سنبل ختایی را با نام‌های باغ سنبل، روح القدس، سنبل نروژی و حشیشه الملک هم می‌شناسد.
مزاج آن گرم و خشک است.
معرفی گیاه دارویی سنبل ختایی
- گیاهی است علفی، دو ساله بلند، ارتفاع آن متجاوز از یک متر است.
- معطر با برگ‌های بزرگ دارای بریدگی و تقسیم بندی شده، هر یک از تفسیمات برگ نوک تیز دندانه‌دار است. ساقه آن شیاردار استوانه‌ای به رنگ سبز مایل به قرمزاست. گل‌های آن سفید به صورت چتر در انتهای شاخه گل‌دهنده ظاهر می‌شود.
- این گیاه بوی تند زیاد و مزه شیرین تا گزنده دارد و برگ‌های آن بزرگ است. گل‌های آن به صورت خوشه‌های گرد و میوه‌ها بزرگ و پهن هستند.
- گیاه حاوی گل‌های سبز مایل به سفید بزرگ است که اغلب بویی شبیه به بوی عسل دارد. سنبل در ماه‌های تیر الی شهریور گل می‌دهد.
- این گیاه در مناطق شمالی اروپا، شبه جزیره اسکاندیناوی و کوهستان‌های مرکزی اروپا تاروسیه میانه انتشاردارد. در هندوستان در کشمیر می‌روید. در شمال اروپا به عنوان گیاه سبزی خوراکی مورد استفاده و توجه است و کاشته می‌شود. ریشه‌های آن را به صورت خام یا پخته می‌خورند.
خواص سنبل ختایی
- این گیاه اشتها را افزایش می‌دهد.
- دارای خاصیت ضدباکتریایی است.
- برای ازدیاد ادرار و افزایش میل جنسی موثر است.
- ریشه‌های خشک و پودر شده آن برای درمان عفونت قارچی انگشتان پا موثر است.
- امروزه ریشه سنبل ختایی به طور مشخص برای درمان کاهش اشتها، گرفتگی ماهیچه معده و نفخ تجویز و مصرف می‌شود.
- برگ‌های له شده آن به عنوان پماد برای رفع ناراحتی ریوی و سینه و روماتیسم به کار برده می‌شود.
- عصاره ریشه سنبل برای خارش داروی موثری است و کمپرس آن برای درد نقرس نیز تجویز می‌شود.
- آنتی اکسیدان‌های موجود در سنبل ختایی از آسیب‌های رادیکال‌های آزاد به سلول‌های کبد جلوگیری می‌کنند و در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری‌های کبد کاهش پیدا می‌کند.
- سنبل ختایی به بدن کمک می‌کند تا با بیماری‌های رایج مانند سرماخوردگی، سینوزیت، برونشیت، تب وعفونت‌های ریه مقابله کند.
- این گیاه با لخته کردن خون، مانع از دست رفتن خون از طریق جراحت و بریدگی می‌شود. علاوه بر آن به تصفیه خون نیز کمک می‌کند .
- با ترشح آنزیم‌های گوارشی معده، جذب مواد غذایی در خون را بهبود می‌بخشد. این امر باعث حرکت درست مواد غذایی در روده‌ها نیز می‌شود.
بیشتر بخوانید!
موارد منع مصرف
- در صورت مصرف بیش از اندازه می‌تواند سبب تحریک پوست و ایجاد آلرژی گردند.
- اگر مبتلا به اسهال هستید و یا مشکل گوارش و تورم شکم دارید از مصرف آن خودداری فرمایید.
- در زمان شدت جریان قاعدگی نیز از آن دوری کنید.
- از مصرف گیاه در دوران بارداری و شیردهی خودداری فرمایید. این گیاه باعث انقباض رحم می‌گردد.
- در صورتی که داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، از این گیاه مصرف نکنید.
شیوه استفاده
- سنبل ختایی ،معمولاً به صورت ریشه خشک شده استفاده می‌گردد. مصرف روزانه ۴/۵ گرم ریشه خشک و ۲۰-۱۰ قطره اسانس روغنی مشکلی ندارد.
- دمنوش: ۲۰گرم ریشه خشک آن رادر یک لیتر آب بجوشانید این دمنوش خواص فراوانی از جمله نیرودهنده، قاعده‌آور و ضد تشنج دارد، همینطور کم‌خونی را معالجه می‌کند.
- ریشه گیاه به سبزیجات یا سوپ جوجه اضافه می‌گردد یا همراه با حبوبات پخته می‌شود.
عباس شیبک
سلام
این گیاه دارای خاصیت ضد پلاکت مثل آسپرین است و باعث لخته شدن خون نمی‌شود