غده تیروئید، که در گلو و درست زیر حنجره قرار دارد، شاید کوچک به نظر برسد، اما نقشی بسیار مهم در سلامت و رشد کودکان ایفا میکند. غده تیرویید شکلی شبیه به یک پروانه داشته و در ناحیه زیر گلو قرار دارد. تیرويید، هورمونهایی حیاتی تولید میکند که بر طیف وسیعی از عملکردهای بدن، از جمله متابولیسم، رشد و تکامل، تأثیر میگذارند.
چه زمانی باید به متخصص تیروئید کودکان و نوزادان مراجعه کرد؟
تشخیص زودهنگام و درمان بیماریهای تیروئید در کودکان بسیار مهم است. اگر در مورد تیروئید کودکتان نگرانی دارید، به دنبال علائمی مانند خستگی، یبوست، افزایش وزن، پوست خشک، موهای خشن، احساس سرما، درد عضلانی، یبوست، افسردگی، تأخیر در رشد و تکامل، بیقراری، تحریکپذیری، مشکل در خواب، کاهش وزن، تعریق زیاد، لرزش، تپش قلب، اسهال، ریزش مو و برآمدگی چشم (در بیماری گریوز) باشید.
همچنین اگر سابقه خانوادگی بیماری تیروئید، قرار گرفتن در معرض تابش اشعه یا سایر مشکلات سلامتی در کودک شما وجود دارد، باید با متخصص تیروئید اطفال مشورت کنید. پزشک میتواند کودک شما را معاینه کند، آزمایش خون تجویز کند و در صورت نیاز، درمان را شروع کند. به یاد داشته باشید که این اطلاعات فقط برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی حرفه ای در نظر گرفته شود. همیشه برای بحث در مورد سلامت کودک خود با پزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی واجد شرایط مشورت کنید.
چه علائمی می تواند نشان دهنده وجود مشکل تیروئید در کودکان باشد؟
علائم مشکلات تیروئید در کودکان می تواند متنوع و گاه ظریف باشد، و تشخیص آنها را برای والدین و حتی پزشکان دشوار کند. برخی از علائم شایع کمکاری تیروئید در کودکان عبارتند از: رشد کند، تأخیر در تکامل، مشکلات تغذیه، یبوست، پوست سرد و خشک، و خوابآلودگی. در مقابل، کودکان مبتلا به پرکاری تیروئید ممکن است دچار بیقراری و تحریکپذیری، عدم تحمل گرما، تغییرات اشتها، ریزش مو، و در موارد شدید، مشکلات قلبی شوند.
چه آزمایشاتی برای تشخیص مشکلات تیروئید در کودکان انجام میشود؟
تشخیص مشکلات تیروئید در کودکان با استفاده از ترکیبی از آزمایشات انجام می شود که شامل آزمایش خون، اسکن تیروئید و در صورت نیاز، تصویربرداری با سونوگرافی یا سی تی اسکن می باشد. آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمون های تیروئید (T4، T3 و TSH) و آنتی بادی های تیروئید انجام می شود. اسکن تیروئید از تصاویر رادیواکتیو برای بررسی غده تیروئید و تشخیص گواتر، ندول ها و یا التهاب استفاده می کند. تصویربرداری با سونوگرافی یا سی تی اسکن می تواند جزئیات دقیق تری از غده تیروئید و غدد فوق کلیوی ارائه دهد. انتخاب آزمایشات به سن، سابقه پزشکی و علائم کودک بستگی دارد. در برخی موارد، یک آزمایش کافی است، در حالی که در موارد دیگر، چندین آزمایش لازم است.
مشاوره با پزشک متخصص اطفال یا غدد اطفال بهترین راه برای تشخیص و درمان مشکلات تیروئید در کودکان است.
چه چیزی باعث مشکلات تیروئید در کودکان می شود؟
بیماری های خودایمنی شایع ترین علت کم کاری تیروئید در کودکان است. در این بیماری ها، سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می کند و آن را از تولید هورمون کافی باز می دارد. علت دیگر کمبود ید میباشد . ید یک ماده معدنی ضروری برای تولید هورمون های تیروئید است. کمبود ید در برخی از نقاط جهان که به نمک یددار دسترسی ندارند، شایع است. برخی از کودکان با نقصی در غده تیروئید یا غده ای که هورمون های تیروئید را کنترل می کند، متولد می شوند.
یکی از دیگر از علت ها تیروئیدیت است . التهاب غده تیروئید که می تواند به دلیل عفونت، بیماری خودایمنی یا سایر شرایط ایجاد شود. در برخی موارد، علت مشکلات تیروئید در کودکان ناشناخته است.
چگونه مشکلات تیروئید در کودکان را درمان کنیم؟
کمکاری تیروئید و پرکاری تیروئید هر کدام راهحلها و درمان های مخصوص به خود را دارند.برای کمکاری تیروئید دارویی به نام لتیروکسینر وجود دارد . این داروی خوراکی، کمبود هورمون تیروئید را جبران میکند و با تنظیم دوز متناسب با رشد کودک، او را در مسیر سلامتی هدایت میکند. درست مثل پانسمانی که روی زخم قرار میگیرد و کمبود را جبران میکند.
برای پرکاری تیروئید متیمازول و پروپیلتیوراسیل، دارو هایی برای مبارزه با هورمون تیروئید اضافی هستند. این داروها با مسدود کردن تولید هورمون، تعادل را به غده تیروئید پرکار باز میگردانندو جلوی سیل هورمون را میگیرند. ید رادیواکتیو (RAI) نیز نوعی درمان است که با تابش ساطع شده از ید رادیواکتیو، به مبارزه با پرکاری تیروئید و برخی از انواع سرطان تیروئید میرود. این ید رادیواکتیو پس از جذب توسط غده تیروئید، سلولهای آن را از بین میبرد و به این ترتیب، تولید هورمون تیروئید را کنترل میکند . در برخی موارد تیغ جراحی چاره نهایی برای غده تیروئید خواهد بود و تمام یا بخشی از آن را از بین میبرد.
چگونه می توان از مشکلات تیروئید در کودکان پیشگیری کرد؟
در حالی که برخی از مشکلات تیروئید در کودکان قابل پیشگیری نیست، اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به آنها وجود دارد.
ید یک ماده معدنی ضروری برای تولید هورمون های تیروئید است. کمبود ید، به خصوص در کودکان، می تواند منجر به کم کاری تیروئید شود که عوارض مخربی بر رشد و تکامل آنها دارد. ساده ترین راه برای اطمینان از دریافت ید کافی توسط فرزندتان، استفاده از نمک یددار در پخت و پز و هنگام غذا خوردن است.
در مناطقی که کمبود ید شایع است، پزشک ممکن است مکمل ید را برای فرزندتان تجویز کند. برخی از مواد شیمیایی می توانند بر عملکرد غده تیروئید تأثیر منفی بگذارند. به همین سبب قرار گرفتن در معرض سمومی مانند سرب و جیوه را که می توانند در رنگ، گرد و غبار و آب آلوده یافت شوند، محدود کنید. همچنین از مصرف غذاهای دریایی آلوده به جیوه و سایر سموم خودداری کنید.
در کنار همه موارد قبل سابقه خانوادگی بیماری تیروئید می تواند خطر ابتلای فرزندتان را افزایش دهد. در مورد سابقه خانوادگی خود با پزشک فرزندتان صحبت کنید تا مشخص شود آیا فرزندتان نیاز به غربالگری تیروئید دارد یا خیر. غربالگری منظم می تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات تیروئید و شروع درمان به موقع کمک کند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب نیز برای حفظ سلامت و رشد طبیعی کودک ضروری است.
برای درمان بیماری تیرویید در اطفال باید به چه پزشکی مراجعه کرد ؟
برای درمان بیماریهای تیروئید در کودکان باید به پزشک متخصص غدد و متابولیسم کودکان مراجعه کنید. این متخصصان در تشخیص و درمان اختلالات غدد درون ریز، از جمله بیماریهای تیروئید، در کودکان تخصص دارند.