حساسیت به رنگ مو واکنشی است که سیستم ایمنی بدن نسبت به برخی از ترکیبات شیمیایی موجود در رنگ مو از خود نشان میدهد. این واکنش میتواند خفیف و موقت باشد یا در برخی موارد به شکل علائم شدید پوستی، تنفسی یا حتی واکنشهای آلرژیک جدی بروز پیدا کند. یکی از شایعترین عوامل ایجادکنندهی حساسیت رنگ مو، مادهای به نام پارافنیلن دی آمین(PPD) است که در رنگ ها و مواد تتو و سایر فراورده ها کاربرد فراوان دارد. این ماده به دلیل قدرت نفوذ بالا و پایداری رنگ، در بسیاری از رنگ ها بهکار میرود؛ اما در برخی افراد، حتی تماس مختصر با آن میتواند باعث بروز علائم حساسیت شود.
در اینجا در ابتدا می خواهیم ببینیم حساسیت به رنگ مو چه نشانه هایی دارد. چطور تشخیص دهیم به رنگ مو حساس هستیم. برای درمان آن چه کاری انجام دهیم و چگونه از رنگ های بدون حساسیت و کم آمونیاک مانند رنگ مو دوپیر استفاده کنیم.
حساسیت به رنگ مو در چه افرادی وجود دارد؟
افرادی که سابقهی آلرژیهای پوستی دارند، کسانی که پوست حساسی دارند، و افرادی که مبتلا به بیماریهای پوستی مزمن مانند پسوریازیس سر هستند، باید در استفاده از رنگ مو بسیار محتاط باشند. همچنین، کسانی که سابقهی واکنش به زیورآلات فلزی، لاک ناخن یا مواد شیمیایی دیگر دارند، ممکن است نسبت به رنگ مو نیز واکنش نشان دهند.
در ادامه، به افرادی اشاره میکنیم که بیشتر از دیگران در معرض حساسیت رنگ مو هستند:
| توضیح | ||
| افرادی با پوست حساس | این افراد معمولاً نسبت به صابونها، شویندهها یا محصولات آرایشی دیگر نیز واکنش نشان میدهند. پوست آنها سریع قرمز میشود یا دچار خارش و التهاب میگردد. | ||
| کسانی که سابقه آلرژی دارند
| افرادی که نسبت به گرده گیاهان، گرد و غبار، فلزات (مثل نیکل در زیورآلات)، یا حتی مواد غذایی خاص حساسیت دارند، بیشتر مستعد واکنش به رنگ مو هستند. | ||
| بیماران مبتلا به پسوریازیس سر یا اگزما
| پوست این افراد پیشتر آسیبپذیر است و تماس با ترکیبات شیمیایی رنگ مو ممکن است موجب تشدید علائم بیماری یا واکنش آلرژیک شدید شود. | ||
| افرادی که زیاد رنگ مو استفاده میکنند | تماس مکرر با مواد شیمیایی احتمال بروز واکنشهای تجمعی را افزایش میدهد؛ بهویژه اگر از رنگهای دائمی یا حاوی PPD استفاده شود. | ||
| آرایشگران و فعالان حوزه زیبایی
| این گروه بهدلیل تماس روزانه و پیوسته با مواد رنگ مو، حتی در صورت استفاده از دستکش، در معرض خطر بالاتری قرار دارند.
| ||
| کودکان و نوجوانان | پوست آنها هنوز بهطور کامل رشد نکرده و ممکن است به ترکیبات شیمیایی حساستر واکنش نشان دهد. رنگ کردن موی کودکان بدون نظارت متخصص توصیه نمیشود.
|
حساسیت به رنگ مو در زنان بیشتر است یا مردان؟
بر اساس مطالعات منتشرشده در American Journal of Clinical Dermatology، زنان بیشتر از مردان دچار حساسیت به رنگ مو میشوند؛ علت اصلی آن نیز کاربرد گستردهتر رنگ مو در بین خانمهاست. با این حال، این به معنای ایمن بودن مردان نیست. پس آقایان هم در هنگام بروز مشکل باید از رنگ مو مردانه بدون حساسیت استفاده کنند.
حساسیت به رنگ مو چه نشانه هایی دارد؟
شناخت سریع و دقیق علائم اولیه حساسیت به رنگ مو میتواند از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کند. بسیاری از افرادی که دچار این نوع حساسیت میشوند، در ابتدا نشانههای ظریفی را تجربه میکنند که اگر نادیده گرفته شوند، ممکن است در مدت زمان کوتاهی تبدیل به واکنشهای شدیدتری شوند.
در ادامه، علائم شایعی که معمولاً در مراحل اولیه حساسیت دیده میشوند را بررسی میکنیم:
- خارش خفیف پوست سر یا گردن: یکی از اولین نشانههاست. این خارش ممکن است چند دقیقه یا چند ساعت پس از استفاده از رنگ مو آغاز شود.
- سوزش یا احساس گرما در پوست سر: این مورد معمولاً با التهاب خفیف همراه است و ممکن است با گذشت زمان شدیدتر شود.
- قرمزی پوست در نواحی تماس با رنگ مو: مخصوصاً در اطراف گوشها، گردن، خط پیشانی و پشت گردن مشاهده میشود.
- حساس شدن پوست به لمس: حتی لمس آرام پوست ممکن است احساس ناخوشایند ایجاد کند.
- خشکی، پوستهپوسته شدن یا ترک خوردن پوست سر: این علامت ممکن است با پسوریازیس سر اشتباه گرفته شود، بنابراین تشخیص دقیق اهمیت زیادی دارد.
موارد کمتر رایج ولی هشداردهنده
- تورم خفیف در اطراف چشمها یا پلکها
- سردرد یا احساس فشار در ناحیه پیشانی
- آبریزش بینی یا احساس گرفتگی
در صورت مشاهده این علائم، به ویژه اگر بیش از یک مورد با هم بروز کنند، بهتر است به رنگ مو شک کرده و آن را از روی موها بشویید.
رنگ مو برای کسانی که حساسیت دارند
برخی برندها از موادی در ترکیب رنگ مو استفاده میکنند که حساسیت کمتری ایجاد میکند. برندهایی مانند رنگ مو بلونیا، رنگ مو مارال فیوژن ، رنگ مو گارنیه و رنگ مو دوپیر، رنگ های بدون آمونیاک و یا کم آمونیاک دارند.
اگر با رنگ موی جدیدی کار میکنید حتی اگر برچسب رنگ مو بدون حساسیت یا رنگ مو بدون آمونیاک داشته باشد، پیشنهاد میشود ۴۸ ساعت قبل از استفاده، تست پَچ را پشت گوش یا روی ساعد انجام دهید.
چطور بفهمیم که به رنگ مو حساسیت داریم؟
کاهش ریسک حساسیت به رنگ مو، فقط با انتخاب یک برند معروف یا رنگ زیبا اتفاق نمیافتد؛ بلکه نیاز به یکسری اقدامات آگاهانه و پیشگیرانه دارد که میتوانند احتمال بروز حساسیت، التهاب و حتی عوارض جدیتر را به حداقل برسانند. چه در خانه رنگ میکنید، چه در سالن، رعایت نکات زیر ضروری است.
۱. همیشه تست حساسیت را انجام دهید (Patch Test)
همانطور که در بخش قبل گفتیم، تست حساسیت یا پچ تست اولین و مهمترین قدم است. حتی اگر سالها از یک برند استفاده کردهاید، ممکن است بدن شما در طول زمان به ترکیبات آن واکنش نشان دهد. انجام این تست قبل از هر بار استفاده از رنگ مو، الزامیست.
روش انجام تست پَچ در خانه:
- مقدار کوچکی از رنگ مو (مخلوط شده با اکسیدان) را آماده کنید.
- آن را با گوشپاک کن روی پوست پشت گوش یا قسمت داخلی ساعد دست بزنید.
- ناحیه را بهمدت ۴۸ ساعت نشویید.
- اگر در این مدت هیچگونه واکنش غیرعادی (خارش، قرمزی، التهاب، جوش یا تورم) مشاهده نکردید، بهاحتمال زیاد مشکلی در استفاده از آن رنگ نخواهید داشت.
۲. از رنگ موهایی با فرمول ملایم استفاده کنید
برخی برندها، بهطور ویژه رنگ موهایی برای پوستهای حساس تولید کردهاند. این محصولات فاقد مواد حساسیتزا مانند PPD (پارافنیلندیآمین)، آمونیاک یا رزورسین هستند. استفاده از رنگ مو برای کسانی که حساسیت دارند، میتواند یک گزینه بیخطرتر و هوشمندانهتر باشد. در ترکیب رنگهایی که ادعای “بدون آلرژی” دارند، باز هم تست پچ را فراموش نکنید.
۳. قبل از رنگ کردن، پوست را بررسی کنید
اگر پوست سر شما:
- ترک خورده
- زخم دارد
- به تازگی دچار آفتابسوختگی شده
- یا درگیر پسوریازیس سر است،
از رنگ کردن مو اجتناب کنید. رنگ مو ممکن است این نواحی را تحریک کرده و منجر به حساسیت رنگ مو شدید شود.
۴. استفاده از روغن یا وازلین در اطراف صورت
قبل از رنگ، لایهای از وازلین یا روغن نارگیل دور پیشانی، گوشها و گردن بمالید. این کار هم مانع رنگگرفتگی پوست میشود و هم تماس مستقیم رنگ با اپیدرم را کاهش میدهد.
۵. از تماس مستقیم رنگ با پوست سر خودداری کنید
آرایشگران حرفهای معمولاً تلاش میکنند که رنگ را فقط به ساقه مو بزنند و تماس مستقیم با پوست سر را به حداقل برسانند. این کار بهویژه برای مشتریانی که سابقهی درمان حساسیت به رنگ مو داشتهاند، اهمیت دارد.
درمان حساسیت به رنگ مو
آگاهی و پیشگیری بهترین دارو برای جلوگیری از بروز حساسیت به رنگ مو هستند. اما اگر علائم همچنان ظاهر شد، حتماً به پزشک مراجعه کرده و از مصرف خودسرانه هر نوع داروی حساسیت به رنگ مو شیمیایی خودداری کنید. طبق گفته healthline ، اگر واکنش فوری و خفیفی به رنگ مو نشان دادید، فوراً و کاملاً آن را با آب گرم و صابون ملایم یا شامپوی ملایم بشویید.
در پایان
اگر در دفعات قبلی رنگ کردن مو حساسیت به رنگ مو نداشتید، به این معنا نیست که در آینده هم مشکلی پیش نخواهد آمد. بدن ممکن است در گذر زمان، نسبت به ترکیبات رنگ مو واکنش نشان دهد، بهخصوص اگر بهصورت مکرر با رنگهای شیمیایی کار میکنید یا سابقهی پسوریازیس سر و رنگ مو دارید. پس افراد حساس باید از رنگ مو بدون حساسیت استفاده کنند.
