درباره کتاب تحفة الغرائب
کتاب «تحفة الغرائب» نوشته محمد بن ایوب الحاسب طبری (عالم قرن پنجم هجری) به زبان فارسی است.
طبرى (ابوجعفر محمّد بن ایّوب الحاسب طبرى) یک دانشورز به معناى امروزى بوده است. تا آنجا که مى دانیم ده رساله و کتاب در زمینه حساب، هندسه، نجوم، اسطرلاب، و ستاره شناسى نوشته است. این نکته قابل توجهى است چون در عهد او کسى که فهم این علوم را داشته است، حتما به فلسفه، کلام، و ادبیات هم مى پرداخته است، در حالى که او چنین نکرده است.
قرن چهارم و پنجم قرن شکوفایى علوم اوایل، یعنى علوم طبیعی و تجربی است. طبرى در این کتاب که درباره شگفتى هاى جهان است راههاى عملى حل مشکلات علمى و طبیعى و کارهایى را ارایه مى دهد که همگى تجربى و با استفاده از روشها و پدیده هاى و فیزیکى و طبیعى است.
هیچ گاه براى تقویت استدلالهایش استناد به موجودات فراطبیعى و یا استناد به مرجع (reference to the authority) نمى کند. حتى به بزرگان هم عصر و یا پیش از خود. کتاب او یک دایرةالمعارف علمى زمان خودش است. این اطلاعات بهترین اطلاعات و علمى ترین نوع اطلاعات تا آن موقع بوده است
آشنایی با محتوای کتاب تحفة الغرائب
این کتاب نه تنها از نظر نثر پارسى علمى بلکه از نظر دانشهاى زمان او اثر بى نظیرى است. کتاب در سى و چهار فصل است و براى جامعه باسواد و فاضل آن دوران نوشته شده است و همچنان که از نام آن پیداست (گزیده شگفتى ها) مى خواهد خواننده را از شگفتیهاى زمان خودش آگاه سازد.
چه شگفتى هاى علمى و طبیعى، و چه شگفتى هاى جغرافیایى. کتاب حاوى روشهاى عملى و نظرى در مورد مسایل طبیعى و فیزیکى است. در ابتداى کتاب طبرى مى نویسد: «این کتاب فراهم آورده (اى است) از سخنان حکما و فیلسوفان و سیاحان جهانگرد و روندگان، در بیان تحف و غرایب و لطف و عجایب و علمهاى غریب و خواص عجیب که دهاه و زیرکان دیده اند و دانسته و آزموده، و آنچه نقل بدیشان رسیده است ذکر کرده».
کتاب تحفه الغرائب شامل 34 فصل به شرح زیر است:
- در فصل اول با عنوان «در آفرینش حیوانات مختلف» جانداران را در سه گروه پستانداران، تخم گذاران، و پرندگان قرار مى دهد، و خوراک جانوران را به سه نوع گوشت، گیاه و دانه تقسیم مى کند.
- فصل دوم با عنوان «در خواص چیزهاى مختلف» طولانى‌ترین فصل کتاب است. در این فصل خواص سنگها و کانى‌هاى مختلف، گوهرها، و بعضى اندامهاى گیاهى و جانورى و روغن ها و خواص پزشکى آنها را شرح مى دهد.
- فصل سوم «در خواص چیزها که ازآواز خیزد». در این فصل مسایل مربوط به صوت، صدا و آواز و شیوه هاى استفاده عملى از آن را براى دفع جانوران مورد بحث قرار مى دهد.
- در فصل چهارم با عنوان «در خاصیت آن چیزها که از دیدار خیزد» موضوعات مربوط به بینایى شرح داده شده و کاربرد عملى آنها براى دفع جانوران توضیح داده مى شود.
- در فصل پنجم با عنوان «در خواص چیزها که از بوى ها خیزد» اثر بوى‌هاى مختلف را روى دفع جانوران و یا خنثى کردن بوى هاى مختلف و یا خواص آنها را توضیح مى دهد.
- فصل ششم «در خاصیت چیزها که از مزیدن خیزد» به استفاده از حس چشایى و مواد خوراکى براى درمان بعضى بیمارى ها مى پردازد.
- عنوان فصل هفتم «در بر آمیختن مدادها و نبشته هاى ظریف و نیکو نمودن» است. در این فصل شیوه هاى تهیه کردن جوهرها، مرکب‌ها، مدادهاى سیاه و رنگین را توضیح مى‌دهد.
- فصل هشتم «در پاک کردن رنگ ها و آلایش ها از جامه ها و فرش ها» است. در این فصل روش هاى لکه گیرى لباس از موادى مانند مرکب، جوهر، خون، روغن شرح داده شده است.
- در فصل نهم «در حیله ها که دزدان را بشناسند و دزدیده پدید آرند» شیوه هاى پیداکردن دزدان وشناختن آنها را شرح مى دهد را که بر مبناى روشهاى روانشناسى و اثر انگشت است.
- فصل دهم «در نمودن بازى ها و نیرنگ ها و شگفتى هاى لطیف و چابک» است.
- در فصل یازدهم «در حیله هاى گرفتن جانوران از هر گونه برى و بحرى» روش راندن بعضى از حیوانات مانند زنبور و مار و مگس و به تله انداختن پرندگان و گرفتن ماهیان و دامها را یاد مى دهد.
- عنوان فصل دوازدهم «در شناختن حیله که که مردم پرى دار را به کار آید» در مورد حیله هایى است که براى فریفتن مردم عوام و تظاهر به احضار جن و پرى است.
- فصل سیزدهم با عنوان «در سنگ ها شکستن و رسن ها گسستن و آهن ها دریدن» است. باز هم چند شیوه شعبده بازى، مانند صداى یک سنگ را در آوردن، و پاره کرده طناب هاى قطور و گزیدن مار و خون آمدن از محل بدون آسیب شخص شرح داده شده است.
- فصل چهاردهم با عنوان «در افروختن آتش هاى لطیف و نمودن چیزها که تعلق به آتش دارد» بیشتر شعبده بازى با آتش است، مانند روشهاى تهیه آتش بدون استفاده از روغن (که در آن زمان روغن معمولى ترین روش ایجاد روشنایى بوده است) با استفاده از بورات و یا شراب، یا گوگرد و بورات و نیز طرز تهیه پارچه نسوز
- فصل پانزدهم آن با عنوان « در جستن فواید از خوردن شراب ها و مى زدگى ها» شرحى در مورد نحوه شراب خوردن فراوان بدون پیدا شدن عوارض بعدى مانند زود به خواب رفتن و روش دیر مست شدن و یا زود مست شدن را شرح مى دهد.
- فصل شانزدهم در مورد «جستن آسایشها از خمار و مى زدگى ها» است. در این فصل روشهاى درمان با خمارى و رفع بوى شراب، یا بوى پیاز در دهان را شرح مى دهد.
- فصل هفدهم «در دوستى ها نمودن و مهر در دلها افکندن» است. در این فصل به مواد و روشهایى مى پردازد که انجام آنها سبب دوستى افراد و جلب آنها و عاشق شدن آنها مى شود.
- در فصل هیجدهم با عنوان «درکارهاى مباشرت و قوتها» بهترین روشهاى همبسترى براى لذت بردن بیشتر را توضیح مى دهد. نیز مواد خوراکى و روشهاى افزایش نیروى جنسى و نیز کاهش نیروى جنسى را شرح مى دهد.
- در فصل نوزدهم با عنوان «در دانستن دوشیزه و حامله و چاره ایشان» در مورد یک روش خوراکى که «زنى که شوى رسیده را چون دوشیزه گردانند» توضیح داده شده است.
- عنوان فصل بیستم «در نمودن بازیهاى چابک لطیف در مجلس ها و جایها» است. این فصل که یکى از جالبترین فصلهاى کتاب است. این فصل سطح جدى ترین دانش بشرى یعنى ریاضیات کاربردى را در ایران نشان مى دهد.
- فصل بیست و یکم با عنوان «در شناختن عجائب هاى دنیا» بعضى از موارد عجیبى را که در آن زمان شایع بوده است گزارش مى کند، مانند وجود یک چوب نسوز در کرمان
- فصل بیست و دوم عنوان «در پیدا کردن عجائب البحر» را دارد و به شگفتى هاى دریایى مى پردازد.
- در فصل بیست و سوم با عنوان «در پیدا کردن عجائب النهر» شگفتى هاى مربوط به رودخانه ها را ذکر مى کند.
- در فصل بیست و چهارم «در پیدا کردن عجائب البر» به شگفتى هاى خشکى ها مى پردازد و در مورد درخت انجیر معابد و ریشه هاى هوایى و میوه آن گزارش مى دهد.
- عنوان فصل بیست و پنجم «در پیدا کردن عجائب الجبل» است که در مورد شگفتى هاى کوهها است.
- «در پیدا کردن عجائب البلد» عنوان فصل بیست و ششم است. در این فصل شرایط جغرافیایى، آب و هوا، وضعیت اجتماعى کشورهاى مختلف را گزارش مى کند که از نظر او عجیب بوده است.
- فصل بیست و هفتم عنوان «در اصول شناختن طلسم هاى چابک و لطیف» را دارد. باید توجه داشت که واژه طلسم در این جا به معنى وسایل و دستگاههاى عجیب و غریب است.
- فصل بیست و هشتم «اندر پیدا کردن عطرها» است و روش هاى گوناگون تهیه عطرها و عود را توضیح مى دهد.
- در فصل بیست و نهم که «اندر پیدا کردن رنگ ها وصفت ها نمودن» است. نیز روش تهیه شنگرف، لاجورد، زنگار، زرنیخ، و نیل را شرح مى دهد.
- عنوان فصل سى ام « پیداکرن گیاهان معروف و روغن از هر نوعى » است که در آن طرز تهیه معجون هایى را براى رویاندن مو بر اندامهاى مورد نظر و نیز زدودن مو و یا سیاه کردن مو را شرح مى دهد.
- فصل سى و یکم «اندر پیدا کردن حل طلق و زر و نقره و جواهر» است. طلق یک کانى است که از سیلیکات منیزیم آبدار تشکیل یافته است. نرم است و نمى سوزد و در مواد اسیدى حل مى شود.
- باب سى و دوم «اندر پیدا کردن خون و گوشت جانوران». مفصل ترین فصل کتاب است. این فصل در مورد استفاده از خون و اندامهاى جانوران براى مقاصد پزشکى مانند افزایش قدرت جنسى، تقویت حافظه، درمان شبکورى، زخمها، سوختگى ها، بواسیر ، و یا موارد روانپزشکى است.
- فصل بعدى یعنى «اندر آب دادن تیغها و وصیتى چند» کوتاهترین فصل کتاب است. در این فصل روش آب دادن کارد و شمشیر و دیگر سلاحها و شیوه مهلک ساختن آنها را با مالیدن مواد عفونى مانند ادرار و خون بر آنها را شرح مى دهد.
- آخرین فصل کتاب را «اندر پیداکردن اصول کتاب» تشکیل مى دهد. شاید بتوان گفت که این مهمترین فصل کتاب باشد. چون درجه رشد علمى و فلسفه علمى زمان خود را باز گو مى کند.
مشخصات فایل دانلودی
تعداد صفحات: 280
زبان: فارسی
نوع چاپ: خطی
حجم فایل: 58MB
لینک خرید کتاب تحفة الغرائب
گسترش و توسعه مفاهیم و علوم طب سنتی و استفاده کاربردی از آن مهمترین رسالت ما در مجموعه طبایع است. لذا برای اینکه این کتاب با قیمت پایین‌تری به دست شما برسد، کد تخفیف 50 درصدی برای شما در نظر گرفته‌‌ایم. قیمت کتاب پس از اعمال 50 درصد تخفیف معادل 14 هزار تومان خواهد شد.
برای خرید و ثبت سفارش می توانید از طریق ارتباط با پشتیبانی در پیامرسان بله یا تلگرام اقدام کنید. فایل خریداری شده از طریق همین پیامرسان‌ها برای شما ارسال می شود.
سوال، پیشنهاد و انتقاد
شما می‌توانید برای ارسال نظر، پاسخ به سوالات و دریافت پشتیبانی به شماره 09394398583 در پیام‌رسان‌های تلگرام و بله پیام بدهید!
سلب مسئولیت و قوانین
- سایت طبایع نسبت به استفاده از محتوای کتب تخصصی برای خوددرمانی و یا تجویز بدون مجوز آن به دیگران هیچ مسئولیتی پذیرا نیست. بدیهی است این جزوه صرفا جهت آشنایی بیشتر شما با مفاهیم طب سنتی تهیه و گردآوری شده است و نباید ملاک خوددرمانی قرار بگیرد.
- محتوای موجود در کتب برای افراد در گروه سنی +۱۷ در نظر گرفته شده است، لذا طبایع مسئولیتی نسبت به استفاده مخاطبین زیر این گروه سنی نمی‌پذیرد و تمام مسئولیت بر عهده والدین ایشان خواهد بود.
- تمامی کتب از نظر حقوق مالکیت معنوی مورد بررسی قرار گرفته است، اما در صورت مشاهده نقض قوانین مربوطه لطفا به پشتیبانی اطلاع دهید تا در اسرع وقت به آن رسیدگی شود.
مشاهده سایر کتب
همراه همیشگی طبایع، شما می‌توانید از طریق این (لینک) سایر کتب تخصصی طب سنتی را مشاهده بفرمایید.
