غذای ارگانیک به غذایی اطلاق می گرد که بدون استفاده از آفت کش ها و علف کش های مصنوعی و ارگانیسم های اصلاح شده ژنتیک تولید شده باشند…
معیار سبزیجات، میوه ها و حبوبات ارگانیک
- خـاک ایمن: حداقل از 3 سال قبل از برداشت محصول، زمـین زراعــی نبایستی با آب فاضلاب آبیاری شده باشد. خاک نیز باید عاری ازاملاح سرب و کلراید پتاسیم باشد.
- عدم اصلاح سازی: هیچگونه مواد افزودنی (مثل شیرین کننده ها و رنگ دهنده های مصنوعی)، پرتو دهی با پرتوهای یونیزه کننده و اصلاح ژنتیک نبایستی در روند تولید محصول بکار رفته باشد.
- ذخیره سازی و انبار مجزا: محصولات ارگانیک باید از محصولات غیر ارگانیک تفکیک شده و بطور جداگانه نگه داری شوند.
معیار گوشت، شیر، تخم مرغ و دیگر فرآورده های حیوانی ارگانیک
- حیوانات میبایستی حداکثر از روز دوم تولد به روش ارگانیک پرورش یافته باشند.
- خوراک ارگانیک: تغذیه دام و طیور باید 100 درصد از خوراک ارگانیک بوده باشد.
- هیچگونه آنتی بیوتیک و هورمون نباید استفاده شود.
- حیوانات چرنده بایستی از مرتع مناسب برخوردار باشند. هر حیوان باید از سرپناه، آب سالم، رژیم غذایی متعادل، هوای تازه، نور مستقیم آفتاب و فضای کافی برای حرکت برخوردار باشد.
- ذخیره سازی و انبار مجزا: فرآورده های ارگانیک بایستی از محصولات غیر ارگانیک تفکیک شده و جداگانه نگه داری شوند.
- نکته: در کشاورزی سنتی از کودهای مصنوعی و در کشاورزی ارگانیک از کودهای طبیعی مانند کمپوست استفاده می گردد.
- نکته: در کشاورزی سنتی از آفت کشهای مصنوعی و در کشاورزی ارگانیک از حشرات و پرندگان نافع، محدود کردن جفتگیری آفات، کندن علفهای هرز و در صورت نیاز از حشره کشهای مجاز کشاورزی ارگانیک نظیر اسید بوریک برای کنترل و ریشه کن کردن آفات استفاده می شود.
مضرات کشاورزی و محصولات تهیه شده به روش سنتی
- در کشاورزی سنتی و متعارف از بیش از 300 ترکیب شیمیایی خطرناک و مصنوعی نظیر آفت کش ها، علف کش ها و کودهای شیمایی بمنظور کنترل آفات و حشرات و حاصلخیز سازی خاک استفاده می گردد که بقایای این مواد پس از ورود به بدن میتواند موجب مشکلات عدیده ای گردد منجمله: بروز نقص های مادرزادی، تولد نوزاد با وزن کم، اختلال در سیکل ماهانه زنان، سقط جنین، بلوغ زودرس و یا دیر رس، یائسگی پیش رس، تغییر در رفتار جنسی، کاهش تعداد اسپرم مردان، کاهش باروری و یا ناباروری، تغییر در سرعت متابولیسم، اختلال در سیستم غدد داخلی، ضعف عضلانی، کاهش حافظه، آسیب به سیستم عصبی و مغز، کاهش کارایی سیستم ایمنی بدن و سرطانزایی. یافته ها حاکی از آنست که 60 درصد سموم دفع آفات، 90 درصد قارچ کشها و 30 درصد حشره کشها سرطانزا می باشند.
- استفاده از کودهای شیمایی و آفت کشها سبب آلودگی آب، خاک و هوا می گردند.
- استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی و آفت کشها موجب می شود تا آفتها نسبت به سموم مقاوم گردیده و آفتهای جدیدی نیز ظاهر گردند.
- پرتو دهی محصولات یعنی آنکه محصولات را در معرض میزان کنترل شده پرتوهای یونیزه کننده قرار میدهند تا اینکه باکتریهایی نظیر E.COLI و سالمونلا نابود گردیده و درواقع محصولا را به این طریق ضد عفونی میکنند. کنترل حشرات و انگلها، افزایش ماندگاری و جلوگیری از جوانه زدن از دیگر علل پرتودهی محصولات غذایی میباشد. اما این پرتودهی موجب: 1-از دست رفتن میزان اندکی از مواد مغذی محصولات می شود. 2-هنگامی که مواد غذایی پرتودهی میشوند مواد شیمیایی سرطان زایی بنام CYCLOBUTANONES تشکیل میگردد.
- مهندسی ژنتیک و یا اصلاح ژنتیک محصولات به جداسازی، دستکاری و انتقال ژنها اطلاق می گردد. در این روش ژنهای با خاصیت مطلوب از یک گونه جدا گردیده و به گونه هدف انتقال داده می شود. بهبود کیفیت، افزایش تولید، ایجاد یک صفت مطلوب و مقاوم ساختن محصولات در برابر آفتها و تنشهای محیطی از کاربردهای مهندسی ژنتیک می باشد. مضرات محصولات اصلاح شده ژنتیکی شامل بروز نقص های مادرزادی، کاهش طول عمر، افزایش حساسیت زایی مواد غذایی (بعلت تغییر در زنجیره پروتئینها)، فقر مواد مغذی، مقاومت آنتی بیوتیکی (احتمال دارد ژنهای مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها به باکتری های بیماریزا در بدن منتقل گردد و یک بیماری جدید و مقاوم در برابر آنتی بیوتیکها ایجاد شود).
- استفاده هورمونها در دام و طیور رشد آنها را تسریع کرده و فربه شدن آنها را سرعت میبخشد. اما از ارزش غذایی آنها میکاهد. آنتی بیوتیکها هم که برای جلوگیری از بیمار شدن دام و طیور مورد استفاده قرار میگرند میتواند در انسان مقاومت آنتی بیوتیکی ایجاد کند.
- نکته: از میان مواد غذایی که به روش سنتی عرضه می گردند سیب، هلو، گلابی، سیب زمینی، زردآلو، اسفناج، توت فرنگی، شلیل، انگور، کرفس، تمشک و گیلاس بیشترین و کیوی، انبه، پیاز، موز، بروکلی، گل کلم، آناناس، ذرت؛ نخود فرنگی، آوکادو، هندوانه، آلو و بادنجان کمترین آلودگی را به باقیمانده آفت کشها دارند.
فواید زراعت ارگانیک
- در کشاورزی ارگانیک آب توسط مواد شیمیایی آلاینده مانند کودهای مصنوعی، آلوده نمی گردد.
- در کشاورزی ارگانیک تعادل اکوسیستم و حاصلخیزی خاک حفظ می گردد. فرسایش خاک نیز تا 50 درصد کاهش می یابد.
- تنوع زیستی در زمین های زراعی ارگانیک 57 درصد بیشتر است. (به علت عدم استفاده از سموم آفت کش و علف کش)
- کشاورزان در معرض سموم و آلاینده های کمتری قرار می گیرند.
فواید مصرف مواد غذایی ارگانیک
- ارزش غذایی بالاتری دارند. میزان ویتامین C ، کلسیم، منیزیوم، آهن و فسفر در مواد غذایی ارگانیک بیشتر است.
- مواد غذایی ارگانیک حاوی آنتی اکسیدان بیشتری می باشند. در مواد غذایی ارگانیک آنتی اکسیدان PHENOLIC بیشتر یافت می گردد (50 درصد بیشتر از محصولات غیر ارگانیک). چرا که آفت کشهای مصنوعی تولید این مواد را در گیاهان کاهش داده اما کودهای حیوانی و آلی بکار رفته در کشاورزی ارگانیک تولیدآنها را افزایش می دهد.
- کمتر سمی هستند. محصولات ارگانیک سالم تر بوده و به بقایای آفت کشهای آلی کمتر آلوده می باشند. همچنین این محصولات فاقد افزدنی های غذایی بوده و طبعا سالمتر می باشند.
- خوشمزه و خوش طعم تر هستند. یکی از دلایل آن این است که محصولات ارگانیک پس از برداشت در مدت زمان کمتری بدست مصرف کننده رسیده و تازه تر می باشند. و همچنین در محصولات تهیه شده به روش سنتی، با فرآوریها و دستکاری هایی که بروی آنها صورت می گیرد تنها به ظاهر، رنگ، بالا بردن ماندگاری، افزایش تولید و مقاوم کردن آنها در برابر صدمات ناشی از حمل و انبار داری توجه می شود و نه کیفیت و ارزش تغذیه ای آن.
- تولید کنندگان محصولات ارگانیک از استانداردها و دستورالعمل های بسیار سخت گیرانه ای تبعیت می کنند که احتمال آلوده شدن اینگونه محصولات به هر گونه مواد شیمایی و سمی منتفی می باشد.
معایب محصولات ارگانیک
- گران قیمت هستند.
- تولید و عرضه آنها بسیار محدود است.
