سویا یکی از مهمترین دانههای خوراکی دنیا و عضوی از خانواده نخودفرنگی است که بهخاطر پروتئین فراوان، ویتامینهای ضروری، مواد معدنی و فیبر نامحلول شناخته میشود. این دانه مغذی در کشورهای مختلف مانند ژاپن، چین و آمریکا یکی از اصلیترین منابع تغذیهای بوده و به دلیل اثرات مثبت بر طول عمر، کاهش کلسترول و تقویت سلامت بدن، جایگاه ویژهای پیدا کرده است.
رنگ دانههای سویا میتواند سبز، زرد، قهوهای یا سیاه باشد و در بسیاری از غذاهای گیاهی، محصولات پروتئینی و فرآوردههای بدون لاکتوز استفاده میشود.
ارزش غذایی سویا؛ چرا سویا غذایی کامل و ایدهآل محسوب میشود؟
ارزش غذایی 100 گرم سویا پخته
کالری: 147
چربی کل: 6.8 گرم
چربی اشباع: 0.78 گرم
کلسترول: 0
سدیم: 15 میلیگرم
پتاسیم: 620 میلیگرم
کربوهیدرات: 11 گرم
فیبر: 4.2 گرم
پروتئین: 12.9 گرم
ویتامین A: 4٪
ویتامین C: 48٪
کلسیم: 20٪
آهن: 20٪
سویا یک غذای کمچرب و کمکالری با ارزش غذایی بسیار بالا است که هم برای سلامت عمومی بدن و هم برای رژیمهای لاغری و عضلهسازی ایدهآل محسوب میشود.
مهم: سویا و سویای آجیلی در طب سنتی دارای طبع معتدل و کمی گرم است.
ارزش غذایی پروتئین سویا (Soy Protein)؛ قویتر از بسیاری از منابع پروتئین گیاهی
در هر ۱۰۰ گرم پروتئین سویا ایزوله:
| کالری | پروتئین | کربوهیدرات | چربی |
|---|---|---|---|
| ۳۳۸ | ۸۱ گرم | ۷ گرم | ۳.۴ گرم |
این میزان پروتئین باعث شده است سویا یکی از قویترین منابع پروتئین گیاهی باشد و حتی از بسیاری از دانههای روغنی و برخی منابع حیوانی پروتئین بیشتری داشته باشد.
مواد معدنی مهم موجود در پروتئین سویا:
سدیم
پتاسیم
کلسیم
منیزیم
آهن
ویتامین B6
فواید سویا؛ مهمترین خواص علمی و ثابتشده سویا برای سلامت
۱. تأثیر سویا بر چربیسوزی و عملکرد تیروئید
پروتئین سویا ایزوله باعث افزایش ترشح هورمونهای تیروئیدی میشود و این موضوع برای چربیسوزی و کاهش وزن بسیار ارزشمند است.
۲. بهبود خلقوخو و کاهش استرس
وجود ویتامین B9 (فولات) در سویا موجب:
کاهش استرس
بهبود روحیه
کاهش علائم افسردگی
میشود.
۳. سرشار از ویتامین D
برای افرادی که کمبود ویتامین D دارند، شیر سویا غنیشده بهترین جایگزین است.
۴. تأثیر مثبت سویا بر قند خون و دیابت
سویا از طریق مدیریت:
هایپرگلیسمی
هایپرلیپیدمی
هایپرانسولینمی
به کنترل وزن و مدیریت دیابت نوع ۲ کمک میکند.
۵. کاهش کلسترول بد (LDL)
مصرف روزانه 50 گرم سویا میتواند تا ۳٪ کلسترول بد را کاهش دهد.
۶. کاهش خطر برخی سرطانها
مطالعات نشان داده مصرف سویا میتواند خطر:
سرطان روده
سرطان سینه
سرطان پروستات
را کاهش دهد.
سویا و پوست؛ تاثیرات زیبایی و ضدپیری
مرطوبکننده قوی پوست
سویا بهطور طبیعی پوست را:
هیدراته
نرم
روشن
میکند و برای پوستهای خشک و چرب مناسب است.
ضدپیری و کاهش چینوچروک
فیتواستروژنهای سویا:
الاستیسیته پوست را افزایش میدهند
خطوط ریز و چینوچروک را کاهش میدهند
سرشار از ویتامین E
برای ترمیم سلولهای پوست، افزایش درخشندگی و یکدست شدن رنگ پوست بسیار مؤثر است.
خواص سویا برای مو و ناخن
۱. تقویت ناخن و جلوگیری از شکنندگی
مصرف روزانه سویا یا قرار دادن ناخنها در سس سویا باعث:
تقویت ناخن
درخشندگی
کاهش قارچهای ناخن
میشود.
۲. درخشندگی و صافی مو
شستوشوی مو با عصاره یا آب سویا طی ۳ ماه:
موها را نرم و صاف میکند
باعث درخشندگی طبیعی میشود
فواید درمانی سویا برای بیماریهای مختلف (طب سنتی + طب مدرن)
سویا در طب سنتی چین و ایران برای موارد زیر استفاده میشود:
تببری و دفع سموم
کاهش تریگلیسیرید
پاکسازی شریانها
بهبود عملکرد روده بزرگ
تقویت استخوانها
پیشگیری از سرطان کولون
کمک به درمان نقرس و رماتیسم
درمان زخمها و سوختگیها (ضماد سویا)
کاهش علائم یائسگی
فواید سویا برای زنان و دوران بارداری
سویا برای سلامت زنان بسیار مهم است زیرا:
غنی از فیتواستروژن است
کمبود هورمون استروژن را جبران میکند
علائم یائسگی را کاهش میدهد
از پوکی استخوان جلوگیری میکند
سویا در بارداری
سویا برای زنان باردار (در حد متعادل) مناسب است و باعث:
تقویت استخوان جنین
کاهش خستگی
تأمین ویتامینها و مواد معدنی ضروری
میشود.
فواید سویا برای مردان
برخلاف تصور رایج، مصرف متعادل سویا هیچگونه اثر منفی بر تستوسترون ندارد و حتی فواید زیر را دارد:
کاهش خطر سرطان پروستات
بهبود عملکرد قلب
کمک به عضلهسازی در ورزشکاران
سویا برای مغز و سیستم عصبی
به دلیل داشتن:
لسیتین
ویتامینهای B
استرولهای گیاهی
مصرف سویا باعث:
تقویت حافظه
افزایش تمرکز
جلوگیری از آلزایمر
میشود.
موارد منع مصرف سویا (حتماً خوانده شود)
افراد زیر باید سویا را با احتیاط یا محدودیت مصرف کنند:
مبتلایان به کمکاری تیروئید
افراد دارای سنگ کلیه
کسانی که به سویا حساسیت دارند
نوزادان بدون مشورت پزشک
افراد مبتلا به سرطان مثانه
مصرف زیاد سویا نیز مانند هر ماده غذایی دیگر میتواند عوارضی ایجاد کند، بنابراین اعتدال ضروری است.
جمعبندی: چرا سویا یک اَبَرغذای واقعی است؟
سویا بهدلیل ترکیب بینظیر از پروتئین، فیبر، ویتامینها، امگا ۳، فیتواستروژنها و آنتیاکسیدانها یکی از کاملترین و مفیدترین مواد غذایی دنیاست.
اگر به دنبال:
عضلهسازی
لاغری
تقویت سیستم ایمنی
زیبایی پوست و مو
پیشگیری از سرطان
تقویت استخوانها
هستید، سویا باید حتماً در برنامه غذایی شما باشد.
