آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا در کل به سه گروه آ، ب، سی تقسیم می شود که آنفولانزا خوکی ، از سری آ می باشد و مشترک بین انسان و حیوان است. که علامت های آن سرگیجه، تب شدید، ضعف، سرفه، گلودرد، عطسه و در صورت تشدید مثل اسهال، استفراغ و بیهوشی که در بعضی اوقات به مرگ می انجامد. نوع خوکی این بیماری به علت شباهت زیاد به نوع انسانی آن تشخیص دشواری دارد. و شیوع آن بسیار سریع و برای کودکان بسیار خطرناک می باشد. آنفولانزای مرغی نیز از نوع آ بوده و آن هم سرعت سرایت بسیار بالا دارد و خطر مرگ میره بالایی دارد و بین انسان و حیوان مشترک است و نشانه های آن مثل تب، سرفه، گلودرد، درد عضلات، احساس کسالت، عفونت چشم و ریه، تنگی نفس، اخلاط خونی و… می باشد.
روش‌های پیشگیری از آنفولانزا مرغی
پیشگیری کامل از گسترش آنفولانزا مرغی امکان ندارد، اما مسئولان می‌توانند با بررسی الگوهای مهاجرت پرندگان، در برابر احتمال گسترش آلودگی آماده باشند. درحال‌حاضر برای آنفولانزای فصلی، واکسیناسیون انجام می‌شود اما این امکان هنوز برای آنفولانزای مرغی مهیا نشده است. البته بنابه گفته‌ی سازمان جهانی بهداشت، برای ویروس H5N1 واکسن تولید شده. اما هنوز برای استفاده‌ی همگان آماده نشده است. می‌توان با انجام برخی از اقدامات احتیاطی، جلوی ابتلا به انواع آنفولانزا، از مرغی تا عفونت‌های دیگر را گرفت.
بهداشت دست
قبل و بعد از استفاده از دست‌شویی یا استفاده از مواد غذایی و همچنین پس از سرفه کردن، دست‌هایتان را با آب گرم و صابون بشویید.
سرفه
هنگام سرفه، آرنج‌تان و یا یک دستمال را جلوی دهان‌تان بگیرید. سپس دستمال را به درون سطل آشغال بیندازید. اگر دست‌تان را جلوی دهان‌تان بگیرید، بخشی از ویروس‌های آلوده‌کننده به دست‌هایتان منتقل می‌شود و آن ویروس می‌تواند به فرد دیگری، مثلا هنگام دست دادن، منتقل شود.
جداسازی
افرادی که بیمار هستند باید از اماکن عمومی دور بمانند و تا جایی که امکان دارد، با مردم در ارتباط نباشند.
واکسیناسیون
واکسن بیماریهای آنفولانزا فصلی و ذات الریه را به‌موقع دریافت کنید.
البته بنابه گفته‌ی سازمان جهانی بهداشت، واکسن آنفولانزای فصلی نمی‌تواند فرد را از ابتلا به ویروس H5N1 مصون نگه دارد.
اقدامات احتیاطی هنگام نزدیک شدن به پرندگان
- هنگام آماده‌سازی غذا، از ظروف مشترک برای گوشت پخته‌شده و خام استفاده نکنید. قبل و بعد از اینکه با گوشت خام پرندگان سروکار داشتید، دست‌هایتان را با آب و صابون بشویید.
- به پرنده‌ی بیمار یا مرده نزدیک نشوید. برای جمع‌آوری این پرنده‌ها و هر حیوان مرده‌ی دیگر، با مسئولان ذیربط محل زندگی‌تان تماس بگیرید. افرادی که پرنده‌های خانگی نگهداری می‌کنند، از راهنمایی‌های ارائه‌شده در این خصوص تبعیت کنند.
- اگر به مناطق دارای شیوع بیماری آنفولانزای مرغی سفر می‌کنید، بهتر است از حضور در بازار حیوانات زنده و مزارع طیور پرهیز کنید و به مدفوع پرندگان نزدیک نشوید.
روش های پيشگيري از آنفولانزای خوکی
ويروس‌هاى H۱N۱ آنفولانزا خوك بسیار متفاوت با ويروس‌هاى ۱N۱H انسان است. بنابراين، واكسن‌های مورد استفاده براى انفلوانزاى فصلى انسان براى جلوگیری از ابتلا به ويروس‌هاى H۱N۱ آنفولانزاى خوكی نه در بدن خوک و نه در بدن انسان ایمنی ایجاد نمی کند. بنابراین تا زمان تهیه وتکسن این نوع آنفلوانزا صرفا می توان به توصیه های پزشکی و سازمانهای بهداشتی عمل کرد.
پزشکان در پاسخ به اين سوال كه هر فرد چطور مي‌تواند از خود و خانواده‌اش در برابر اين بيماري مراقبت كند، اظهار می دارند: در حال حاضر بايد احتياط‌هاي معمول براي آنفلوآنزا را انجام داد كه شامل پوشاندن جلوي دهان و بيني به هنگام عطسه و سرفه كردن با يك دستمال كاغذي كه بايد پس از مصرف حتما دور انداخته شود و مخصوصا از عطسه كردن در كف دست بايد خودداري شود. دستهايتان را بايد مرتب بشوئيد و در صورت نبودن آب و صابون از ژل پاك كننده استفاده شود. اگر هم بيمار شده‌ايد در خانه بمانيد.
در مورد استفاده از ماسک برای پیشگیری از ابتلا و جلوگیری از شیوع این بیماری شواهد علمي كافي وجود ندارد. كه تاييد كند كه ماسك واقعا در خارج از تاسيسات مراقبت‌هاي بهداشتي كاربرد دارد.
توصیه ها:
- دستهاي خود را مرتباً بشوييد: ذرات و قطرات کوچک ناشي از سرفه و عطسه بيماري را منتقل مي کنند. اين ذرات به دستهاي ما منتقل مي شوند و بعد هر چيزي را که ما لمس کنيم آلوده کننده مي شود.راه صحيح دست شستن : به غير از پشت و روي دستها و انگشتان ، زير ناخنها ، بين انگشتان و دور مچها را به مدت کافي با آب گرم يا داغ کف مالي کنيد و بعد خوب بشوييد.
- وقتي عطسه يا سرفه مي کنيد دهان خود را بپوشانيد :اگر دستمال نداريد از شانه يا گودي آرنج خود استفاده کنيد.اگر اين ذرات به لباس يا يقه شما منتقل شوند خيلي بهتر است از اينکه در هوا و بين افراد ديگر انتشار يابند.بعد دستهاي خود را بشوييد. در ضمن اجسام صاف مثل سکه بيشتر از اجسام زبر و منفذدار مثل کاغذ ويروس را منتقل مي کنند.
- در خانه بمانيد: اگر بيمار هستيد در خانه بمانيد و هميشه دستهاي خود را بشوييد تا ديگران را آلوده نکنيد.
- صورت خود را لمس نکنيد: دستهاي خود را از غشاهاي مخاطي ( چشم- دهان – بيني ) دور نگه داريد چون ويروس از اين راه ها وارد بدن مي شود.
- از افراد بيمار دوري کنيد.
- توصيه هاي سازمان جهاني بهداشت درصورت ابتلا به بيماري: درخانه بمانيد، استراحت بسيار، مصرف مايعات فراوان، پوشاندن دهان و بيني خصوصأ هنگام سرفه و عطسه، شستشوي مرتب دستها با آب و صابون، آگاه کردن افراد خانواده و فاميل از بيماري خود، مراجعه به پزشک در صورت شدت گرفتن علائم ؛ نظير تنگي نفس، ضعف و خستگي شديد، سردرد و سرگيجه شديد، استفراغ و تهوع غير قابل کنترل.
درمان آنفولانزای مرغی
بنابر نظر سازمان جهانی بهداشت، داروهای ضدویروس می‌توانند جلوی تکثیر این ویروس در بدن را گرفته و بیمار را در مسیر بهبود قرار دهند. اوسلتامیویر (Oseltamivir) با نام تجاری تامیفلو (Tamiflu)، باید تا ۴۸ ساعت پس از شروع علائم، به بیمار داده شود تا بهترین تأثیر را داشته باشد. اما به علت بالا بودن نرخ مرگ‌ومیر این بیماری، پرشکان ممکن است، این دارو را حتی پس از گذشت این زمان هم تجویز کنند.
مقدار داروی تجویزی و طول درمان به شدتِ بیماری بستگی دارد. این دارو در بدن بیماران مبتلا به مشکلات معده‌ای و روده‌ای به‌خوبی جذب نمی‌شود. تحقیقات نشان داده که این بیماری در برخی موارد نسبت به این نوع درمان مقاوم است. بیمارانی که مبتلا به آنفولانزای مرغی و یا مشکوک به آن هستند، باید در منزل و یا بخش مجزایی در بیمارستان نگهداری شوند.
پزشکان علاوه بر تجویز دارو، از بیمار می‌خواهند:
- خوب استراحت کند؛
- مایعات زیادی بنوشد؛
- به‌خوبی تغذیه شود.
آنها همچنین برای پایین آوردن تب بیمار و کاهش درد او، دارو تجویز می‌کنند.
بیماریهای دیگری مانند ذات الریه باکتریایی نیز در بیماران مبتلا به ویروس H5N1 رایج است. این بیماران علاوه‌بر داروهای ویروسی، به آنتی بیوتیک هم نیاز دارند. برخی از بیماران هم دچار تنگی نفس شده که اکسیژن درمانی نیز می‌شوند.
راههاي درمان آنفولانزای خوکی
واكسن‌های مختلفی در دسترس است كه خوك‌ها را در مقابل آنفلوانزا خوکی ایمن می کند. اما در حال حاضر واكسنی كه بتواند به طور کامل برای انسانها در مقابل آنفلوآنزای خوکی ایمنی ایجاد کند در دسترس نیست .
واكسن آنفلوانزاى فصلى ممکن است بر ضد H۳N۲ خوکی كمك کننده باشد. ولی مطمئنا به ایمنی و پیشگیری از آنفلوآنزای خوکی نوع H۱N۱ کمک نخواهد کرد .
داروهایی که برای درمان انواع قوی آنفولانزا تولید شده اند، توانایی خوبی برای کمک به مبتلایان به آنفولانزای خوکی دارند. در حقیقت همه گیری جهانی بیماری هایی مانند آنفولانزای مرغی و سارس در سال های گذشته آمادگی مراجع درمانی را برای مقابله با همه گیری های جدید افزایش داده است.
