همان‌طور که میدانید گیاهان مفید با طبع‌های گوناگون وجود دارند که در درمان بیماری‌های مختلف به کار می‌روند. گیاه شاه تره نمونه‌ای از گیاهان دارویی و درمانی است که از گذشته مورد توجه پزشکان طب سنتی قرار گرفته است. این گیاه با خواص فوق‌العاده بالای خود برای درمان بیماری‌های صفراوی، التهابات پوستی و… به کار می‌رود. در ادامه در خصوص این گیاه و خواص شاه تره برای سلامتی نکاتی را خواهیم گفت. همراه ما باشید.
نام و طبع گیاه شاه تره
نام‌های دیگر گیاه شاه تره عبارتند از: بقلة‌الملك، شاه‌ترج و پیت پاپارا.
طبع شاه تره از نظر حکمای طب سنتی، مرکب‌القوی است یعنی در حرارت، معتدل و خیلی خشک است. برخی آن را گرم و خشک انگاشته‌اند، اما ابوعلی سینا آن را کمی سرد دانسته است.
معرفی گیاه شاه تره
- گیاه شاه تره علفی یکساله با ساقه‌ای شکننده، کوتاه و شاخه‌دار است که گل‌های نامنظم و برگ‌های بریده‌ای دارد. چنانچه این گیاه را با دست نرم کنند، بوی دود می‌دهد. همچنین دارای طعم تلخی است.
- این گیاه در ایران عموما در دامنه‌های زاگرس بخصوص در مناطق دشتی (بیجار کردستان) و (اقلید فارس) دیده می‌شود.
- گیاه شاه تره در آغاز زمان گلدهی چیده می‌شود و در چای‌ها، قرص، کپسول، لوسیون‌های چشم و عصاره‌ها استفاده می‌شود. این گیاه در فرانسه، اسپانیا، استرالیا، اتریش، آمریکا، آفریقا و انگلستان شایع‌تر و معمول‌تر است.
- گیاه شاه تره یا شاه ترج به دلیل داشتن انواع ویتامین‌ها در درمان بیماری‌های کبد و بیماری‌های پوستی بسیار نتیجه بخش و مؤثر است. از این رو برای درمان بیماری‌هایی که در این نواحی از بدن اتفاق می‌افتد، شاه تره معجزه می‌کند. اما با وجود تمام خواص، سمی بودن این گیاه موجب شده است که آگاهی یافتن انسان‌ها در میزان مصرف این گیاه و عرق شاه تره اهمیت پیدا کند. از این رو در ادامه در خصوص خواص و مضرات این گیاه بیشتر خواهیم گفت.
خواص شاه تره
همان‌طور که گفته شد گیاه شاه تره دارای خواص زیادی است که در ادامه تعدادی از آن‌ها را ذکر خواهیم کرد:
- این گیاه با دارا بودن ویژگی‌های درونی در درمان برخی از تومورهای سرطانی مفید است.
- از دیگر خواص شاه تره خصوصا به صورت دم کرده و چای شاه تره برای بیماری جذام است.
- در صورتیکه به صورت دم کرده و حدود یک ساعت قبل از غذا نوشیده شود اشتهاآور است.
- از دم کرده شاهتره برای درمان بیماری‌های سوداوی استفاده می‌شود. از این‌رو باید گفت خواص شاهتره برای افرادی که دارای این طبع هستند بسیار زیاد است.
- توجه داشته باشید که این گیاه برای التهابات پوستی بسیار مفید است. از این رو شاه تره می‌تواند به خوبی برای بهبود زخم‌ها، تورم، قرمزی و درد پوست و سایر اندام‌ها موثر باشد.
- -این گیاه را به صورت چای نیز میتوان استفاده کرد. خواص شاه تره خصوصا به صورت چای برای درمان و از بین بردن انگل‌های روده بسیار مفید است.
- از نظر اثرات جهاز هاضمه، بازکننده انسدادهای مجاری کبد، تقویت‌کننده و دباغی‌کننده معده است.
- از دیگر خواص شاهتره آن است که میتوان آن را در سرکه ریخته تا مدتی بماند سپس صاف، خشک و مصرف کرد که برای رفع تهوع و استفراغ خوب خواهد بود.
- میتوان خیسانده و یا آب آن را بر موها و ریش ریخته که برای دفع شپش مناسب و مفید است با توجه به این که امروزه نیز میزان شپش در مدارس زیاد شده است.
- عرق شاتره در رفع تمام اختلالات کبدی، یرقان، تهوع، انسداد طحال، سودازدگی و بیماری‌های صفراوی مفید است. به عبارتی این گیاه در حل مشکلات گوارشی بسیار خوب عمل می‌کند.
- عرق شاتره، ضداسهال است و برای بیماری‌های صفراوی، سوداوی و غلظت خون، نیکوست.
- عرق شاتره به ترشح آنزیم‌های گوارشی کمک کرده و موجب می‌شود تا غذا به راحتی هضم شود. همچنین برای باز شدن اشتها یک لیوان از آن را میل نمایید. زیرا این عرق با خواص خوبی که بر روی دستگاه گوارش می‌گذارد، اشتها آور بسیار خوبی است.
- گیاه شاه تره برای درمان پسوریازیس و اگزما بسیار مفید است. چرا که دارای خواص ضد التهابی است و برای درمان هر دوی این بیماری ها بسیار موثر می‌باشد.
از دیگر خواص شاهتره کاهش فشار خون در افراد است و علاوه بر این، داروی گیاهی شاه تره می‌تواند موجب تنظیم ضربان قلب افراد شود.
- آرتریت و سایر بیماری‌های مفصلی از دیگر عارضه‌هایی هستند که به وسیله این گیاه میتوان آن‌ها را مداوا کرد.
- استفاده از این گیاه به عنوان یک کرم یا پماد برای رفع خارش بسیار مفید و عالی می‌باشد.
موارد منع مصرف گیاه شاه تره
اگرچه خواص شاه تره بسیار زیاد است و جنبه دارویی و درمانی دارد اما در خصوص این گیاه نیز موارد منع مصرف نیز وجود دارد. از این رو لازم است بدانید:
- مصرف زیاده از حد این گیاه، ممکن است باعث لرز، تشنج و مرگ شود.
- بهتر است در دوران بارداری و شیردهی مصرف نشود.
- به دلیل اینکه شاه تره برای ریه مضر است، بهتر است همراه کاسنی میل شود.
- در افراد کم سن و یا کودکان بهتر است استفاده از این گیاه زیر نظر پزشک باشد.
- افرادی که دچار بیماری‌های قلبی هستند نیز بهتر است با مشورت پزشک خود برای استفاده از این گیاه اقدام کنند.
شیوه استفاده از شاه تره
از گیاه شاهتره می‌توانید در اشکال متنوع مانند دمنوش، چایی، عرق و… استفاده کنید. در ادامه دو نمونه از دستور استفاده از این گیاه را برای شما شرح خواهیم داد.
- ۳ گرم شاه تره را در ۲۵۰ سی سی آب جوش دم نموده و روزی ۳ فنجان از آن را میل کنید.
- ۴ گرم شاه تره را در ۲۵۰ سی سی آب جوش تهیه نموده و روزی ۳ فنجان از دم‌کرده شاه تره میل شود. ۶۰ گرم گیاه خشک را در یک لیتر آب جوشانده و اگزما را بشویید.
نتیجه
همان‌طور که گفته شد، شاه تره یکی از گیاهان مفید با خواص دارویی و درمانی است که در طب سنتی بر استفاده از آن تاکید فراوانی شده است. در این مقاله از طبایع در خصوص این گیاه و خواص زیادی که در آن نهفته است اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دادیم. امیدواریم استفاده از این مقاله شما را با گیاه شاه تره و خواص شاه تره به خوبی آشنا کند.
داود رضانیا
سلام اینجانب به عنوان پزشک خیلی از مطلب سایت استفاده میکنم لذا بی نهایت از شما متشکرم
محمدرضا میر
سلام و درود، مایه خرسندی ماست. سپاس از همراهیتون جناب دکتر.