پیشگیری و درمان دیابت در پزشکی جدید

دیابت چیست؟

دیابت بیماری مزمنی است که بر اثر کاهش یا عدم تولید انسولین در خون به وجود میاد (انسولین ماده این در خون که رساننده مواد قندی به به  سلول ها می باشد) که عمدتا علت این بیماری بر اثر وراثت و نیز استرس شدید به وجود می آید. نشانه های رایج آن خستگی، تشنگی شدید، افزایش میزان گرسنگی، عدم تمرکز و علاقه ، تاری چشم، تکرر ادرار، احساس کرختی دست و پا و عفونت های زیاد می باشد. از علائم پایین بودن قند خون نیز سستی بدن و لرزش، سردرگمی، بی قراری، قش و بی حالی شدید و.. می باشد. معمولا برای پیشروی بیشتر این بیماری باید نوع تغذیه و مصرف آن ها اصلاح شود و میزان استرس و اضطراب کنترل گردد و از دارو ها و انسولین و… استفاده گردد.

دیابت بارداری چیست؟

دیابت بارداری نوعی از دیابت  که علت آن نوعی هورمون ترشح شده باداری است. باعث می شود انسولین موجود در خون از بین برود و میزان قند در خون بالا برود که باعث بروز مشکل هم برای مادر و هم برای فرزند می گردد. عواملی که زمینه ساز ایجاد این خطر می گردد سن بیش از 25 سال برای بارداری، چاقی، دیابت زمینه ای. همچنین تولد فرزند با وزن بیش از 4 کیلوگرم، سابقه تولد نوزاد مرده و سایر عوامل دیگر می تواند در آن دخیل باشد. روش های درمانی این بیماری برنامه غذایی مناسب، ورزش، درصورت نیاز تزریق انسولین، پایش مرتب قند خون که باید زیر نظر پزشک بررسی گردد.

راه های پیشگیری از دیابت در طب جدید چیست؟

حذف شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده 

خوردن غذاهایی که شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده دارند، می توانند ریسک و خطر ابتلا به دیابت را بیشتر کنند. بدن به سرعت این غذاها را به مولکول های کوچک شکر تبدیل می کند و به جریان خون شما جذب میشود.

افزایش قند خون، پانکراس را تحریک میکند تا انسولین تولید کند. در کل خوردن غذاهای پر شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده و قند موجب افزایش قند خون و میزان انسولین می شود. که در طول زمان ممکن است دیابت را ایجاد کند.اجتناب از این غذاها ممکن است به کاهش خطر ابتلا به دیابت کمک کند.

فعالیت و ورزش منظم

انجام فعالیت های بدنی منظم می تواند به جلوگیری از دیابت کمک کند. ورزش و فعالیت، حساسیت سلول های شما را نسبت به انسولین افزایش می دهد.بنابراین زمانی که ورزش می کنید، انسولین کمتری برای کنترل قند خونتان مصرف می شود.

آب زیادی بنوشید

آب ، طبیعی ترین و بهترین نوشیدنی است که شما می توانید مصرف کنید. نوشیدن زیاد آب باعث می شود که شما از نوشیدنی هایی که حاوی قند بالا، مواد نگهدارنده و سایر مواد مضر هستند، اجتناب کنید.

آب آشامیدنی را جایگزین سایر نوشیدنی های دیگر کنید، چرا که به کنترل قند خون و انسولین کمک می کند.

کاهش وزن برای افراد چاق

اگر چه افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند، اضافه وزن یا چاقی ندارند، اما در کل افرادی که دارای دیابت هستند، بیشتر وزنشان در ناحیه کمر و شکم جمع می شوند و به عنوان چربی شناخته می شود.

حمل چربی بیش از حد به ویژه در ناحیه شکم، احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.کم کردن وزن ممکن است خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.

ترک سیگار

تحقیقات بسیار زیادی نشان داده اند که سیگار کشیدن باعث ایجاد بسیاری از بیماری های جدی از جمله بیماری های قلبی،آمفیز، سرطان ریه، پستان، پروستات و دستگاه گوارش می شود.

همچنین نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض دود سیگار میزان ابتلا به دیابت را افزایش میدهد. ثابت شده است که ترک سیگار در طول زمان، باعث کاهش علائم دیابت می شود.

داشتن یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات

داشتن چنین رژیم غذایی می تواند به شما در جلوگیری از دیابت کمک کند. اگرچه بسیاری از روش هایی وجود دارد که موجب کاهش وزن می شود. اما رژیم های غذایی بسیار کم کربوهیدرات از همه موثر تر هستند، که می تواند قند خون و سطح انسولین را کنترل کند و خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.

همچنین تحقیقات نشان می دهند که خوردن بیش از حد غذا در یک زمان، موجب افزایش قند خون و انسولین می شود و خطر ابتلا به دیابت را کاهش می دهد.

 اجتناب از رفتارهای بیهوده برای پیشگیری از دیابت

اگر می خواهید به جلوگیری از دیابت کمک کنید، از تنبلی و یک جا نشستن پرهیز کنید.

 رژیم غذایی با فیبر بالا 

دریافت مقدار زیادی فیبر برای سلامتی روده و مدیریت وزنتان و مفید است .مصرف یک منبع عالی از فیبر، در هر وعده غذایی می تواند به جلوگیری از افزایش میزان قند خون و انسولین کمک کند و در نتیجه خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد.

 ویتامین D 

ویتامین D، برای کنترل قند خون بسیار مهم است.خوردن غذاهایی با ویتامین D بالا یا مصرف مکمل های ویتامین D می تواند خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.

 غذاهای فرآوری شده را از رژیم غذایی خود حذف کنید

برای برداشتن یک گام به سمت سلامتی و جلوگیری از دیابت بهتر است که مصرف غذاهای فرآوری شده خود را به حداقل برسانید.آنها باعث بسیاری از مشکلات سلامتی مانند بیماری های قلبی، چاقی و دیابت می شوند.

 چای و قهوه بنوشید

اگرچه آب باید جزو نوشیدنی اصلی شما باشد، اما تحقیقات نشان می دهد که خوردن قهوه و چای ممکن است به شما برای جلوگیری از دیابت کمک کند.نوشیدن قهوه یا چای ، میزان سطح قند خون را کاهش می دهد و حساسیت بدن نسبت به انسولین را بالا می برددر نتیجه خطر ابتلا به دیابت را کم میکند.

خواب کافی

میزان خواب بین 6 تا 8 ساعت کافی است. خواب طولانی بیش از 8 ساعت و خواب کوتاه کمتر از 5 ساعت خطر ابتلا به دیابت را زیاد می کند.

عدم خوردن فست فود

از غذاهای آماده و فست فودها بپرهیزید چرا که این دسته از غذاها تاثیر بسزایی در ابتلا به دیابت دارند.

مصرف کمتر گوشت قرمز

برخلاف گوشت سفید گوشت قرمز به بیماران دیابتی توصیه نمی شود ، همینطور افرادی که برنامه غذایی خود را روی محور پیشگیری از دیابت تنظیم کرده اند بایستی در مصرف گوشت قرمز زیاده روی نکنند.

دوری از استرس 

سعی کنید از اضطراب و فشارهای روحی و عصبی بپرهیزید. آرامش روح و روان پیام آور سلامتی است.

راه های درمان دیابت در پزشکی جدید چگونه است؟

در یک دهه ی گذشته ، لیست داروهایی که مبتلایان دیابت نوع 2 را در کنترل بهتر قند خونشان یاری می دهد افزایش یافته است. اما داروها دارای عوارض جانبی می باشند و همچنین خوردن قرص های دیابت بطور روزانه در چندین وعده بسیار خسته کننده است به همین علت دانشمندان درصدد تولید داروهایی با عوارض کمتر و تک دوز هستند.

دو مشکل در دیابت وجود دارد یا بدن به اندازه ی کافی انسولین نمی سازد. یا اینکه ارگانهای بدن نسبت به انسولین تولید شده مقاومت نشان می دهند.

داروهای پایین آورنده ی قند خون که با تحریک تولید انسولین به کنترل دیابت کمک می کنند تا حدی (با محدودیت ) موثر هستند. اما به گفته ی دکتر Goldbery وقتی داروی خاصی برای یک بیمار مناسب است بتدریج بدن بیمار به مقدار بیشتری دارو نیازمند می گردد. زیرا پانکراس بیمار بتدریج فعالیت خود را از دست می دهد.

روش های درمان جدید

خوشبختانه  بدلیل پیشرفت هایی که درمان بوجود آمده است تعداد داروهای کنترل کننده ی دیابت نوع 2 افزایش یافته است:

• داروهای جدید کمپلکس نظیر Byetta که بروش تزریق به بیمار داده می شود( اما انسولین نیست). این دارو از چندین طریق با افزایش قند خون مقابله می کند و از سوی دیگر اشتها را نیز کاهش می دهد. به گفته ی دکتر Davis رئیس بخش دیابت غدد درون ریز و متابولیسم مرکز پزشکی Vanderbilt در Nashville : داروی Byetta یک پیشرفت واقعی محسوب می شود.
• Victoza داروی جدید دیگری که بروش تزریقی استفاده می شود اما انسولین نیست. این دارو سبب بهبود مقدار قند خون افراد بالغ مبتلا به دیابت نوع 2 می شود. این دارو به پانکراس کمک می کند تا مقدار مورد نیاز انسولین را ترشح کند.
• Januvia و Onglyza داروهای جدیدی هستند که همراه با هورمونهای دستگاه گوارش و آنزیم های طبیعی بدن و همچنین انسولین بدن در کنترل قند خون موثرند. داروی Tradjenta داروی دیگری از همین کلاس داوریی است.
• قرص های ترکیبی از دو داروی مختلف ساخته شده اند و در دو سال گذشته مورد تأیید FDA قرار گرفته اند. مصرف این نوع قرص ها بیماران را از خوردن تعداد زیادی قرص بی نیاز کرده است. داروی مشهور متفورمین که به صورت قرص های طولانی رهش (extended- release) برای مصرف یک یا دو بار در روزطراحی شده است و هیچ تأثیرمضر جانبی بر روده ها ندارد.
• Symlin یک شکل سینتتیک از هورمونی است که در پانکراس تولید و ترشح می شود و به پایین آوردن قند خون بعد از صرف غذا کمک می کند.

متفورمین :

متفورمین یک داروی خوراکی کنترل کننده ی دیابت است که برای مدتهای طولانی مورد استفاده قرار گرفته است. متفورمین عمل خود را از طریق جلوگیری ازآزاد شدن منابع قندی از کبد انجام می دهد.

متفورمین درکنترل قند خون بسیار موثر است. و سبب اضافه وزن نمی شود. همچنین قیمت آن نیز ارزان است به همه ی این دلایل، متفورمین معمولاً اولین دارویی است که به بیماران داده می شود. اما به دلیل تأثیرات جانبی آن بر دستگاه گوارش (نفخ، اسهال) اکثر بیماران قادر به تحمل آن نیستند. اما نوع جدید متفورمین که طولانی رهش (extended- release) است این مشکل را حل کرده است و اثرات جانبی کمتری دارد. تولید فرم جدید متفورمین یک پیشرفت است زیرا تحمل مصرف آن برای بیماران راحت تر شده است.

داروهای جدید ترکیبی

داروهای ترکیبی جدید از ترکیب متفورمین با سایر داروهای دیابت ساخته شده اند. داروهای گروه سولفونیل اوره (نظیرگلی بوراید ،Glucophage,Amaryl) پانکراس را برای تولید بیشتر انسولین تحریک می کنند. تیازولیدین دیونها  TZDS) نظیر:رزیگلیتازون، (Actos , Avandia به سلولهای ماهیچه ای و سلولهای چربی کمک میکنند تا نسبت به انسولین حساس تر شوند. البته اداره ی غذا و داروی آمریکا(FDA) مصرف Avandia  را برای بیماران جدید ممنوع کرده است. مگر اینکه قند خون آنها بوسیله ی داروهای دیگر کنترل نشود و یا قادر به مصرف Actos نباشند. اما بیمارانی که در حال حاضر Avandia مصرف می کنند باید از بیماری های قلبی عروقی که ممکن است بر اثر مصرف این دارو ایجاد شود، آگاه باشند.

داروهای گروه Meglitinide مانند  ریپاگلیناید یا نیوبت وPrandin به بدن شما کمک می کنند. که مقدار بیشتری انسولین در مدت زمان کوتاهی بلافاصله بعد از غذا تولید کند. ممانعت کننده های Dpp-4  قند خون شما را با کمک به تولید انسولین بیشتر زمانی که به آن نیاز است به خصوص بلافاصله بعد از غذا تنظیم می کند. همچنین این داروها قند خون ذخیره شده در کبد را به خون آزاد می کنند.

درزیر لیست داروهای ترکیبی تایید شده توسط FDA آمده است:

• Glucovance

  (متفورمین همراه با گلی بورید که یک سولفونیل اوره است)

• Metaglip

• (متفورمین همراه با Glipizide  که یک سولفونیل اوره است)

• Avandamet

• (متفورمین همراه با رزیگلیتازون  که یک تیازولیدین دیون است )
• Actoplus Met
• (متفورمین همراه با Actos که یک تیازولیدین دیون است)

• Avandaryl (Glimepiride

• که یک سولفونیل اوره است همراه با رزیگلیتازون که یک تیازولیدین دیون است)

• Prandimet

• (متفورمین همراه با Repaglinide که یک  Meglitinide است).

• Kombiglyze

•  (متفورمین همراه با  Saxagliptin  که یک DPP-4 اینهیبیتور است).

• Duetact( Glimepiride

•  که یک سولفونیل اوره است همراه با Pioglitazone که یک تیازولیدین  دیون است).

ترکیبات داوریی فوق می تواند نتیجه بخش باشند. هر کدام از داروهای موجود در این داروهای ترکیبی به تنهایی داروهای موثری هستند و قرار دادن آنها در کنار هم اثر مضاعفی را ایجاد می کند. برای افرادی که به تازگی به دیابت مبتلا شده اند یا چند سال از ابتلا آنها به دیابت می گذرد این داروهای ترکیبی می تواند موثرتر باشد. از سوی دیگر مصرف یک قرص در روز برای بیماران بسیار آسانتر است بعلاوه اینکه این داروها بسیار از نظر اقتصادی به صرفه هستند زیرا بیمار دو دارو را تنها با  خرید یک قرص مصرف می کند.

اما مشکلی که وجود دارد این است که چنانچه اثرات مضر جانبی یکی از دو دارو برای بیمار قابل تحمل نباشد، پزشک قادر به تغییر دوز آن یا کاهش دوز آن نیست و بیمارمجبور به انصراف از ادامه ی مصرف هر دو دارو می شود.

داروهای ترکیبی برای بیمارانی که دیابت پیشرفته دارند مناسب نیست.

قندخون این افراد بسیار سخت کنترل می شود. آنها قادر به تحمل تاثیرات مضر جانبی داروها نیستند و ترجیحا داروهای ترکیبی را برای بیمارانی که شدت بیماری دیابت در آنها افزایش یافته است، تجویز می شود.

داروهای جدید و پیشرفته

 Byetta دارویی که از بزاق مارمولک مشتق شده است مورد توجه بسیاری از پزشکان قرار گرفت. این دارو سبب تحریک تولید انسولین بعد از غذا تنها هنگامی که مقدار قند در خون بالا است، می شود. این دارو همچنین ترشح گلوکاگن را سرکوب میکند (هورمونی که سبب افزایش قند خون می شود). داروی Byetta تزریقی می باشد اما با انسولین فرق دارد. این دارو در حقیقت عمل هورمون طبیعی Incretin را در بدن تقلید می کند.

Victoza نیز یک  داروی تزریقی است که با انسولین فرق دارد و عمل هورمون طبیعی پائین آورنده ی قندخون یعنی  GLP1را که توسط روده ترشح می شود تقلید می کند.

Symlin همراه با انسولین به بیماران مبتلا به دیابت نوع  یک و دو تزریق می شود. این دارو شکل سینتتیک هورمونی است که در پانکراس تولید می شود. و همراه با انسولین ترشح می گردد. این دارو به پائین آوردن قندخون بعد از خوردن غذا کمک میکند. از سوی دیگر با کاهش سرعت تخلیه ی دستگاه گوارش و جلوگیری از ترشح گلوکاگن و کاهش اشتها در کنترل قندخون به بیمار کمک می کند.

آینده ی داروهای دیابتی فراتر از کنترل قندخون

تاثیرات جانبی داروها همیشه منفی نیستند، دانشمندان متوجه ی اثرات جانبی برخی از داروهای کنترل دیابت شدند:

• متفورمین و پرکوز(Precose ) این دو دارو خطر ابتلا به دیابت نوع دو را در افراد در معرض خطر کاهش می دهند. بخصوص اگر مصرف این دو دارو با ورزش و رژیم غذایی همراه باشد.
• Actos این دارو خطر حمله قلبی و سکته مغزی و مرگ زود هنگام را در بین افراد مبتلا به دیابت نوع دو را کاهش می دهد.

در حال حاضر دانشمندان کنترل دیابت را چیزی فراتر از کنترل قندخون می دانند. به منظور کنترل موثربیمار دیابتی باید به کنترل فشارخون، چربی های خون، قندخون و حتی التهاب توجه کرد.

 داروهای جدیدتر

داروهای Januvia ( Sitagliptin) و Onglyza ( (Saxagliptin و Tradjenta Linagliptin )) متعلق به گروه جدیدی از داروها به نام DPP-4 اینهیبیتورها هستند. این داروها با ممانعت از آنزیم طبیعی  DPP-4 سبب افزایش مقدار هورمون Incretin (که در کنترل قند خون نقش دارد)، می شوند. آنها همچنین سنتز و ترشح انسولین را افزایش می دهند.

درمان همراه با ورزش و تغذیه ی سالم

برای بدست آوردن بهترین تاثیرات از مصرف داروهای دیابت شما باید به رعایت شیوه ی زندگی سالم اهمیت دهید.

به گفته ی دکتر دیویس، بیماران باید به دقت رژیم غذایی خود را رعایت کنند. برای مثال از رژیم های کم کربوهیدرات یا رژیم های گیاهخواری پیروی کنند، زیرا بر اساس تحقیقات انجام شده توسط محققین انجمن دیابت آمریکا رژیم vegan حتی سبب کاهش نیاز به مصرف دارو می شود.

 البته به بیماران دیابتی توصیه نمی شود که تنها رژیم vegan را تجربه کنند زیرا ممکن است دچار کمبود برخی ریز مغذی ها گردند. بهتر است یک رژیم کاملاً متعادل که شامل پروتئین، چربی و کربوهیدرات می باشد را رعایت کنند.

ورزش چنانچه اندازه ی وعده های غذایی رعایت شود، سبب تحریک بدن به استفاده ی موثر از انسولین می شود. اما چنانچه بیمار در خوردن غذا زیاده روی کند داروها نمی توانند از عهده ی قند اضافه ای که وارد بدن شده است، برآیند. بنابراین رعایت رژیم غذایی و ورزش در کنترل بیماری و تاثیر داروها بسیار مهم می باشند. ورزش به تنظیم مقدار انسولین، فشار خون، وزن و…… کمک شایان توجهی می کند.