در طب سنتی ایران با ادبیات مخصوص سیستم های کل نگر پزشکی چاقی توصیف شده است. از نظر طب سنتی سبب چاقی تری مزاج و غلبه خون نیکو و خوبی هضم و تری اعضا دانسته شده است.
چند مورد از عوارض چاقی
چاقی مفرط در حكم بلا و بیماری بوده و عوارض بسیاری دارد: انسان بسیار چاق در حرکت کردن تنبل است و نمی تواند به راحتی حرکت کند. چاقی و برهم متراکم شدن گوشت بدن به رگ های بدن فشار می آورد و رگ ها را تنگ کرده و مجال حرکت و جریان روان بسته می شود و به همین دلیل نسیم هوا چنانکه باید به عروق آنان نمی رسد و در نتیجه مزاج روح تباه و فاسد می شود. این خطر نیز وجود دارد که به علت غلبه خون، رگ های باریک تحمل نداشته و با اندک حرکتی پاره شوند و در تجویفی مثل دل یا دماغ (مغز) ریخته شود و ناگهان باعث مرگ شود.
فرد چاق نسبت به بیماری چه واکنشی نشان می دهد
عوارض بیماری هایی که در افراد فربه اتفاق می افتد زود تشخیص داده نمی شود مگر زمانی که مستحکم شوند و شدت یابند و به علاوه درمان نیز به دشواری امکان پذیر است.
- خونگیری از افراد چاق بیش از حد دشوار است. ایجاد و رفع اسهال در این افراد خطرناک بوده چرا که ممکن است خلط درونی در آنها به حرکت در آید و از برهم فشرده شدن رگ ها راه برگشت نداشته باشد. از سویی دیگر ایجاد اسهال در آنان باعث ضعف می شود زیرا حرارت غریزی این افراد اندک است که به دلیل غلبه رطوبت فضلیه بوده و باعث ایجاد ضعف کلی در آنان می شود.
- فرد چاق مستعد بیماری هایی چون سکته، فالج، خفقان، غشی، ضيق النفس، حمی مطبقه، حصبه، جدری، فلغمونی و امثال این امراض دانسته شده است. گرسنگی و تشنگی به سرعت در این افراد آسیب ایجاد می کند.
- بهبودی بیماری در افراد چاق سخت بوده و دارو نیز در بدن آن ها خوب عمل نمی کند.
فرزند آوری در افراد چاق
افراد چاق کم منی و کم فرزند اند که می تواند به دلیل تنگی مجاری و امتلای آن باشد. از این رو این خطر وجود دارد که مردهای بسیار چاق بچه دار و نیز زنان بسیار چاق باردار نشده و اگر باردار شوند بچه سقط می شود.
در طب امروزی نیز چاقی از شایع ترین بیماری های تهدید کننده زندگی در دنیاست و در تمام جوامع و گروه های سنی با سرعت زیادی در حال افزایش است. تحقیقات انجام شده نشان دهنده بیماری ها و مرگ و میر قابل ملاحظه ناشی از چاقی است. مشکلات تنفسی و قلبی، ناباروری در مردان و زنان، سقط جنین آرتریت، فشار خون بالا، هیپرلیپیدمی، مشکلات گوارشی و کلیوی، سرطان و افزایش احتمال مرگ زودرس از جمله عوارض چاقی دانسته شده است. تحقیقات اخیر همچنین نشانگر این مطلب است که در افراد چاق فارماکوکینتیک بعضی از داروها مانند داروهای خوراکی ضدبارداری متفاوت و سرعت بهبود زخم نیز نسبت به افراد با وزن طبیعی کمتر است.
منبع
- رازي، بهاالدوله: خلاصه التجارب. تحقيق تصحیح و بازنويسی: محمدرضا شمس اردکانی، عبدالعلی محقق زاده، پویا فريدی، زهره ابوالحسن زاده، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ص ۱۹۰، ۱۳۷۸.
- ابن سينا، حسين: قانون در طب. ترجمه عبدالرحمن شرفکندی. جلد ۷. انتشارات سروش، تهران، صص ۲۱۵-۲۲۰، ۱۳۷۰.
- حکیم اعظم خان: اکسیر اعظم، جلد چهارم، نسخه چاپ سنگی هند، صص ۵۷۵-۵۷۷
- اصغری، غلامرضا. دريای سلامه، سیما: بررسی فارماکوگنوستیک داروهای گياهی مصرفی برای درمان چاقی در بازار سنتی اصفهان. مجله طب سنتی اسلام و ایران: ۱۳۹۰، شماره دوم، صص: 46-۱۳۹
- کیان بخت، سعید: مروری بر گیاهان دارويی مورد استفاده در درمان چاقی و اضافه وزن. فصلنامه گیاهان دارويی: ۱۳۸۹، دوره چهارم، شماره سی و ششم