کتاب درسنامه طب ایرانی مبتنی بر شواهد

کتاب «درسنامه طب ایرانی مبتنی بر شواهد» بنا دارد تا حد ممکن در یک ساختار مبتنی بر شواهد به ارائه نظرات طب ایرانی درباره بیماری ها بپردازد.

همچنین عمده تمرکز این کتاب بر روی دستورات حفظ تندرستی و داروهای طبیعی است. اعمال یداوی طب ایرانی از قبیل مشت و مال، غمز و سوزن ‌زنی‌های به سبک طب ایرانی، انواع فصدها آبزن ها، رایحه درمانی ها، رنگ درمانی ها، درمان های روحی، استفاده از زالو و سایر ابزارهای جاندار و بی‌جان برای پاکسازی و… گرچه به صورت مختصر در کتاب یاد شده ولی خود، درسنامه جداگانه ای را می‌طلبد.

معرفی کتاب درسنامه طب ایرانی مبتنی بر شواهد

• کتاب«درسنامه طب ایرانی مبتنی بر شواهد»در زمینه درمان بسیاری از بیماری ها با استفاده مطالعات و شواهد بالینی به روز شده  بر روی مفردات گیاهی و حیوانی، داروهای ترکیبی و بیماری‌های مختلف، به همت بیش از 130 تن از اساتید و پزشکان متخصص طب ایرانی به صورت موجز و کاربردی گردآوری شده است.
• بیان مختصری از تاریخچه طب ایرانی و رویکرد آن، اصول کلی مزاج‌شناسی و قوانین کلی معالجه در طب ایرانی در بیماری‌های مختلف، بخش‌های در نظر گرفته شده برای این درسنامه بوده که با نظر استادان مجرب و پیشکسوتان حوزه طب ایرانی، در قالب گروه هدایت راهبردی و شورای ویراستاری، در این مجموعه گنجانده شده است.

پیشگفتار کتاب

• بعد از استقرار تشکیلاتی طب سنتی در ساختار وزارت بهداشت از همان روزهای آغازین در سال 1392 با حداقل فضا (یک اتاق) و 2 کارمند در ستاد وزارت متبوع، فعالیت در تداوم تلاش‌های ستادی پیشین (شورای فام، فرهنگ آداب و میراث پزشکی) آغاز شد. ضمن تلاش برلی ساختارسازی و ایجاد تشکیلات اداری و تدوین شرح وظایف ستادی وصفی… با بهره گیری از اساتید، کارشناسان، خبرگان حوزه طب ایرانی و … طی جلسات متعدد کارشناسی، برنامه استراتژیک توسعه طب ایرانی تدوین شد، یکی از حوزه‌های مهمی که در برنامه پیش بینی شده بود، حوزه توسعه آموزشی و محتواهای مربوطه بود، البته یقیناً تصدیق خواهید فرمود که اساساً تا به امروز نهال طب ایرانی، 10 ساله شد و تعداد فارغ التحصیلان، اساتید، دستیاران و علاقمندان در این حوزه کم و هر کدام در حوزه‌های مختلف درگیر امورات متعدد می‌باشند.
• از طرفی به دلیل کمبود محتوای مبنی بر شواهد و به روز شده از یک سو، افراطی گری و ادعاهای کاذب و بزرگنمایی اثربخش درمان طب ایرانی برای همه بیماری‌ها از سوئی دیگر این مکتب طبی، مورد هجوم مخالفان طب ایرانی نیز بوده و می‌بایست نسبت به پاسخگویی آن‌ها نیز بپردازند، صرف نظر از این که تدوین درسنامه طب ایرانی یک الویت جدی برای توسعه رشته طب ایرانی و رشته‌های پشتیبان می‌باشد. ولی این مهم به سال‌ها وقت نیاز دارد تا با استفاده از منابع معتبر جامانده از نیکان و حکمای طب ایرانی، مطالعات تطبیقی انجام شده توسط اساتید و دستیاران، مقالات و سایز پژوهش‌ها تدوین و گردآوری محتواها و مکتوبات جدید و قرار دادن در بوته نقد کارشناسان و خبرگان این حوزه و پس از آن مجدداً بازنویسی و بازنگری شود، تا به یک مجموعه نسبتاً قابل اتکایی برسیم.
• اگرچه انجام این مهم از حیطه اعتبارات و وظایف ستادی وزارت و دفتر طب ایرانی نمی‌باشد و عمدتاً کار علمی و دانشگاهی است که توسط اساتید در دانشکده‌ها و گروه‌های طب ایرانی باید شکل می‌گرفت، ولی دفتر به جهت اهمیت موضوع و تسهیل امور، با تشکیل کارگروه‌ها و کمیته‌های تخصصی در رشته‌های مختلف با بهره‌گیری از اساتید سنگ بنای این مهم را گذاشت و مجموعه حاضر گردآوری و تدوین گشت و بدون تردید خالی از اشکال نیست ولی بر این باوریم که آغاز خوبی است و انشالله با نقد و بررسی دقیق تر اساتید، دستیاران طب و داروسازی سنتی و دادن بازخورد به این دفتر و کمیته‌های تخصصی، ویرایش‌های بعدی با اشکالات کمتر شکل خواهد گرفت و به مرور و پس از چندین سال و تکمیل شدن آن با استفاده از مطالعات تطبیقی و مقالاتی که طی سال‌ها تولید خواهد شد هویت درسنامه را پیدا خواهد کرد.

خلاصه ای از فهرست کتاب درسنامه طب ایرانی

• پیشگفتار
• رویکرد طب ایرانی
• اصول کلی مزاج شناسی
• قوانین کلی معالجه بیماری در طب ایرانی
• بیماری های سر، مغز و اعصاب

1. سهر
2. صرع
3. نسیان

• بیماری های قلب و ریه

1. خفقان
2. تنگی نفس

• بیماری های گوارش و کبد

1. سحج امعا
2. اختلالات مرتبط به گازهای روده (ریح)

• بیماری های غدد

1. دیابت

• بیماری های زنان

1. زایمان طبیعی
2. کمبود شیرمادز
3. درد رحم

• بیماری های مفاصل

عرق النساء (سیاتیک)

• بیماری های پوست

1. قوبا
2. دمل

• بیمار های عمومی
• بیماری های خردسالان

1. تشنج و کزاز
2. ترسیدن در خواب
3. دندان قروچه

• بیماری های کلیه و مجاری ادرار

1. ناتوان شدن کلیه

پنج مرحله ویرایشی کتاب درسنامه طب ایرانی مبتنی بر شواهد

درسنامه طب ایرانی مبتنی بر شواهد، با نظارت و پیگیری دکتر علیرضا عباسیان، معاون تعالی دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت، در ویرایش منفی پنج به چاپ رسیده و تا رسیدن به ویرایش صفر به عنوان ویرایش نخست پارسی، پنج مرحله ویرایشی به شرح زیر برای آن در نظر گرفته شده است:

• ویرایش منفی پنج: معرفی درسنامه، پذیرش انتقادها
• ویرایش منفی چهار: تکمیل محتوا، تصحیح خللها
• ویرایش منفی سه: جدول سازی و اینفوگرافیکس حرفه ای
• ویرایش منفی دو: نظرسنجی بزرگان، ویرایش طب نوین
• ویرایش منفی یک: ویراستاری با گروپ دسکاشن
• ویرایش صفر: نشر داخلی نسخه فارسی، شروع و خاتمه ترجمه انگلیسی
• ویراست نخست: مذاکره با ناشر بین المللی و انتشار جهانی

نویسنده یا مترجم

مؤلفان و پدیدآورندگان:دکتر محمود خدادوست و گروهی از اساتید و متخصصان و پزشکان طب ایرانی

انتشارات

انتشارات ایرانیان طب