معرفی گیاه گلدن سیل
گیاه گلدن سیل (به انگلیسی: Hydrastis canadensis) را با نام های دیگری مانند هیدراستیس، خوک طلایی، اورنج روت ، تمشک زمینی، مهر طلایی، نارنجی، پوکو زرد و فک زرد طلایی نیز می شناسند.
گلدن سیل یک گونه گیاه گلدار، پایا و دارویی از سرده آلاله و تیره آلالگان است که در طب سنتی اکثر اقوام از ریشه و برگ های آن برای درمان انواع بیماری ها استفاده می شود.
همانطور که در مقاله مربوط به تبخال تناسلی گفتیم یکی از داروهای اصلی از بین برنده زخم های ناشی از این بیماری استفاده از ترکیب اکيناسه و گلدن سیل می باشد. در ادامه خواص دیگر این گیاه دارویی را بیان خواهیم کرد.
ریخت شناسی گیاه گلدن سیل
ساقه در بالای زمین ارغوانی، کرکدار، راست، بدون انشعاب که تا 15 تا 50 سانتی متر رشد می کند و در زیر زمین به رنگ زرد است که در آنجا به ریزوم زرد متصل می شود. ریزوم آن ضخیم، مهره مانند و به رنگ زرد است، حتی به عنوان رنگدانه برای چاپ و رنگرزی استفاده می شود.
گلدن سیل هم به صورت کلون از طریق ریزوم و هم از طریق بذر تکثیر می شود. در انتهای ساقه گیاه بالغ دو برگ به شکل کف دست می روید که یک گل بین آن ها می روید. گل ها بدون گلبرگ و دارای سه کاسبرگ و 12 یا بیشتر مادگی سفید می باشد.
گلدهی برای مدت کوتاهی در بهار رخ می دهد. گلهای بارور شده به میوههای قرمز و تمشک مانند تبدیل میشوند.
خاستگاه گیاه گلدن سیل
این گیاه بومی جنوب شرقی کانادا و شمال و شمال شرق ایالات متحده آمریکا است و در آمریکای شمالی و در چین اغلب در محیط های خشن، مانند باتلاق ها و جنگل های کاج مرطوب رشد می کند.
ترکیبات شیمیایی گیاه گلدن سیل
گلدن سیل حاوی آلکالوئیدهای ایزوکینولین هیدراستین، بربرین، بربراستین، هیدراستینین، تتراهیدروبربراستین، کانادین و کانالیدین است که مهمترین آن ها در درمان بیماری ها بربرین می باشد.
خواص گیاه گلدن سیل
در زمان قدیم از گلدن سیل هم به عنوان دارو و هم به عنوان ماده رنگآمیزی مورد استفاده قرار می گرفت.
- دارای خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی.
- دارای خاصیت آنتیبیوتیک.
- استفاده در محصولات تسکین دهنده آلرژی.
- بهبود هضم و درمان مشکلات گوارشی.
- برطرف کننده التهابات و عفونت های واژن و رحم.
- کاهش دهنده ترشحات مهبل، ترشحات غیرطبیعی، سفید یا خاکستری رنگ.
- درمان سوزش و خارش حین ادرار در بانوان.
- از بین برنده بوی نامطبوع واژن مخصوصا بعد از نزدیکی.
- درمان یبوست.
- درمان کننده بواسیر.
- مدر .
- قابض و بندآورنده خون.
- مقوی معده و درمان کننده ورم معده.
- درمان کننده آب مروارید.
- آبرسان.
- ملین.
- محرک صفرا.
- محرک عضلانی.
- دافع حشرات.
- درمان بی اشتهایی.
- درمان تب یونجه.
- درمان اسهالهای ناشی از عفونتها.
- از بین برنده جای جوش و لک.
- درمان قاعدگی های سنگین و دردناک و قاعدگی های نا منظم.
- درمان عفونت های سینوسی.
- درمان التهاب گلو، حفره بینی، برونشیت، گاستریت و انتریت.
- فشار خون را کاهش داده و به تنظیم ضربان قلب نامنظم کمک می کند.
- ضد عفونی کننده و گشاد کننده مردمک.
- کمک به کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید.
- بهبود علائم ابتلا به هرپس و درمان تبخال و تبخال تناسلی.
- درمان عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی.
- کمک به سلامت پوست.
- درمان عفونت گوش با استفاده از آن در قطره های گوش.
- همراه با اکیناسه به منظور از بین بردن زگیل ها به خصوص زگیل های تناسلی استفاده می شود.
- تقویت کننده سیستم ایمنی. از طریق افزایش تعداد گلبول های سفید خون باعث تحریک سیستم ایمنی می شود.
- درمان سرماخوردگی و آنفولانزا. این گیاه اغلب با اکیناسه در داروهای گیاهی سرماخوردگی و آنفولانزا ترکیب می شود.
- کنترل کننده و پایین آورنده تب. از آنجا که این گیاه طبع خنکی دارد، به طور سنتی برای کاهش علائم مختلف تب استفاده می شود.
- پیشگیری و درمان عفونت های دهان و دندان. دهانشویه های گیاهی حاوی گلدن سیل، رشد باکتری های مسئول پلاک دندانی و التهاب لثه را کاهش می دهند.
- بربرین که یکی از ترکیبات فعال اصلی در این گیاه است می تواند به مبارزه با عفونت های ناشی از باکتری ها و ویروس ها کمک کند.
- کاهش قند خون و بهبود وضعیت دیابت. این گیاه به طور طبیعی باعث کاهش سطح قند خون و بهبود عملکرد سلول های بتای پانکراس می گردد که نتیجه آن کاهش خطر دیابت در بیماران پانکراتیت می شود.
- درمان آکنه و پسوریازیس. بربرین می تواند به مبارزه با P. acnes، باکتری مولد آکنه کمک کند. علاوه بر این، خاصیت ضد التهابی بربرین بر درمان بیماری های التهابی پوست مانند پسوریازیس موثر است.
- استفاده به عنوان چشم شویه. چشمشویه ای که از این گیاه ساخته میشود می تواند در درمان بسیاری از عفونتهای چشمی مانند تراخم و گل مژه موثر باشد. این گیاه همچنین باعث تقویت چشم و بینایی نیز می شود.
- برای درمان سرطان سلول سنگفرشی اولیه آلت تناسلی که تحت میتومایسین قرار می گیرند، مفید است. گلدن سیل برای درمان هر سرطانی مفید نمی باشد. هیچ دو سرطانی یکسان نیستند و برای استفاده از داروهای گیاهی و گیاهان دارویی در درمان سرطان ها باید عواملی مانند نوع سرطان، درمان های مداوم، سن، جنسیت، BMI، شیوه زندگی و هر گونه جهش ژنتیکی شناخته شده را در نظر بگیرید.
- پیشگیری و درمان عفونت های دستگاه ادراری و همینطور عفونت های قارچی. بربرین در عین حال می تواند مانع از چسبیدن باکتری ها به دیواره مثانه شود و به طور بالقوه از عفونت ادراری پیشگیری و یا حتی به درمان آن کمک کند.
- همچنین بربرین از تکثیر بیش از حد کاندیدا آلبیکانس، قارچی که به طور طبیعی در بدن انسان وجود دارد جلوگیری می کند. زمانی که کاندیدا به تعداد معمول وجود داشته باشد، هیچ مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی کند. با این حال اگر تکثیر این قارچ از کنترل خارج شود، می تواند باعث عفونت های مخمری واژن، برفک دهان، بثورات پوستی و عفونت های ادراری شود.
عوارض و موارد منع مصرف گیاه گلدن سیل
- گلدن سیل می تواند عوارض جانبی سمی داشته باشد و دوزهای بالا می تواند باعث مرگ شود به همین دلیل مانند دیگر داروهای گیاهی و گیاهان دارویی مصرف آن باید تحت نظر پزشک متخصص طب سنتی صورت گیرد.
- عوارض جانبی گلدن سیل ممکن است شامل بروز مشکلات گوارشی، عصبی بودن، یبوست، ضربان قلب سریع، اسهال، گرفتگی و درد معده، زخم دهان، حالت تهوع، تشنج، استفراغ، تضعیف عملکرد کبد، تنگی نفس، دل آشوبه، اضطراب و افسردگی شود.
- دوزهای بالا ممکن است باعث مشکلات تنفسی، فلج، و حتی مصرف طولانی مدت ممکن است منجر به کمبود ویتامین B، توهم و هذیان شود.
- بربرین موجود در این گیاه، برای نوزادان خطرناک است. بنابراین، زنان شیرده و باردار، نباید از گلدن سیل استفاده کنند زیرا مصرف آن باعث آسیب مغزی در نوزادان تازه متولد شده و سقط جنین در بانوان باردار می شود.
- همچنین گیاه گلدن سیل می تواند باعث زردی در نوزادان شود. اگر یک نوزاد تازه متولد شده زردی داشته باشد، گلدن سیل می تواند وضعیت را بدتر کند. این می تواند منجر به یک بیماری نادر به نام کرنیکتروس شود که زردی شدید می تواند باعث ایجاد آن شود.
- کرنیکتروس باعث علائمی مانند بی حالی، اسپاسم عضلانی، کم اشتهایی و دیسترس تنفسی می شود و کودکانی که با این بیماری بزرگ می شوند اغلب دارای علائم مادام العمر از جمله مشکل در صحبت کردن، ناتوانی های یادگیری، کاهش شنوایی و غیره هستند.
- اگر گیاه خوک طلایی برای دوره های کوتاه و در دوزهای توصیه شده توسط پزشک متخصص طب سنتی مصرف شود، بی خطر و ایمن محسوب می شود.
- برای افراد مبتلا به بیماریهای حاد مانند سل، مولتیپل اسکلروز و اختلالات اتوایمیون توصیه نمیشودمگر اینکه به دستور پزشک متخصص طب سنتی باشد.
- افراد حساس به گیاهان تیره کاسنی قبل از مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایند.
- افرادی که گلدن سیل مصرف می کنند باید حداقل ۲ هفته قبل از عمل جراحی را قطع کنند.
تداخل دارویی با گیاه گلدن سیل
گیاه گلدن سیل با بیش از 60 دارو تداخل دارویی دارد و نباید همراه با این داروها مصرف شود.. مواردی مانند داروهای اعصاب، ضد افسردگی، داروهای آنتی بیوتیک مانند پیوموزاید و تیوریدازین، داروهای دیابت، کدئین ها، داروهای سرکوب کننده ایمنی، مانند کورتیکواستروئیدها، سیکلوسپورین، آمیودارون، متوتروکسات و کتوکونازول
روش استفاده از گیاه گلدن سیل
- گلدن سیل را به شکل های مختلف مانند تنتور، کپسول، پودرها، عصاره و چای یا دمنوش استفاده می کنند.
- گلدن سیل همچنین به داروهای مختلف بدون نیاز به نسخه مانند قطره های گوش، محصولات بهداشتی زنانه، فرمولاسیون های شستشوی چشم، داروهای سرماخوردگی، محصولات تسکین دهنده آلرژی، ملین ها و تقویت کننده های گوارشی افزوده می شود.
- گلدن سیل را همچنین می توان به عنوان چای با دم کردن 2 قاشق چایخوری از گیاه خشک در 250 میلیلیتر آب داغ به مدت حدود 15 دقیقه مصرف کرد.
- همچنین می توانید پودر گلدن سیل را در یک فنجان آب داغ بریزید و بعد از صاف کردن روزی یک بار بنوشید، اما نباید گلدن سیل را بیشتر از یک یا دو هفته استفاده کرد.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع