بادرنجبویه چه خواصی دارد؟

نام لاتین این گیاه ملیسا یا همان بادرنجبویه آفیسنیست است. بادرنجبویه طبع گرم و خشک دارد و از خانواده‌ی نعناع است. به‌سرعت رشد می‌کند و در اصل بومیِ مناطق جنوب اروپا، نواحی مختلف خاورمیانه و آسیای مرکزی است. با این‌حال، هم‌اکنون در آمریکا و بسیاری از نقاط جهان نیز کشت می‌شود.

گیاهی است معطر، علفی، چند ساله، پایا، پرشاخه و پرپشت که ارتفاع آن به ۳۰ تا ۸۰ سانتی‌متر و حتی بیشتر می‌رسد. مفیدترین بخش این گیاه برگ‌های آن هستند. برگ‌های بادرنجبویه عطر تندی شبیه به لیمو ساطع می‌کنند.

برداشت این گیاه معمولا در اواخر اردیبهشت، قبل از ظهور گل‌ها انجام می‌شود. برگ‌ها و سرشاخه‌ها پس از برداشت، در جریان هوا قرار می‌گیرند تا به سرعت خشک شوند و پس از آن در محل تاریک و خشک نگهداری می‌گردند.

خواص گیاه دارویی بادرنجبویه

1. مقوی قلب، مغز و اعصاب است.
2. هوش را زیاد می‌‌کند.
3. معده را قوی می‌‌کند.
4. ضعف عضلات را برطرف می‌‌سازد.
5. ضد تشنج است.
6. عرق‌آور است.
7. صفراآور است.
8. خواب‌آور است.
9. مفرح و نشاط‌آور است و غمگینی، افسردگی، وسواس و اضطراب را برطرف می‌کند.
10. خاصیت آنتی‌بیوتیک و ضدعفونی‌کننده دارد.
11. بادرنجبویه داروی مورد علاقه ابوعلی سینا بود و آن را برای افسردگی، تقویت قلب و انبساط روح تجویز می‌کرده است.
12. در صورتی که دمنوش یا جوشانده آن را به میزان مناسب مصرف کنید می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. اما اگر بیش از حد مصرف گردد به علت کاهش قند خون، می‌تواند برعکس عمل کند و باعث کاهش فشار خون شود.
13. برای درمان رماتیسم و دردهای مفصلی کمپرس جوشانده این گیاه را روی موضع مالیده و ماساژ دهید.
14. مصرف دمنوش بادرنجبویه، به درمان سندرم روده تحریک‌پذیری که اغلب با یبوست همراه است مفید است.
15.  در بهبود کیفیت خواب، کاهش علائم بی‌خوابی و اختلالات خواب به‌ویژه در دوران یائسگی بسیار مؤثر است.
16. به‌دلیل خاصیت ضدویروسی‌اش می‌توان به‌شکل موضعی برای درمان ویروس تبخال به‌کار برد.
17. جوشانده یا شربت آن برای تقویت معده، کبد و ازدیاد هوش و حافظه تجویز می‌شود. همچنین برای تنگی نفس و برای استحکام لثه و دندان ها مفید است و سکسکه را آرام می کند.

موارد منع مصرف

• اشخاص گرم‌مزاج بهتر است زیر نظر طبیب متخصص از این گیاه استفاده کنند.
• مصرف بیش از اندازه و بدون ملاحظه آن می‌تواند موجب تهوع، سرگیجه، تحریکات پوستی و ناراحتی گوارشی شود.
• مصرف این گیاه برای بسیاری از افراد اصلا خطری ندارد. اما به‌دلیل اینکه فعالیت تیروئید را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، افرادی که از داروی تیروئید استفاده می‌کنند یا کم‌کاری تیروئید دارند نباید آن را مصرف کنند.

شیوه استفاده

• یک قاشق غذاخوری از مخلوط بادرنجبویه، سنبل الطیب و گل گاوزبان را که قبلا کوبیده شده باشد، در یک لیوان آب جوش بریزید و مدت ۱۵ دقیقه باقی بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، صبح و شب نیم ساعت بعد از غذا میل کنید.