استروژن بالا، خطر ابتلا به واریس پا را افزایش می دهد که به دلیل تغییر عملکرد دریچه های سیستم گردش خون است.
لذا اگر می خواهید برای مدت زمان طولانی از قرص های ضد بارداری استفاده کنید با پزشک متخصص مشورت کنید تا داروی دیگری برای شما بنویسد، و یا سایر روش های جلوگیری از بارداری را برای شما بیان کند تا از آنها استفاده کنید.
بالا نگه داشتن پا
- خصوصا اگر مدت زمان طولانی ایستاده اید، مدتی در طی روز و یا بعد از اتمام کار خود، پاهای خود را بالا نگه دارید تا گردش خون در پاها بهبود یابد و پاها استراحت کنند.
همچنین موقع خواب می توانید کمی پاهای خود را بالاتر بگذارید. برداشتن فشار از روی پاها، از تجمع خون در سیاهرگ ها جلوگیری می کند.
لباس تنگ
- برای بهبود جریان خون به قسمت های پایینی بدن، از پوشیدن لباس تنگ در قسمت پاها و کمر خودداری کنید. لباس های کمی گشاد و نرم بپوشید.هم چنین کفش راحت، با پاشنه متوسط و اندازه پای خود بپوشید و از پوشیدن کفش های پاشنه بلند و تنگ و نامناسب خودداری کنید.
روش های درمان واریس پا در پزشکی جدید چیست؟
جوراب‌های مخصوص
این جورابها بگونه‌ای طراحی شده اند که خون را به سمت بالا هدایت میکنند . استفاده از این موارد میتواند به تسکین علایمی همچون تورم و سفتی کمک کند و جریان خون را در اندام تحتانی بهبود ببخشد . به یاد داشته باشید که استفاده از جورابها ی مخصوص واریس کمکی به از بین رفتن واریس نخواهد کرد . این موارد تنها برای تسکین درد مورد استفاده قرار میگیرد .
درمان درون رگی با چسب مخصوص
در این روش با چسب واریس مخصوصی که درون رگ تزریق میشود رگ واریسی بسته میشود . این روش از فوریه ۲۰۱۴ تاییدیه FDA اخذ کرده است و به عنوان یکی از تازه های درمان واریس پا در جهان شناخته می شود . دو مزیت این روش عبارت اند از :
- نیاز به تزریق مایع بی حسی در اطراف رگ وجود ندارد .
- هاله کبودی مسیر رگ بعد از درمان نمایان نمی شود .
علی رقم وجود مزایای اشاره شده، محدودیت هایی همچون عدم بررسی و آگاهی از نتایج پس از چندسال ، این روش باعث شده تا بسیاری از متخصصین در پیشنهاد این روش درمانی به بیماران جانب احتیاط را پیش بگیرند به علاوه هزینه های برآورد شده برای این روش در مقایسه با دیگر روش های درون رگی بالاتر است که به نوبه خود مانع از توسعه بکارگیری این متد در درمان واریس پا شده است
درمان با دستگاه ها
جوراب تنگ واریس اولین پیشنهاد است برای درمان واریس پا ، اما در صورت عدم موفقیت سایر روشها به کار گرفته می شود . برای درمان واریس راه های درمانی وجود دارد که عبارتند از :
- جراحی لیزر
- اسکلروتراپی
- روش های کاتتر با استفاده از فرکانس رادیویی یا انرژی لیزر
- فلبکتومی آمبلیوپاتی
- انعقاد بالا و تخلیه رگ
- جراحی ورید آندوسکوپی
جراحی
گاهی اوقات مدیریت محافظه کارانه شبکه‌ی عنکبوتی و وریدهای واریسی در خانه ممکن است نتایج مطلوب را برای فرد فرآهم نکنند. در این موارد ، بسته به محل و اندازه رگهای غیر طبیعی ، روشهای تخصصی پزشکی بیشتری در دسترس قرار میگیرد . این روشهای پزشکی اغلب به دلایل تمایل به زیبایی صورت میگیرند .
بنابراین در صورتی که ایجاد تغییراتی در شیوه‌ی زندگی پاسخ مناسب و مطلوب ندهند. یا اگر رگهای واریسی بدتر شده و باعث درد زیادی شوند، پزشک متخصص یک روش تهاجمی را برای درمان واریس بیمار امتحان میکند.
بستن و سوزاندن عروق واریسی یک درمان جراحیست که نیاز به ، بیهوشی دارد . اگرچه با وجود تغییرات به روز شده در جراحی سوزاندن وریدی توسعه یافته است. اما این روش به ندرت انجام میشود، زیرا امروزه گزینه‌های جدیدتر و کمتر تهاجمی در دسترس هستند. از اولین درمانهای ارائه شده شامل ، استفاده از انرژی یا از امواج رادیویی فرکانس بالا و یا لیزرها برای از بین بردن رگهای آسیب دیده است . در حال حاضر ، طیف گسترده ای از گزینه های درمانی تهاجمی برای وریدهای واریسی در دسترس است که در ادامه به توصیف اجمالی هر یک از آنها خواهیم پرداخت .
اسکلروتراپی
در این روش که با کمک سونوگرافی انجام می گیرد، مایع (اسکلروسانت) در داخل رگ گرفتار واریس تزریق می شود که باعث تخریب جداره رگ می گردد. رگ تخریب شده به مرور زمان توسط بدن جذب و حذف میشود . این روش برای درمان رگ ها ی کوچک تر مناسب است .
فوم اسكلروتراپی برای رگهای بزرگ چیست؟
مویرگ های قرمز و بنفش و آبی رنگ نازک نزدیک سطح پوست برای سلامتی مشکل آفرین نیستند اما از نظر ظاهری امکان د ارد موجب ناراحتی و کاهش اعتماد بنفس فرد شوند .
اسکلروتراپی و روش لیزر سطحی از روش های مورد استفاده در درمان واریس خفیف یا رگ های عنکبوتی است . معمولا هر دو این روش ها نیاز به چند جلسه مراجعه دارد . براي اثر بخشي بهتر ، از حالت فوم یا کف به جای مایع استفاده میشود كه درواقع مخلوطی از گاز و مايع اسکلروسانت است .
لیزر داخل وریدی
رگهای واریسی بزرگتر با استفاده از کاتتر یا عمل جراحی لیزر داخل وریدی درمان میشوند که شامل قرار دادن یک پروب یا کاتتر در یک ورید بزرگ در ناحیه ی ساق پا و استفاده از اسکن اولتراسوند برای هدایت آن به موقعیت صحیح و بسته شدن رگ آسیب دیده با استفاده از حرارت تولید شده از طریق لیزر است .
انرژی لیزر موجب گرمایش ورید و بسته شدن آن میشود . لیزر به آهستگی در طول ورید با استفاده از اسکن اولتراسوند، هدایت شده تا کل طول رگ بسته شود . درمان لیزری درون وریدی تحت ، بیحسی موضعی انجام میشود . این درمان دارای98 % مؤفقیت ابتدایی است و در کمتر از یک ساعت انجام خواهد شد . جراحان( عمومی و عروقی ) قادر به انجام این روش درمانی اند
پس از انجام این روش ، امکان دارد فرد احساس تنگی در ناحیه ی پاها داشته باشد و مناطق آسیب دیده کبود و دردناک شوند . همچنین ممکن است آسیب عصبی نیز که معمولاً موقتی است، رخ دهد. بازیابی و دوره بهبودی آن سریع و شامل حداقل درد است. این روش نسبتاً جدیدست و به جز برخی کبود یهای خفیف ، قرمزی جزیی یا تورم در اطراف محل درمان و به ندرت زخم ، عوارض دیگری ندارد . از مزایای این روش انجام سرپایی و بدون نیاز به بستری ، دوره درمان و بهبودی کوتاه و عدم نیاز به بیهوشی عمومی است . لازم است تا بیمار به مدت 2 هفته پس از درمان لیزری داخل وریدی واریس، از جوراب واریس استفاده کند
روش رادیوفرکانسی
یکی از بهترین راه درمان واریس پا روش رادیوفرکانسی یکی از بهترین روش های درمانی جایگزین جراحی درمان واریس پا است. که در مراکز درمانی پیشرفته دنیا برای درمان واریس بکار میرود. فواید این روش که باعث تمایل بیشتر پزشکان متخصص و بیماران در انتخاب این روش برای درمان واریس است عبارتند از :
- بدون نیاز به برش جراحی
- نداشتن جای بخیه
- دوره نقاهت کوتاه
- عدم نیاز به بی هوشی
این در حالیست که نتایج حاصل و اثر بخشی این روش مشابه جراحی واریس بوده و رضایت بخشی این روش قابل تایید بیماران و متخصصان می باشد . دیگر مزیت روش رادیوفرکانسی که آن را گزینه ی مناسب برای مراجعین به ویژه افراد پرمشغله و فعال نموده است عدم نیاز به بستری شدن در بیمارستان است. به طوریکه ظرف مدت کمتر از یک ساعت، در کلینیک صورت میگیرد و بیمار می تواند با پای خود به منزل برگردد و نیاز به استراحت ندارد.
روش برش و بستن
در این روش، دو برش ایجاد می شوند. اولین برش بر روی کشاله ران ، بیمار و بالای ورید ، موردنظر و دومین برش بر روی قسمت پایینی پا و در نزدیکی مچ یا زانو ایجاد میشود . قسمت بالایی ورید مورد نظر بسته خواهد شد . یک سیم نازک و منعطف از قسمت پایینی سیاهرگ به درون آن هدایت می شود که در هنگام بیرون کشیده شدن، سیاهرگ را نیز به همراه خود بیرون می آورد.
این نوع درمان معمولا نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد . روش برش و بستن می تواند همراه با کبودی، خونریزی و درد باشد. در بعضی موارد بسیار نادر ، ممکن است ترومبوز وریدی عمیق نیز ایجاد شود . پس از جراحی ، اغلب بیماران قبل از بازگشت بر سر کار و انجام دیگر وظایف خود به 1 تا 3 هفته استراحت نیاز دارند . در دوره ریکاوری یا استراحت ، جورابها ی فشاری پوشیده میشوند .
تخریب به وسیله امواج رادیویی
در روش تخریب به وسیله امواج رادیویی، یک برش کوچک در بالا و پایین زانو ایجاد شده و به کمک اسکن امواج فراصوت یک کاتتر (لوله نازک) به درون رگ هدایت می شود.
جراح یک میله به درون کاتتر وارد کرده که از خود امواج رادیویی ساطع میکند . انرژی امواج رادیویی سبب حرارت دادن به ورید ، فروپاشی دیواره های آن و بسته شدن آن بطور کامل میشود . این فرایند برای ورید های بزرگتر ترجیح داده میشود . فرایند تخریب به وسیله امواج رادیویی معمولا تحت بی حسی موضعی انجام میشود.
میکرو فلبکتومی
برای درمان رگ های شاخه ای روشی وجود دارد که با بیحسی موضعی و به طور سرپایی انجام میپذیرد. انجام جراحی موضعی، برای برداشتن رگ های شاخه ای در صورتیکه درگیری رگ های عمقی و ریشه ای وجود نداشته باشد ، میتواند راه مناسبی برای درمان رگ های کوچک شاخه ای باشد. در این روش برشی کوچک به اندازه یک عدس ایجاد می شود و برای برطرف کردن ظاهر برجسته رگها نزذیک سطح پوست از این روش استفاده میشود .
چه متخصصانی می توانند این بیماری را درمان کنند؟و
انواع مختلفی از پزشکان می توانند وریدهای واریسی یا وریدهای عنکبوتی را تشخیص داده و درمان کنند. بنابراین دانستن زمینه های تخصصی و توانایی های متخصصان مراقبت از ورید ها ضروری میباشد.
پزشکانی که ورید های واریسی و عنکبوتی را تشخیص داده و درمان میکنند شامل موارد زیر می شوند :
- جراحان عروق
- رادیولوژیست های مداخله ای
- متخصصان عروق (فلبولوژیست ها)
- متخصصان و جراحان پوست
میزان تجربه و گزینه های درمانی میتوانند بسته به فرد متخصص متفاوت باشند . توصیه میشود قبل از ملاقات با متخصص در ارتباط با اعتبار و قابلیتهای او سوال بپرسید. تا از مهارت او برای درمان وضعیت خود اطمینان پیدا کنید.
