کتاب «قانونچه فی الطب» اثر محمود بن محمد چغمینی خوارزمی (متوفی 745ق) خلاصه‌ى تمام ابواب و سرفصل‌هاى مورد توجه در طب سنتى است که به زبان عربی در علم طب نوشته شده و به نوعی از مهم‌ترین کتب درسی طب سنتی محسوب می‌شود.
معرفی کتاب قانونچه فی الطب
- قانونچه در طب، اثر دانشمند پزشک و منجم سده هشتم هجری اهل چغمین خوارزم، محمود بن محمد بن عمر چغمینی در ده مقاله مشتمل بر مقدمات و مبانی ای در حفظ الصحه و معالجات و مفردات دارویی است: امور طبیعیه، تشریح، اسباب و علایم، معالجات، امراض مختص اعضا، امراض عمومی بدن، و در نهایت طبقه بندی غذاها و داروها با تاکید بر طبیعت و افعال و خواص هر یک.
- هر چند برخی به اشتباه گمان برده‌اند که قانونچه، تلخیصی از کتاب القانون فی الطب ابن سیناست، خود چغمینی در مقدمه کتاب به صراحت بیان داشته این مختصر را از کتاب متقدمین برگزیده و جمع نموده است.
- این کتاب هم اکنون با تصحیح و ترجمه اسماعیل ناظم و ویرایش ترجمه محسن باغبانی زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی‌درمانی تهران دربازار موجود می‌باشد.
- در ترجمه کتاب قانونچه فی الطب (قانونچه چغمینی) حاضر، اشتباهات و نقص های موجود در ترجمه های پیشین بر طرف شده و ترجمه به صورت مقابل با متن اصلی ارائه شده است تا خوانندگان به راحتی به متن عربی دسترسی داشته باشند. همچنین، ترجمه به نحوی سامان داده شده سات که اگر تنها بخش های فارسی خوانده شود، متنی تقریبا منسجم و استوار در دست باشد. توضیحات لازم و اختلاف نسخ نیز در پانویس هر صفحه آمده است تا دسترسی بدان راحت باشد.
- به‌هرحال این اثر پس از نگارش، مورد توجه بسیارى از حوزه‌هاى آموزشى پزشکى قرار گرفت؛ به‌گونه‌اى که به‌عنوان یک متن درسى درآمد. وجود نسخه‌هاى خطى متعدد از این اثر، انتشار و چاپ‌هاى متعدد آن در هند، پاکستان و ایران، ترجمه و تحشیه آن توسط اطباى نامدار، همه مؤید این مدعاست.
ساختار کتاب قانونچه فی الطب
- این کتاب، مشتمل بر 10 مقاله است. این مقالات ده‌گانه، به ترتیب شامل 5، 7، 5، 6، 10، 13، 18، 9، 8 و 13 فصل هستند.
- شیوه ترتیب مباحث این اثر – همانند بسیارى دیگر از کتاب‌هاى طبى – از کلیات شروع شده و به شناخت ادویه مفرده و مرکبه و خواص آنها به پایان مى‌رسد.
- کتاب قانونچه از مختصرترین و درعین‌حال، مهم‌ترین نگاشته‌هاى طبى است، چرا که از سویى مؤلف قصد نگارش کتابى عمومى را در دانش پزشکى داشته و لذا به اختصارنویسى رو آورده است و از استدلال و نقض و ابرام‌هاى علمى، بهره نگرفته است.
- از سویى دیگر، مؤلف سعى کرده از الفاظ پیچیده استفاده نکند تا هرکس که علاقه به دانش پزشکى دارد بتواند با اندک آشنایى‌اى با زبان عربى، از این اثر بهره‌مند شود.
- بااین‌حال، نویسنده سطح مطالب علمى را پایین نیاورده است و دقائق علمى را در حد توان و حوصله خواننده بیان نموده است و همین باعث شده تا پزشکان بزرگى – همچون حکیم ارزانى – در پى شرح این اثر برآیند.
فهرست محتوایی کتاب قانونچه فی الطب
- مقدمه کوتاه مصحح کتاب که در آغاز ذکر شده است، دربرگیرنده نکاتى در اهمیت طب سنتى و شیوه تصحیح اثر حاضر است.
- مقاله نخست، در امور طبیعیه و شامل پنج فصل است. این فصول، پیرامون ارکان و مزاج‌ها، اخلاط، اعضاء، نیروها و قوا و سایر امور طبیعیه است.
- مقاله دوم، در علم تشریح است که شامل هفت فصل است. استخوان‌ها، اعضاى مفرده، اعضاى مرکب بدن، مانند مغز، چشم، گوش، زبان، ریه، قلب، پرده دیافراگم، معده و روده‌ها، در فصول این بخش مورد بحث قرار مى‌گیرند.
- مقاله سوم، درباره احوال بدن انسان از نظر صحت و مرض و اسباب و علائم آنها است که در پنج فصل به تندرستى و بیمارى، امورى که تغییر حالات بدن و حفظ تندرستى بدان‌ها وابسته است، امور بیمارى‌زا، علائمى که از نظر مزاج و اخلاط بر حال بدن انسان دلالت دارند، پرداخته است.
- مقاله چهارم، در بیان انواع نبض و حالات ادرار است.
- مقاله پنجم، در بیان روش‌هاى کلى تدبیر تندرستان و درمان بیماران است. این مقاله مشتمل بر ده فصل است و در آن به خوردنى‌ها و آشامیدنى‌ها، ورزش و مالش، حمام، خواب و بیدارى، تأثیر فصل‌ها، تدابیر مربوط به زنان باردار، شیرده و کودکان، تدابیر مربوط به نونهالان، جوانان، میان‌سالان و کهن‌سالان، درمان بیماران، فصد و حجامت، قى، اسهال و حقنه اشاره شده است.
- مقاله ششم، در بیان بیمارى‌هاى ناحیه سر بوده و شامل سیزده فصل است.
- مقاله هفتم، در بیان بیمارى‌هاى اعضایى است که از سینه تا زیر ناف قرار دارند و در هیجده فصل تحریر شده است.
- مقاله هشتم، درباره بیمارى‌هاى اعضاى دیگر بدن است.
- مقاله نهم، به بیان تب‌ها و بیمارى‌هایى که در ظاهر بدن آشکار مى‌شوند، اختصاص دارد.
- مقاله دهم، در باب ویژگى‌هاى خوردنى‌ها و نوشیدنى‌هاى متعارف است.
مؤلف در هر بخش، ابتدا، خطوط کلى بحث را ترسیم نموده و سپس ضرورى‌ترین و کلیدى‌ترین مباحث را – بدون پرداختن به مطالب حاشیه‌اى و کم‌اهمیت – تحریر مى‌نماید.
مشخصات فایل دانلودی
تعداد صفحات: 176
زبان: عربی
نوع چاپ: خطی
حجم فایل: 53MB
لینک خرید کتاب قانونچه فی الطب
لینک خرید و دانلود کتاب قانونچه فی الطببه سبد خرید اضافه شده است!
به سبد خرید شما اضافه شد!
مهم! پس از پرداخت وجه، صفحه را نبندید تا به صفحه دانلود فایل ارجاع داده شوید. (البته رسید خرید همراه با لینک دانلود فایل‌ها، به آدرس ایمیل ثبت شده ارسال خواهد شد.)
سوال، پیشنهاد و انتقاد
شما می‌توانید برای ارسال نظر، پاسخ به سوالات و دریافت پشتیبانی به شماره 09394398583 در پیام‌رسان‌های تلگرام و بله پیام بدهید!
سلب مسئولیت و قوانین
- سایت طبایع نسبت به استفاده از محتوای کتب تخصصی برای خوددرمانی و یا تجویز بدون مجوز آن به دیگران هیچ مسئولیتی پذیرا نیست. بدیهی است این جزوه صرفا جهت آشنایی بیشتر شما با مفاهیم طب سنتی تهیه و گردآوری شده است و نباید ملاک خوددرمانی قرار بگیرد.
- محتوای موجود در کتب برای افراد در گروه سنی +۱۷ در نظر گرفته شده است، لذا طبایع مسئولیتی نسبت به استفاده مخاطبین زیر این گروه سنی نمی‌پذیرد و تمام مسئولیت بر عهده والدین ایشان خواهد بود.
- تمامی کتب از نظر حقوق مالکیت معنوی مورد بررسی قرار گرفته است، اما در صورت مشاهده نقض قوانین مربوطه لطفا به پشتیبانی اطلاع دهید تا در اسرع وقت به آن رسیدگی شود.
مشاهده سایر کتب
همراه همیشگی طبایع، شما می‌توانید از طریق این (لینک) سایر کتب تخصصی طب سنتی را مشاهده بفرمایید.
