در قسمت قبلی در مورد بواسیر خونی با عنوان ” درمان بواسیر خونی ( شقاق یا هموروئید ) در طب نوین ” ما علل و عوامل، نشانه ها و عوارض، روش های پیشگیری از ابتلا و همچنین روش های درمانی رایج در طب نوین را بیان کردیم. در این قسمت قصد داریم به بیان روش های توصیه در طب سنتی برای درمان این بیماری بپردازیم.
همانطور که می دانید این بیماری مانند برخی بیماری ها، جدید نیست و در تاریخ، انسان ها از هزاران سال قبل از این بیماری رنج می برده اند. برخی تاریخچه این بیماری را نزدیک به 1700 سال قبل از میلاد مسیح عنوان کرده اند. در طب های سنتی اقوام مختلف روش های درمانی متنوعی برای درمان آن بیان شده است که طب سنتی ایران که از قدیمی ترین طب های سنتی می باشد از این قاعده مستثنی نیست.
برخی روش های درمان بواسیر خونی در طب های سنتی اقوام مختلف
- برگ‌های اقاقیا و خاک رس را ساییده و با هم بپزید. یک پارچه کتانی را به این ماده آغشته کن و در مقعد بگذارید.
- در توصیه های بقراط از روشی درمانی صحبت به میان آمده است که شبیه روش امروزی رابربند (کش لاستیکی) می باشد که با سوراخ کردن بواسیر به وسیلهٔ یک سوزن و بخیه کردن آن با نخی ضخیم و پشمی انجام می شده است. بعد از این کار بواسیر خشک می شود و خودش جدا می شود.در ادامه گفاه شده است که وقتی بیمار بهبود یافت یک دوره گیاه خربق سفید(hellebore) مصرف کند.
- جالینوس گفته است که باید ارتباط میان سرخرگ‌ها و سیاهرگ‌ها را قطع نمود، چرا که به عقیده او این کار هم درد را کاهش می‌دهد و هم گسترش فساد عضو را کمتر میکند.
- کتاب سوشروتا سمهیتا (( به سانسکریت : Sushruta Samhita ) یکی از بزرگ‌ترین کتب طبی در منابع مکتوب سانسکریت است.) نیز نظری مشابه بقراط داشت، با این تفاوت که بر بهداشت زخم تأکید بیشتری میکند.
اعمال یداوی طب سنتی برای درمان بواسیر خونی
- نشستن داخل آب گرم (وان یا لگن آب گرم ) روزانه چند بار هر بار به مدت ده تا پانزده دقیقه به کاهش تورم کمک کرده و منطقه گرفتار را تسکین می‌دهد. افزودن نمک اپسوم به آب وان می تواند تا حد زیادی در بهبودی نقش داشته باشد.
- استفاده از کمپرس یخ برای درمان موضعی درد بواسیر. برای این منظور باید کیسه یخ پیچیده شده در حوله را به مدت 20 دقیقه بر روی هموروئید قرار دهید.
- انجام عمل تنقیه (enema یا اماله کردن): این عمل شامل شستشوی کولون یا روده با حرکات آب ولرم هنگام اجابت مزاج و عمل دفع است.
- زالو درمانی یکی دیگر از روش های طب سنتی برای درمان بواسیر است که در آن از زالو برای مکیدن خون از ناحیه مقعد استفاده می شود. بزاق زالو حاوی موادی است که به کاهش التهاب و درد کمک می کند. بزاق زالو حاوی موادی مانند هیرودین و آنزیم های ضد التهابی است که به کاهش درد و التهاب، بهبود گردش خون و کاهش تورم رگ های خونی در ناحیه مقعد، کمک می کند. بزاق زالو همچنین اثرات ضد باکتریایی دارد که به افراد مبتلا به بواسیر کمک میکند.
روش های طب سنتی برای درمان بواسیر خونی
- مالیدن و خوردن روغن زیتون همراه با غذا.
- استفاده از مایع ژله ای داخل کپسول ویتامین ای E روی موضع.
- آب نارگیل: مصرف این ماده به صورت دو مرتبه در روز می تواند در بهبود خونریزی ناشی از بواسیر موثر واقع شود.
- روغن نارگیل: این روغن به دلیل دارا بودن خاصیت مرطوب کنندگی و تسکین دهندگی می تواند به کاهش خارش و ناراحتی ناشی از بواسیر کمک کند. برای این کار این روغن را به صورت موضعی روی محل بواسیر بمالید.
- آلوئه‌ورا: ژل داخل آلوئه‌ورا قادر است التهابات پوستی را تا حد خیلی زیادی از بین ببرد. استفاده از ژل آلوئه‌ورا برای ماساژ ناحیه مقعد باعث می‌شود که درد و التهابات ناشی از هموروئید بسیار کاهش پیدا کند. از آلوئه‌ورا می‌توانید برای درمان هموروئید هم از نوع داخلی و هم از نوع خارجی استفاده کنید. ژل آلوئه ورا را به طور مستقیم بر روی هموروئید خود بمالید و اجازه دهید که برای نیم ساعت بر روی پوست شما قرار بگیرد. سپس باآب ولرم بشویید و خشک کنید.
- نارون کوهی: در بسیاری از کرم‌ها و لوسیون‌های ضد التهاب از ترکیبات نارون کوهی استفاده می‌شوند. در این گیاه فوق‌العاده موادی وجود دارد که باعث جمع شدن مقعد خواهد شد.
- روغن چریش: روغن گیاهی چریش یکی از بهترین راه‌های درمان بواسیر به شمار می رود. برای استفاده از این روغن، در ابتدا مقعد خود را به خوبی شسته و خشک نمایید. هر بار یک تا دو قطره روغن چریش روی انگشتان خود ریخته و ناحیه مقعد را با آن ماساژ دهید. به تدریج خشکی و درد هموروئید کمتر می‌شود. استفاده مستمر از این روغن باعث می‌شود که به تدریج عارضه هموروئید کمتر و کمتر شده و در نهایت از بین برود.
- سیر: سیر با خواص ضد میکروبی و آنتی باکتریالی که دارد برای کمک به درمان بواسیر موثر است. برای استفاده از آن چند عدد از آن را له نموده و در مقداری آب ریخته و سپس به نواحی درگیر مقعد بمالید و این کار را هر روز تکرار کنید و هر بار پس از نیم ساعت پوست خودتان را بشویید و خشک کنید. همچنین می توانید از شیاف سیر استفاده کنید. شیاف سیر ناحیه رکتوم را پاکسازی کرده و می تواند التهاب، عفونت و میکروب ها را از بین ببرد.
- روغن فندق جادوگر ( افسونگر ): در مورد خواص فندق جادوگر یا افسونگر به طور مفصل در سایت طبایع صحبت کرده ایم. این گیاه در کاهش تورم، جوش و رگ های واریسی بسیار موثر می باشد. جهت استفاده از این فندق معجزه گر, مقداری از روغن آن را بر روی پنبه ای آغشته کرده و سپس بر روی نواحی درگیر مالش دهید. روغن فندق افسونگر التهاب را کاهش می دهد، خارش و درد را تسکین می دهد.
- روغن زیتون: برای استفاده از این روغن می‌توانید مقداری پنبه را به روغن زیتون آغشته کرده و به محل وجود هموروئید بمالید. قبل از این کار حتما ناحیه مقعد را شسته و خشک کنید. سپس روغن زیتون را به این ناحیه بزنید. به تدریج التهابات و درد در ناحیه مقعد که به علت هموروئید است از بین رفته یا کاهش پیدا میکند
- سرکه سیب: سرکه سیب به دلیل خواص ضدالتهابی و تورمی که دارد در درمان بیماری بواسیر بسیار موثر است. به همین منظور مقداری از سرکه سیب را در وان آب گرم ریخته و به مدت 20 دقیقه در وان آب ولرم بنشینید. همچنین می توانید پنبه ای را به این سرکه آغشته نموده و آن را بر روی نواحی بواسیری شده استعمال نمایید.
- انجیر: مصرف میوه انجیر، درمان موثر و مفید برای بهبودی هموروئید است. انجیر می‌تواند با تامین فیبر مورد نیاز بدن حرکات روده را بهبود ببخشد. می توانید شب ها چند عدد انجیر را در آب خیس نموده و صبح روز بعد انجیر و آب آن را میل کنید.
- چای کیسه ای: برای درمان بواسیر چای کیسه ای را به مدت چند دقیقه در آب گرم خیس کنید سپس آن را خارج کرده و به مدت 10 دقیقه بر روی ناحیه بواسیری شده قرار دهید. این درمان باید 2 الی 3 مرتبه در روز تکرار شود.
- پیاز: استفاده از پیاز می تواند به سرعت علائم بیماری را کاهش دهد. 30 گرم پیاز را در آب رنده کنید. یک قاشق چای خوری شکر را به آن اضافه نموده و دو بار در روز آن را مصرف کنید.
- وازلین: وازلین با کمک به حفظ رطوبت پوست می تواند از حساسیت ناحیه کم کرده تا رگ ها متورم زمان بیشتری برای ترمیم داشته باشند.
- عسل: عسل به عنوان یک ماده ضد التهابی و ضد عفونی کننده طبیعی شناخته شده است. بنابراین، مصرف عسل به عنوان یک روش تکمیلی برای درمان بواسیر مفید باشد. شما می توانید عسل را هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی استفاده کنید.
- عنبرنسا: در خصوص خواص عنبر نسا یا عنبر نسارا در خیلی از مقالات سایت طبایع صحبت کرده ایم. در درمان بواسیر عنبرنسا را در طول روز به مدت چند بار یک نصفه را آتش زده و بعد از خاموش کردن شعله آن به محل بواسیر نزدیک کنید تا دود حاصل از عنبرنسا باعث ترمیم زخم ها و از بین بردن التهاب توده بواسیر شود.
- شاه بلوط اسبی: عصاره یا روغن شاه بلوط اسبی نیز برای درمان بواسیر به صورت موضعی مفید است. این روغن باعث تقویت عروق خونی، کاهش تورم و درد می شود.
- گیاه کوله خاس یا جارو قصاب: در درمان بواسیر به کمک این گیاه می توان از چای یا دمنوش آن استفاده کرد. استفاده از این گیاه گردش خون را بهبود می بخشد، تورم و ناراحتی را کاهش می دهد.
- کرم یا پماد کالاندولا: پماد گیاه کالاندولا یا همان گل همیشه بهار دارای خواص ضد التهابی و درمانی می باشد که به تسکین سوزش کمک می کند.
- پوسته پسیلیوم ( اسفرزه ): این داروی گیاهی با افزایش حجم مدفوع باعث ایجاد حرکت در روده می‌شود. همچنین با افزایش مقدار آب در مدفوع، باعث نرم شدن و دفع آسانتر مدفوع می‌شود. این دارو به صورت قرص های مکمل موجود است. توجه داشته باشید که این دارو را با آب فراوان مصرف کنید.
- بابونه: مصرف روزانه دم کرده این گیاه می‌تواند کمک زیادی به سلامت بدن و همچنین رفع علائم بواسیر داشته باشد. این دمنوش دارای خواص ضد التهابی و آرام بخشی می باشد و می تواند درد و ناراحتی را تسکین دهد. علاوه بر مصرف خوراکی این دمنوش شما می توانید از چای کیسه ای خنک شده به عنوان کمپرس روی ناحیه آسیب دیده نیز استفاده کنید.
- زردچوبه: از خواص ضد التهابی زردچوبه همگان مطلع هستند. در درمان بواسیر زرچوبه را هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی (خمیر زردچوبه) برای کاهش التهاب، تورم و درد استفاده کنید.
- لیموی تازه: برای بند آمدن خونریزی ناشی از بواسیر هر روز سیر و لیمو بخورید.
- شیره برگ یا میوه درخت انجیر: شیره سفیدی که از انتهای دم انجیر یا انتهای برگ آن خارج می‌شود را حدود نیم ساعت بر محل زخم بواسیر بمالید.
- شیره درخت سنجد: شیره سفیدی که از انتهای دم سنجد یا انتهای برگ آن خارج می‌شود را حدود نیم ساعت بر محل زخم بواسیر بمالید. خوردن میوه سنجد نیز برای درمان و بهبود بواسیر مفید است.
- ضماد چای: یک ضماد از برگ های پخته شده چای درست کنید و روی موضع بواسیر بگذارید. این پماد سبب کنترل خونریزی هموروئید خواهد شد.
- ضماد پوست ریشه گردو: جوشاندن پوست ریشه گردو در روغن زیتون و تهیه مرهمی از آن برای درمان بواسیر خونی مفید است.
- زنیان: دانه های زنیان دارای خواص درمانی هستند و به بهبود بواسیر کمک می‌کنند. این دانه‌ها به دلیل خاصیت تسکین فوری از اسید معده و سوهاضمه که از دلایل اصلی بروز بواسیر است، موثر هستند. مصرف زنیان باعث بهبود هضم و کاهش یبوست شده که فشار روی روده‌ها را کاهش داده و علائم بواسیر را تسکین می‌دهد.
- تره: در روایات آمده است که تره بواسیر را ریشه کن می سازد. برای این کار تره بخار پز شده را به صورت شیاف بر موضع بواسیر بگذارید. تاثیر زیادی در درمان این بیماری دارد.
- بلاذر: در معرض دود بلاذر قرار گرفتن برای درمان بواسیر خارجی فایده ای دو چندان دارد. بلاذر هسته ای شبیه هسته تمبر هندی دارد و دود آن بسیار سمیه و تنها این دود باید به سوراخ مقعد برخورد کند، تا توده گوشتی هموروئید از بین برود. بر ای این کار میتوان گلدان گلی را از وسط سوراخ کرده، و بر آتشی که هسته بلاذر در آن دود می کند قرار دهید و مقعد خود را بر آن سوراخ بگذارید تا بواسیر شما درمان شود. وقتی بلاذر در آتش انداخته شود شدیدا دود میکند. و باید روی سوراخ گلدان کیپ بنشینید تا دود آن به بواسیر بخورد. در موقع انجام این روش حتما از ماسک استفاده کنید.
- روغن زنبق: مالیدن روغن زنبق به موضع بواسیر بسیار موثر در درمان است.
- خرمای برنی: خوردن هر شب 7 خرمای برنی با روغن گاوی نیز از دستورات طب سنتی برای درمان بواسیر است.
نسخ طبیبان برای درمان بواسیر خونی
نسخه اول
بعد از انجام عمل تنقیه ضماد زیر را تهیه کنید و بر روی موضع قرار دهید:
مواد لازم:
- صمغ مقل (دارای اثرات ضد التهابی، آنتی باکتریالی، ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی است).
- مغز ساق گاو.
- روغن کوهان شتر.
- روغن هسته زردآلو.
- پیه اردک و موم عسل.
این مواد را به نسبت مساوی ترکیب کرده و روزانه دو بار در ناحیه مقصد استفاده کنید.
نسخه دوم
پودر آبزن
مواد لازم:
- گلنار یا گل درخت انار به مقدار ۱۰۰ گرم.
- پوست عدس به مقدار ۱۵۰ گرم.
- سماق به مقدار ۱۰۰ گرم.
این مواد را با همدیگر ترکیب کنید. سپس مخلوط را در ۲ لیوان آب ریخته و بجوشانید. محلول به‌دست آمده را به کمک یک توری صاف کنید. مایع باقی‌مانده را در یک تشت آب ولرم ریخته و روزانه به مدت نیم ساعت و در سه مرتبه مستقل، نشیمن‌گاه خود را در داخل آن قرار دهید (به عبارتی در داخل تشت حاوی محلول، به مدت نیم ساعت بنشینید تا اثر قابض و درمانی خود را بر روی رگ‌های خونی بگذارد).
نسخه سوم
شربت دفع کننده اخلاط غلیظ از بدن.
مواد لازم:
- عناب.
- تمشک.
- برگ گزنه.
- برگ توت.
- شاه تره.
- تخم کاهو.
- عسل.
- تمر هندی.
- رازیانه.
- افسنطین.
- مویز.
مواد فوق را بت هم ترکیب کرده و مخلوط حاصل را در آب جوش بریزید. محلول حاصل را به‌اندازه ۳ قاشق غذاخوری به‌صورت روزانه مصرف کنید.
نسخه چهارم
عسل و روغن زیتون.
مواد لازم:
- عسل.
- روغن زیتون.
عسل و روغن زیتون را به صورت مساوی با هم مخلوط کنی و میل کنید یا روی موضع هموروئید بمالید.
نسخه پنجم
مواد لازم:
- گردو.
- زنیان.
برای درمان بواسیر داخلی گردو و زنیان را به مقدار مساوی با هم ترکیب کنید و آن ها را آسیاب کنید. ترکیب به دست آمده را در مقداری آب جوش حل کنید و سپس میل کنید. این ترکیب را می توانید دو بار در روز مصرف کنید.
نسخه ششم
دراوی ترکیبی امام رضا (ع)
مواد لازم:
- هلیله.
- بلیله.
- آمله.
- آب تره.
- روغن بنفشه.
مواد فوق را خوب بسابید و آسیاب کنید. سپس این ترکیبات را در آب تره بریزید. مقداری روغن بنفشه را به ترکیب خود اضافه کرده، و قرص هایی به اندازه یک نخود یا یک عدس درست کنید.
در تابستان به مقدار یک مثقال و در زمستان کمی بیشتر از یک مثقال از این دارو را مصرف کنید. در حین مصرف این ترکیب برای درمان سنتی بواسیر از تناول تخم مرغ و ماهی و سرکه و سبزیجات پرهیز کنید.
نسخه هفتم
مواد لازم:
- موم عسل طبیعی.
- روغن ایرسا( زنبق).
- لبنی عسل ( لبنی عسل در حقیقت شیره یک گیاه است، که شیره درخت اصطرک است، این درخت بسیار شبیه درخت به است، و به شیره آن «لبنی» گفته می‌شود).
- سماق.
- سر و کتان(احتمالا منظور تخم کتان است).
همگی را با یکدیگر مخلوط کرده و در یک ظرفی روی آتش قرار دهید. زمانی که این ترکیبات آب شد. یک نخود از این ضماد برداشته و بر مقعد خود بمالید.
نسخه هشتم
ترکیب حنا و زردچوبه.
مواد لازم:
- حنا.
- زرچوبه.
حنا به دلیل خاصیت تسکین دهندگی و ضدالتهابی بالا، یکی از راه‌های درمان سریع بواسیر است. همچنین ترکیب این گیاه با زردچوبه و استعمال آن برای کاهش علائمی مثل درد، سوزش و خارش مقعد بسیار موثر است.
نسخه نهم
مواد لازم:
- تره.
- روغن کوهان شتر پخته.
- پنیر ایرانی.
- گردو.
مواد فوق را با هم ترکیب کنید و به مدت هفت روز بخورید تا بواسیر درمان شود.
برای درمان بواسیر خونی نسخه های زیادی در طب سنتی وجود دارد که ما در این مطلب تعدادی از آن ها را بیان کردیم.
برای دسترسی به مجموعه جزوات و کتاب های مربوط به طب سنتی به لینک “ ” و همچنین برای شرکت در کلاس های آنلاین و اطلاع از محتوای کلاس های برگزار شده به لینک ”
منبع: تیم تولید محتوای طبایع
