فراوانی بكارگیری روش های طب مكمل و سنتی در ساكنین شهر تهران

این مطالعه به منظور بررسی فراوانی استفاده مردم از روش های مختلف طب مکمل و سنتی در شهر تهران انجام گردید. در این مطالعه فراوانی استفاده از روش های مختلف تاکنون و در یک سال گذشته در یک ماه گذشته و نیز دفعات استفاده از آنها و هزینه ای که بابت استفاده از هر روش پرداخته اند مورد پرسش قرار گرفت. همچنین شایع نرین بیماری هایی که این روش ها برای درمان آنها استفاده شد، مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه بر روی 6148 نفر از شهروندان تهرانی که به روش خوشه ای از 30 محله تهران انتخاب گردیدند انجام شد. اطلاعات مورد نظر توسط پرسشنامه ای که شامل 363 سوال در 16بخش مختلف بود توسط پرسشگران آموزش دیده جمع آوری شد. پایایی و اعتبار پرسشنامه قبل از استفاده در مطالعه پایلوت مورد ارزیابی و تایید قرار گرفت. 57.3 درصد از افراد مورد مطالعه زن و 42.7 درصد مرد بودند. 22.7 درصد از افراد مورد مطالعه کمتر از 15 سال، 28.8 درصد، 15 تا 30 سال، 35.9 درصد، 30 تا 60 سال و بقیه بالاتر از 60 سال بودند. از نظر رضایت استفاده کنندگان از روش های مختلف، بیشترین رضایت از روش های یوگا درمانی / مدیتیشن، طب سنتی / بومی ایران و آب درمانی گزارش شد. شایع ترین شکایات و بیماری هایی که روش حجامت برای درمان آنها مورد استفاده قرار گرفته بود، «اختلالات انعقادی (افزایش غلظت خون)»، «کمر درد و سایر بیماری های عضلانی ـ اسکلتی» و «آکنه و سایر بیماری های پوستی» بودند. روش های مختلف طب سنتی / بومی ایران مثل شکسته بندی، زالو انداختن و خوردن ماهی زنده بیشتر برای درمان شکستگی و در رفتگی، کمر درد و سایر بیماری های اسکلتی ـ عضلانی و بیماری های کبدی به کار رفته بودند. فراوانی پایین استفاده از روشی مانند یوگا درمانی و مدیتیشن علی رغم بالا بودن رضایت پس از استفاده از آن ممکن است به علت عدم آگاهی عموم مردم از تاثیرات این روش و همچنین هزینه های شروع استفاده از این روش باشد. به نظر می رسد در صورت اطلاع رسانی و افزایش آگاهی مردم در مورد این روش و تاثیرات آن و افزایش تعداد مراکز ارایه دهنده این روش و کاهش هزینه های آن به منظور سهولت دسترسی مردم، در افزایش استفاده از این روش موثر باشد. این مطالعه نیز مانند سایر مطالعات نشان داد که طب مکمل ـ سنتی بیشتر برای درمان و پیشگیری از مشکلات اسکلتی ـ عضلانی و مشکلات اعصاب و روان (مانند میگرن و اضطراب) به کار می رود که با توجه به شیوع بالای این بیماری ها در جامعه این اطلاعات قابل توجیه می باشد. با توجه به حجم بالای استفاده از روش های طب مکمل و این که بخش عمده ای از این روش ها توسط خود افراد یا اطرافیان آنها تجویز می گردد، لزوم برنامه ریزی برای آموزش عموم و نیز تربیت افراد آموزش دیده و صلاحیت دار برای ارایه خدمات طب مکمل و سنتی به گونه ای موثرتر و ایمن تر احساس می گردد.