آرتروز زانو زمانی اتفاق می‌افتد که غضروف مفصل زانو شکسته شده و موجب ایجاد علائمی مانند درد، سفتی و کاهش تحرک می‌شود. برنامه درمانی که برای درمان این عارضه مورد استفاده قرار می‌گیرد، ممکن است شامل ترکیبی از ورزش، تغییر سبک زندگی، دارو، جراحی و… باشد. حتما دقت داشته باشید که این روش‌های درمانی، آرتروز زانو را به صورت قطعی از بین نمی‌برند، بلکه موجب تسکین ناراحتی، کاهش آسیب مفصلی و بهبود کیفیت زندگی بیماران می‌شوند. روش‌های درمانی تعیین شده برای درمان آرتروز زانو به عوامل مختلفی از جمله شدت علائم، سابقه پزشکی و تاثیر آرتروز زانو بر زندگی روزمره بستگی دارد.
برای آشنایی بیش‌تر با تغییرات سبک زندگی، درمان‌های خانگی و درمان‌های پزشکی که برای کمک به درمان آرتروز زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد، با ما همراه باشید.
حفظ وزن سالم
یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت آرتروز زانو، حفظ وزن سالم وزن است. متخصصین ارتوپد توصیه می‌کنند که بیماران در صورت داشتن اضافه وزن حداقل 5 درصد از وزن بدن خود را کاهش دهند، زیرا این کار موجب کاهش فشار وارده بر مفاصل زانو و علائم ناشی از آن می‌شود. تحقیقات انجام شده نیز نشان دهنده این است که، کاهش مقدار کمی از وزن بدن می‌تواند تا 6 برابر فشار وارده بر زانو را کاهش دهد. بنابراین اگر اضافه وزن دارید و از درد‌های ناشی از آرتروز رنج می‌برید، حتما با کمک پزشک یک رژیم غذایی و ورزشی داشته باشید.
داشتن ورزش منظم
اگر از مشکلات ناشی از آرتروز زانو رنج می‌برید، حتما به صورت منظم ورزش کنید. زیرا این کار موجب کاهش سفتی و درد زانو، افزایش انعطاف پذیری، افزایش تحرک و دامنه حرکتی زانو و افزایش قدرت عضلات می‌شود. متخصصین معمولا به بیماران توصیه می‌کنند که تمرینات کم تاثیر زیر را انجام دهند تا دچار آسیب دیدگی بیش‌تر نشوند:
- دوچرخه سواری یا دوچرخه ثابت
- پیاده روی
- شنا یا ایروبیک در آب
- تایچی
- یوگا
- تمرینات کششی، تقویتی و تعادلی
مصرف دارو‌های مسکن
طبق تحقیقات انجام شده و نظر متخصصین ارتوپد، دارو‌های بدون نسخه زیر به عنوان خط اول درمان آرتروز خفیف تا متوسط در نظر گرفته می‌شوند:
دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و استامینوفن
دارو‌های موضعی حاوی ضد التهاب غیر استروئیدی یا کپسایسین
اگر این دارو‌ها برای بهبود آرتروز زانو موثر نباشد، متخصص دارو‌های زیر را تجویز می‌کند:
دولوکستین
ترامادول
توجه داشته باشید که، ترامادول یک ماده افیونی است و خطر وابستگی دارد. اما این ماده به صورت مشروط برای درمان آرتروز زانو نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تزریق استروئید
پزشک متخصص معمولا به منظور کاهش درد شدید مفاصل، سفتی و التهاب ناشی از آرتروز زانو به بیماران خود توصیه می‌کند که حداکثر 4 تزریق کورتیکواستروئید در سال و هر سه ماه یکبار داشته باشند. تزریق کورتیکواستروئید‌ها به عنوان یک درمان کوتاه مدت برای آرتروز زانو در نظر گرفته می‌شوند و کاهش سریع التهاب و تسکین علائم را به همراه دارند.
از جمله دیگر درمان‌های تزریقی که برای درمان آرتروز زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
آسپیراسیون مایع
اسید هیالورونیک
پی آر پی
عمل جراحی
زمانی که درد مفاصل بسیار شدید می‌شود و دیگر روش‌های درمانی نمی‌تواند کمکی به بیمار بکند، متخصص ارتوپدی دکتر میلاد حاجی آقا بزرگی جراحی آرتروز زانو را توصیه می‌کند. این جراحی معمولا به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:
آرتروسکوپی
آرتروسکوپی یک روش جراحی کم تهاجمی است که در آن، جراح با استفاده از آرتروسکوپ و دوربین قسمت‌های مختلف زانو را مشاهده می‌کند. در این روش، جراحات ترمیم می‌شود، باقی مانده قطعات استخوان از مفصل پاک می‌شوند و بافت مفصلی سالم مورد حفاظت قرار می‌گیرد.
استئوتومی
استئوتومی یک روش جراحی است که در آن، جراح به منظور کاهش فشار وارده بر روی قسمت‌های آسیب دیده و اصلاح تراز استخوان‌ها، استخوان را برش داده و شکل آن را تغییر می‌دهد.
اگر جراحی آرتروسکوپی و استئوتومی برای درمان آرتروز زانو جواب نداد، پزشک جراحی تعویض مفصل زانو که قطعی‌ترین راه برای کمک به کاهش علائم، افزایش تحرک و بهبود کیفیت زندگی می‌باشد را انجام می‌دهد. در طول این جراحی، جزاح سطوح استخوان و بافت آسیب دیده مفصل زانو را با یک مفصل مصنوعی مناسب جایگزین می‌کند.
درمان‌های جایگزین
علاوه بر روش‌های درمانی که گفته شد، روش‌های درمانی جایگزینی وجود دارد که استفاده از آن‌ها موجب مدیریت بهتر آرتروز می‌شود. برخی از این روش‌های درمانی عبارت است از:
انجام فعالیت‌هایی برای مدیریت استرس
طب سوزنی
استفاده از کمپرس گرم و سرد برای تسکین درد و التهاب
کاردرمانی به منظور یادگیری روش‌های جدیدی که موجب مدیریت فعالیت‌های روزانه می‌شود.
مدیریت افکار، احساسات و رفتار‌های منفی مرتبط با زندگی با استفاده از درمان شناختی رفتاری
استفاده از مکمل‌هایی مانند کلاژن، روغن ماهی و کورکومین
چه زمانی باید به یک متخصص ارتوپدی مراجعه کنیم؟
اگر آرتروز زانو موجب درد و سفتی در مفصل زانوی شما شده است، به دکتر میلاد حاجی آقا بزرگی متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. ایشان می‌تواند بسته به شرایط هر بیمار یک برنامه درمانی که ترکیبی از روش‌های مراقبتی خانگی، درمان‌های پزشکی و تغییرات سبک زندگی می‌باشد را تعیین کند.
حتما توجه داشته باشید که، مداخله زودهنگام بهترین راه برای جلوگیری از بد‌تر شدن آسیب مفصلی هنگام ابتلا به آرتروز زانو می‌باشد و بهتر است هنگام مشاهده اولید علائم سریعا به پزشک مراجعه کنید.
