زانو درد چیست؟
زانودرد ممکن است به دلایل مختلف مفصلی، عضله ای و یا استخوانی باشد مانند التهاب مفصل، کشیدگی رباط، پاره شدن مینیسک، مشکلات تاندوم، در رفتگی کشکک، آرتروز، بعضی بیماری ها و سندروم های خاص پا و…. که باید با تشخیص نوع آن توسط پزشک با توجه به نوع آسیب دیدگی مورد درمان قرار بگیرد. چند درمان کلی برای زانودرد عبارت اند از استراحت دادن و عدم انجام کارهای سنگین، یخ گذاشتن برای زانوهای متورم، زانوبند، داروهای ضد التهاب، گذاشتن بالشت زیر پا هنگام دراز کشیدن و…
پیشگیری
وزن خود را متعادل نگه دارید.
با کم کردن وزن می توانید نیروهایی را که در هنگام فعالیت های روزانه یا در حین ورزش به زانو های شما وارد می شوند را کاهش دهید. به این وسیله می توانید مانع از ایجاد بسیاری از آسیب های زانو از جمله زانو درد شوید. همچنین با کاهش وزن می توانید احتمال بروز ساییدگی زانو را هم کم کنید. کاهش وزن می تواند حتی در کسانی که بیماری شدید زانو دارند هم موثر باشد.
مفاصل خود را نرم و عضلات خود را قوی نگه دارید
بسیار از مشکلات زانو به علت عضلات خشک و سفت بوجود میایند. با انجام دادن نرمش های کششی و با انجام دادن نرمش هایی که عضلات اطراف زانو را تقویت می کنند می توانید احتمال بروز بسیاری از آسیب های زانو را کاهش دهید. از بین این عضلات، عضله چهارسر ران بیشترین اهمیت را دارد. تقویت عضلات ران می تواند موجب کم شدن فشار به مفصل زانو شده و زانو درد را تا حد زیادی کاهش دهد.
با احتیاط ورزش کنید
اگر درد مزمن زانو دارید شنا برای شما بسیار مفید است. در آب وزن شما کم می شود و عضلات اطراف مفصل زانوی شما بهتر تقویت می شوند. ورزش هایی که ضربات ناگهانی و شدیدی به زانوی شما وارد می کنند مانند فوتبال، بسکتبال یا تنیس زیاد مناسب زانو نیستند. هر ورزشی می کنید به ندای مفصل خود گوش دهید، اگر درد ایجاد شده است فعالیت خود را تغییر دهید. وقتی خسته شده اید ورزش را ادامه ندهید.
از لباس و ابزارهای ورزشی مناسب استفاده کنید
مثلا در حین والیبال از زانوبندهایی که در جلوی زانو یک پد قرار می دهند، استفاده کنید.
روش های درمان زانودرد در پزشکی مدرن چیست؟
درمان زانو درد
زانودرد با مصرف برخی داروها و رعایت نکات خاص قابل درمان است.
خنک نگهداشتن ناحیه درد در زانودرد
یخ، کیسه یخ و سایر درمانهای سرد موجب کاهش زانو درد و اسپاسم عضله میشوند. استفاده از یخ نه تنها موجب درمان آسیبهای حاد میشود بلکه در کاهش درد بعد از فعالیتها تاثیر فراوانی دارد.
روش دیگر این است که قبل از خارج شدن از خانه زانو را گرم کرده و بعد از بازگشت به خانه از یخ استفاده کنید. سرما میتواند درد را بیحس، تورم را کاهش و تکانههای عصبی به مفاصل را مسدود کند.
گرم نگهداشتن ناحیه درد در زانودرد
مطالعات حاکی از آن است که پدهای گرمایشی، حمام آبگرم و سایر روشهای درمانی مبتنی بر گرما قبل از انجام فعالیت و ورزش تاثیر مفیدی در تسکین زانودرد دارند. گرم کردن زانو قبل از استفاده از تردمیل یا رفتن به بیرون از خانه موجب بهبود جریان خون، شل شدن ماهیچهها و آماده سازی مفاصل برای حرکت است.
داروها
مصرف داروهایی چون مسکن و ضدالتهاب تاثیر خوبی در درمان زانودرد دارند.
تزریق
هنگامی که مصرف داروهای خوراکی تاثیری در رفع زانودرد ندارند و از طرفی بیمار دوست دارد بدون جراحی و از طریق روش غیرتهاجمی زانودرد خود را درمان کند تزریق کورتیکواستروئید کمک شایانی در تسکین زانو درد خواهد داشت.
اوزون درمانی
تزریق گاز اوزون میتواند درد را تسکین و کیفیت زندگی افراد مبتلا به استئوآرتریت را بهبود بخشد. اوزونی که به زانو تزریق می شود در واقع از تغییر مولکولی گاز اکسیژن، بصورت ترکیب شدن سه اتم اکسیژن بوجود می آید. دز مشخص و خاصی از اوزون باعث اکتیو و فعال شد سیستم ضد التهاب بدن می شود. اوزون درمانی از طریق اکسیداسیون فسفولیپیدها و لیپوپروتئینها انسجام پوشش سلولهای باکتری را از هم میپاشد.
مزایای اوزون تراپی
- بهبود متابولیسم
- سمزدایی بدن
- تحریک سیستم ایمنی
- تصفیه سیستم لنفاوی و خون
- پیشگیری یا معکوس کردن بیماری فرسایشی (دژنراتیو)
- درمان بیماریهای خودایمنی
- تسریع فرایندهای سوخت و ساز بدن که منجر به سوزاندن 450 ـ 200 کالری در یک جلسه 30 دقیقهای میشود.
- با بهبود یافتن گردش خون، عضلات آسیب دیده نیز سریعتر ترمیم میشود. تحریک شدن رگها درد را تسکین میدهد و فرایند التیام را شتاب میبخشد.
- جذب بهتر مواد معدنی
- اوزون تراپی غلظت اسید لاکتیک را کاهش میدهد، در نتیجه عضلات شل و آرام میشود و انعطافپذیری آنها افزایش مییابد.
- سموم بدن پس از ترکیب با اکسیژن از راه پوست، ریه، کلیه و روده از بدن دفع میشود.
- برای نفوذ در مفصل و بافتهای اطراف از اشعه مادون قرمز دور استفاده میشود، در نتیجه جریان خون افزایش مییابد و درد و التهاب کمتر میشود و زانودرد التیام می یابد.
پلاسمای غنی از پلاکت (پیآرپی)
پی آر پی یا پلاسمای غنی ازپلاکت نوعی درمان تجربی است که ممکن است موجب کاهش زانودرد ناشی از استئوآرتریت شود. در این روش برای ترمیم بافتهای آسیبدیده از خون بدن خود بیمار استفاده میشود. بهنظر میرسد پی آر پی در کنترل و مهار دردهای زانو موثر باشد.
جلسات فیزیوتراپی
در صورتی که زانودردبه دلیل مشکلات عضلانی باشد روشهای فیزیوتراپی درمان مانند ماساژ و شاک ویو و … درمان مناسبتری هستند. لازم به ذکر است اگر فیزیوتراپی بهصورت موقت انجام شود تاثیر چندانی در درمان نخواهد داشت. طبق تحقیقات، گنجاندن فیزیوتراپی در برنامههای درمانی متعدد میزان موفقیت درمان را افزایش میدهد.
الکتروتراپی
از آنجایی که اعصاب بدن رساناهای الکتریکی هستند در نتیجه تحریک انتهای اعصاب با جریان الکتریکی ضعیف نتایج سودمندی بههمراه خواهد داشت.
در الکتروتراپی اعصاب و عضلات تحت تاثیر جریانات الکتریکی قرار گرفته و این امر موجب آزاد شدن مسکنهای طبیعی بدن و رفع درد می شود. الکتروتراپی معمولا در مراحل اولیه درمان خصوصا بعد از آسیب زانو استفاده میشود که در بهبود زانودرد بسیار موثر است.
اولتراسوند
در روش اولتراسوند درمانی، یک سری امواج صوتی تولید و به زانوی آسیب دیده نفوذ میکند. تاثیر ارتعاشات، تمام ذرات داخلی را جابهجا کرده و موجب تخریب مایع التهابی میگردد. امواج فراصوتی انرژی را به بافتهایی که از آنها میگذرند انتقال داده و با تولید گرما موجب تسکین درد زانو میشوند.
از تاثیرات دیگر اولتراسوند میتوان به افزایش نفوذپذیری غشای سلولی اشاره کرد. این امر ورود موادمغذی و حذف ضایعات را تسهیل میکند. در اولتراسوند درمانی امواجی که فرکانس کمتری دارند به عمق بیشتری از بافت نفوذ میکنند. اولتراسوند درمانی روش غیرتهاجمی و بدون درد است. در طی این روش ابتدا ناحیه درمان را با مقدار کمی ژل پوشانده و سپس پروب یا دسته کوچک تولید کننده امواج را روی پوست بدن حرکت و یا ماساژ میدهیم که در بهبود زانودرد بسیار موثر است..
مگنت تراپی
زانودرد با کمک مگنت تراپی صحیح تقریبا قابل درمان است. در این روش درد در منبع درد متوقف میشود. در مگنت تراپی، استفاده صحیح از آهنربا نه تنها انتقال سیگنالهای درد را قبل از رسیدن به مغز بلکه حتی ثبت درد و ناراحتی را نیز مختل میکند. در اصل میتوان گفت که آهنرباها درد را قبل از شروع متوقف میکنند که در بهبود زانودرد بسیار موثر است.
لیزر درمانی
طبق مطالعات به عمل آمده، لیزردرمانی در دهه اخیر کاربرد فراوانی در درمان انواع دردهای زانو داشته است. لیزر میتواند به فعال شدن سلولهای بنیادی در استخوان و بهبود غضروف کمک شایانی کند. سه نوع لیزردرمانی وجود دارد که در بهبود زانودرد بسیار موثر است. عبارتند از:
- نور قرمز
- نورمادون قرمز
- لیزرمادون قرمز با کمک پروب
شاکویو تراپی
در طول شاک ویو تراپی امواج صوتی پرقدرت بافتهای بدن را تحریک و تحت تاثیر قرار میدهند. از مزایای شاکویو تراپی میتوان به تشکیل طبیعی رگهای خونی جدید در بدن، رفع التهابهای مزمن، تحریک کلاژن و پیشگیری از تجمع کلسیم اشاره کرد. تحریک چنین مکانیسمهای بیولوژیکی موجب درمان بیماری میگردد. بعد از بازگشت ناحیه آسیب دیده به وضعیت طبیعی، عملکرد بدن به حالت اول بازگشته و درد از بین میرود.
ورزش
بهتر است قبل از انجام ورزش با پزشک خود در خصوص چگونگی شروع حرکات ورزشی و تسکین زانودرد مشاوره داشته باشید. در این قسمت برخی از حرکات ورزشی مناسب جهت تسکین زانو درد برای شما فراهم گردیده است:
- مینی اسکات
- حرکات کششی کواد
- ایستادن در وضعیتی که یکی از پاها روی پنجه و عقب تر از پای دیگر قرار داشته باشد.
- تقویت زانو