سرطان استخوان چیست؟
سرطان استخوان میتواند در تمامی استخوانهای بدن به وجود بیایید که بسیار نادر است و شایعترین آن استخوان لگن و بازو است. این بیماری دارای سه نوع مختلف است که نوعی از آن بر کودکان و نوعی دیگر بر افراد مسن تاثیرگذار است. عامل اصلی به وجود آورنده این بیماری مشخص نیست ولی عواملی مثل سندرمهای ژنتیکی، بیماری پاژه استخوان و پرتو درمانی سایر سرطانها میتوانند به ایجاد آن کمک کنند. روشهای درمان آن از جمله پرتودرمانی، جراحی و شیمیدرمانی است که تا حد زیادی میتوانند آن را بهبود ببخشند. از نشانههای آن میتوان به استخوان درد، تورم در ناحیه درگیر بار بیماری، خشکی مفرط، کم شدن وزن و ضعیف شدن استخوانها اشاره کرد.
انواع این سرطان
سرطانهای اولیه استخوان جدیترین نوع سرطان استخوان هستند. آنها مستقیما در استخوانها یا بافتهای مجاور مانند غضروف تشکیل میشوند. همچنین سرطان میتواند از قسمت دیگری از بدن به استخوانها گسترش یابد یا ایجاد متاستاز کند. این وضعیت به عنوان سرطان ثانویه استخوان شناخته میشود و شایعتر از سرطان اولیه استخوان است.انواع متداول سرطان اولیه استخوان عبارتاند از:
- میلوم متعدد (مولتیپل میلوما، MM): میلوم متعدد شایعترین نوع سرطان استخوان محسوب میشود. این سرطان زمانی رخ میدهد که سلولهای سرطانی در مغز استخوان رشد کرده و باعث ایجاد تومور در استخوانهای مختلف میشوند. MM معمولا افراد مسن را تحت تاثیر قرار میدهد. در میان سرطانهای استخوان، MM یکی از بهترین پیشآگهیها را دارد و بسیاری از افرادی که به آن مبتلا هستند نیازی به درمان ندارند.
- استئوسارکوم (استئوژنیک سارکوم): استئوسارکوم یا استئوژنیک سارکوم عموما کودکان و نوجوانان را درگیر میکند. ولی میتواند در افراد بزرگسال نیز رخ دهد. معمولا در نوک استخوانهای بلند در بازوها و پاها آغاز میشود. همچنین ممکن است از انتهای رانها، شانه یا قسمتهای دیگر شروع شود. استئوسارکوم بر بافت سختی که لایههای خارجی استخوانها را تشکیل میدهند، تاثیر میگذارد.
- کندروسارکوم: کندروسارکوم ممکن است در لگن، نواحی ران، و شانههای افراد مسن رخ دهد. کندروسارکوم در بافت زیرغضروفی ایجاد میشود که یک بافت پیوندی بین استخوانها است. این دومین سرطان شایعی است که استخوانها را درگیر میکند.
- سارکوم یوئینگ: سارکوم یوئینگ یک سرطان نادر است که در بافتهای نرم اطراف استخوانها یا مستقیما در استخوانهای کودکان و جوانان شروع میشود. معمولا استخوانهای بلند بدن مانند بازوها و پاها و لگن تحت تاثیر قرار میگیرند.
کسانی در معرض خطر بیشتر ابتلاء به سرطان استخوان قرار دارند
برخی از عوامل خطرساز برای این سرطان عبارتاند از:- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان، به ویژه این سرطان
- سابقه دریافت پرتودرمانی
- ابتلا به بیماری پاژه؛ یک بیماری که باعث تخریب استخوانی و سپس بازسازی غیرطبیعی آنها میشود.
- وجود چندین تومور در غضروف (بافت همبند در استخوان) در زمان حال یا گذشته
درمان سرطان استخوان در پزشکی جدید چگونه است؟
درمان سرطان استخوان به موارد زیر بستگی دارد:
- مرحله سرطان
- سن شما
- سلامت کلی شما
- اندازه و موقعیت تومور
انتخاب بهترین گزینه درمانی سرطان استخوان بستگی به نوع سرطان، میزان پیشروی و وضعیت کلی سلامت فرد و ترجیحات وی دارد. بدون شک سرطانهای مختلف استخوان به درمانهای متفاوت پاسخهای متفاوتی خواهند داد. پزشکان میتوانند به فرد مبتلا در انتخاب بهترین شیوه درمانی سرطان کمک کنند. به عنوان مثال، برخی از انواع سرطان استخوان تنها با جراحی درمان شده و نسبت به درمانهای دیگر پاسخگو نخواهد بود. این در حالی است که برخی از سرطانهای استخوانی تنها با جراحی و شیمیدرمانی بهبود خواهد یافت.
داروها
داروهایی که برای درمان این سرطان مورد استفاده قرار میگیرند عبارتاند از:
- داروهای شیمیدرمانی برای میلوم متعدد
- داروهای مسکن برای کاهش التهاب و ناراحتی
- بیسفسفوناتها برای کمک به جلوگیری از تحلیل استخوان و محافظت از ساختار استخوان
- دروهای سیتوتوکسیک برای جلوگیری یا توقف رشد سلولهای سرطانی