خارپاشنه عارضه‌ای آزاردهنده، ناشی از رسوب کلسیم در ناحیه پاشنه پا، که منجر به ایجاد زائده‌های استخوانی و باعث درد و محدودیت حرکت می‌شود. در مواجهه با این مشکل، روش‌های درمانی کم تهاجمی مانند شاک ویو تراپی خارپاشنه وجود دارد اما اکثر افراد مایل هستند در ابتدای کار درمان خارپاشنه در طب سنتی و یا روش های درمان خارپاشنه در منزل را امتحان کنند.
طب سنتی با روش‌هایی چون ماساژ، حجامت و استفاده از گیاهان دارویی به کاهش درد و التهاب کمک می‌کند، درحالی که فیزیوتراپی با ارائه تمرینات کششی و استفاده از شاک ویو تراپی خارپاشنه می‌تواند در بهبود و پیشگیری از عود این عارضه مؤثر باشد. در ادامه روش‌های درمانی و راهکارهای پیشگیری از خارپاشنه بررسی شده اند تا به شما کمک شود درد پاشنه را به طور مؤثری مدیریت کنید.
خارپاشنه چیست؟
خارپاشنه یک عارضه دردناک در ناحیه پاشنه پا است که بر اثر رسوب کلسیم در قسمت زیرین استخوان پاشنه به وجود می‌آید. این رسوبات کلسیمی با گذشت زمان می‌توانند به شکل‌گیری یک زائده استخوانی منجر شوند که به آن خار پاشنه می‌گویند. اخیرا به دلیل استفاده از کفش‌های غیراستاندارد به ویژه کفش‌هایی با پاشنه‌های نازک و بلند، شیوع این عارضه افزایش یافته است.
علت ایجاد خارپاشنه
خارپاشنه به علت‌های مختلفی می‌تواند ایجاد شود. به طور کلی، این مشکل ممکن است ناشی از عوامل وراثتی، محیطی یا بیماری‌های زمینه‌ای باشد.
1_ عوامل محیطی
عوامل محیطی مؤثر در ایجاد خارپاشنه عبارتند از:
- ایستادن طولانی مدت: ایستادن مداوم روی سطوح سخت می‌تواند به فشار اضافی بر پاشنه منجر شود.
- پوشیدن کفش های نا مناسب: کفش‌های پاشنه‌بلند یا بدون کفی مناسب می‌توانند در ایجاد خارپاشنه تأثیرگذار هستند.
- فعالیت های ورزشی شدید: ورزش‌هایی مانند دویدن یا حرکات پرشی فشار زیادی به پاشنه وارد می‌کنند.
- ضربه به پاشنه: ضربه یا کبودی پاشنه می‌تواند باعث ایجاد خارپاشنه شود.
- چاقی و اضافه وزن
درمان خارپاشنه در طب سنتی چگونه است؟
در طب سنتی روش‌های متنوعی برای درمان خارپاشنه وجود دارد که عبارتند از:
سنگ پا
در طب سنتی سنگ پا به عنوان یکی از ابزارهای مفید برای ماساژ پا و کاهش دردهای ناشی از خارپاشنه شناخته شده می‌شود. ماساژ منظم پا با سنگ پا می‌تواند به تدریج به کاهش درد و درمان خارپاشنه کمک کند. برای دستیابی به بهترین نتیجه، پیش از استفاده از سنگ پا، پاها را با روغن‌های مخصوص ماساژ چرب کرده و سپس به آرامی ماساژ دهید.
ماساژ
از روش‌های مؤثر برای کاهش درد خارپاشنه، ماساژ دادن پاشنه پا و همچنین اطراف تاندون آشیل با روغن‌هایی مانند روغن زیتون، سیاه‌دانه، کنجد، هسته قیسی، نارگیل، شترمرغ یا کوهان شتر است. بهترین زمان برای این‌کار، شب قبل از خواب بوده که ماساژ را باید تا جذب کامل روغن ادامه دهید.
اضافه کردن کمی فلفل، دارچین یا زنجبیل به روغن و پوشاندن محل ماساژ با پلاستیک، می‌تواند تأثیر درمانی را افزایش دهد. بسیاری از افراد از روز اول کاهش درد را احساس می‌کنند و با تداوم این روش، بهبود کامل حاصل می‌شود.
حجامت یا زالو درمانی
حجامت و زالو درمانی نیز می‌توانند به کاهش سریع التهاب پاشنه کمک کنند و اثر مثبتی در درمان خارپاشنه داشته باشند. معمولا یک جلسه حجامت یا زالو درمانی کافی است، اما در صورت نیاز می‌توان این درمان‌ها را تکرار کرد. این روش‌ها در دو طرف تاندون آشیل، به ویژه سمت داخل پا انجام می‌شوند.
زرد چوبه
زردچوبه به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدانی قوی به نام کورکومین، خاصیت ضدالتهابی دارد و می‌تواند به عنوان یک مسکن طبیعی عمل کند. برای کاهش درد و التهاب ناشی از خارپاشنه، می‌توانید از زردچوبه به صورت منظم استفاده کنید. یک قاشق غذاخوری زردچوبه را در یک لیوان شیر حل کرده و آن‌را گرم کنید. مصرف این ترکیب دو بار در روز، می‌تواند به بهبود التهاب خارپاشنه کمک کند.
گرم نگه داشتن پا
در طب سنتی گرم نگه داشتن پاها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا این‌کار می‌تواند به افزایش جریان خون در ناحیه پا کمک کند. یکی از روش‌های سنتی برای گرم نگه داشتن پا، استفاده از پشم گوسفند است که باعث افزایش حرارت و درنتیجه تسکین درد در ناحیه پاشنه می‌شود.
طب سوزنی (Acupuncture)
طب سوزنی یکی از روش‌های متداول طب سنتی چینی است که با استفاده از سوزن‌های نازک در نقاط خاص بدن به درمان درد و التهاب کمک می‌کند. این روش می‌تواند در تسکین درد خارپاشنه نیز مؤثر باشد. برای استفاده از طب سوزنی، باید به یک متخصص ماهر مراجعه کنید.
ورزش های مؤثر برای درمان خار پاشنه
برای کاهش درد و بهبود وضعیت خارپاشنه، انجام ورزش‌های کششی می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. این حرکات کششی با هدف کاهش فشار و التهاب در ناحیه پاشنه پا طراحی شده‌اند و می‌توانند به بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد کمک کنند.
انجام منظم تمرینات کششی نه تنها به تسکین علائم خارپاشنه کمک می‌کند، بلکه در پیشگیری از عود مجدد آن نیز تأثیرگذار است. این حرکات را فیزیوتراپیست به شما آموزش می‌دهد تا در خانه هم بتوانید به درستی انجامشان دهید:
کشش تاندون آشیل با استفاده از دیوار
یکی از تمرینات مؤثر برای کاهش درد خارپاشنه، کشش تاندون آشیل است. این تمرین می‌تواند به راحتی در خانه انجام شود. بنابراین باید روبروی دیوار بایستید و دستان خود را مقابل شانه‌ها روی دیوار قرار دهید. یک پا را جلوی پای دیگر بگذارید، به طوری که پای جلویی حدود 15 سانتی‌متر از دیوار فاصله داشته باشد.
زانوی پای جلویی را کمی خم کنید و پای عقبی را صاف نگه دارید. با تکیه دادن به دیوار، کشش را در ساق پای عقب حس خواهید کرد. این حالت را به مدت 20 ثانیه حفظ کنید و سپس تغییر پا دهید. این تمرین را دوبار در روز، سه مرتبه برای هر پا تکرار کنید.
کشش تاندون آشیل و فاشیای کف پا با باند الاستیک یا حوله
این تمرین می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناشی از خار پاشنه کمک کند. شما باید در هنگام صبح باند الاستیک یا حوله را دور قسمت برجسته پا که در پایین‌تر از انگشتان‌تان است، قرار دهید و زانوی خود را صاف نگه دارید و پنجه پا را به سمت ساق پا بکشید. این حالت را به مدت 20 ثانیه نگه دارید و سه مرتبه برای هر پا تکرار کنید.
کشش تاندون آشیل و فاشیای کف پا با استفاده از پله
اگر در خانه پله دارید، می‌توانید از این تمرین برای تقویت تاندون‌های پا و کاهش درد خارپاشنه استفاده کنید. با پنجه‌های پا روی لبه پله بایستید و پاشنه‌ها را بیرون از پله قرار دهید. زانوها را صاف نگه دارید و به آرامی پاشنه‌ها را پایین بیاورید تا کششی در ساق پا احساس کنید. این حرکت را دوبار در روز انجام دهید.
غلتاندن میله یا توپ گلف در زیر پا
یک میله یا توپ گلف را زیر پای خود قرار داده و آن‌را به آرامی بغلتانید. این تمرین ساده و موثر را می‌توانید دوبار در روز و هربار 5 تا 10 مرتبه انجام دهید.
اکستانسیون مفصل لگن در حالت دمر
به شکم خوابیده و پاها را صاف کنید. دست‌ها را خم کرده و سر را روی ساعدها قرار دهید. عضلات شکم و باسن را سفت کنید و یک پا را به آرامی حدود 20 سانتی‌متر از زمین بلند کنید. این حالت را برای 5 ثانیه نگه دارید و سپس استراحت کنید. این حرکت را در دو ست 15تایی تکرار کنید.
