یائسگی چیست؟
توضیحات کلی
یائسگی به عنوان یک دوره زمانی در هر خانم تعریف می شود. زمانی که تخمدان ها تولید تخمک را متوقف می کنند و در نهایت سیکل قاعدگی متوقف می شود.
این دوره زمانی تنها به صورت ساده و توقف سیکل قاعدگی نیست. اتفاقات هورمونی که در بدن می افتد، تاثیرات بسزایی بر روی تمام ارگان های بدنی دارد و می تواند تغییرات بسیار قابل توجه ای در زندگی یک فرد ایجاد کند. با پزشکی مدرن سطح و کیفیت زندگی و همچنین طول عمر انسان ها با گذشته ها بسیار فرق کرده است. در حال حاضر سن متوسط یک خانم 51 سال می باشد. که سن بسیار پایینی است یک خانم به دلیل تاثیرات یائسگی آن فعالیت و توان ذهنی و فیزیکی خود را از دست بدهد.
نشانه ها
یائسگی زودرس
در صورتی که فردی قبل از چهل سالگی یائسگی شود، بدین نوع یائسگی، یائسگی زودرس یا نارسایی تخمدانی پیش از موعود گفته می شود.ولی اگر فردی بیش از 45 سال سن دارد. و به مدت دوازده ماه عادت ماهانه نداشته اید، احتمال آن خیلی زیاد است که وارد یائسگی شده باشید.بیشترین زنان در این مرحله نیاز به تست های آزمایشگاهی برای تایید ندارند، مخصوصا اگر تعدادی علائم همراه مانند گرگرفتگی و خشکی واژن داشته باشند. که این علائم خود می تواند تایید کننده باشد که فرد یائسه شده است.
هیسترکتومی و یائسگی
برخی از زنان براساس مشکلاتی که دارند انجام جراحی هیسترکتومی یا برداشتن رحم به آن توصیه می شود. در چنین مواقعی سوالی که ذهن اکثریت این افراد را به خود مشغول می کند این است که آیا برداشتن رحم منجر به یائسگی می شود و در چنین شرایطی چه باید کرد؟
در صورتی که جراحی هیسترکتومی برای فرد انجام شود و تنها رحم برداشته شود و تخمدان ها سالم در بدن فرد باقی بماند این افراد دارای هورمون بوده و همانند افراد دیگر در سن یائسگی دچار یائسگی می شوید. اما برای این افراد تشخیص کمی سخت خواهد بود زیرا پس از جراحی فرد رحم نداشته و عادت ماهانه نخواهد داشت. و این امر سبب می گردد تا دقیقا همانند افراد دیگر مشخص نشود. در چنین شرایطی افرادی که رحم ندارند تنها با علائم می توان تشخیص داد که یائسه شده است.
در نهایت بگوییم، برداشتن رحم هیچ تغییری در هورمون ها ایجاد نمی کند و فرد یائسگی در سن طبیعی خود تجربه خواهد کرد.
چه تغییراتی در زمان یائسگی نیازمند بررسی خواهد بود؟
تغییراتی هورمونی چند سال به طول خواهد انجامید، بدین ترتیب که ممکن است فرد بیش از یک ماه یکبار سیکل قاعدگی داشته باشد. یا اینکه احتمال دارد که تعداد روزهای سیکل های قاعدگی کاهش یابد این گونه تغییرات در سه تا چهار سال قبل از یائسگی طبیعی محسوب می شود.
اما به صورت کلی موارد نیاز به بررسی خواهد داشت، در حقیقت تشخیص خونریزی قاعدگی غیر طبیعی در زمان نزدیک قاعدگی کمی دشوار خواهد بود، ولی به عنوان قاعده کلی مواردی نیازمند بررسی می باشد.
به طو مثال اگر سیکل های قاعدگی فرد به یکدیگر نزدیک شود. و کمتر از سه هفته یکبار فرد عادت ماهیانه شود. گاهی نیز ممکن است حجم خونریزی ها افزایش پیدا کند. یا در مواردی ممکن است سیکل های قاعدگی منظم باشد اما در بین هر سیکل فرد لکه بینی داشته باشد.
پیگیری از یائسیگی زودرس از نظر طب جدید چگونه است؟
برخی موارد ابتلا به یائسگی زودرس اجتناب ناپذیر هستند اما گاهی می توان تلاش های برای اجتناب از ابتلا به آن یا به تاخیر انداختن یائسگی زودرس انجام داد. نکاتی که باید اجتناب از ابتلا به یائسگی زودرس رعایت شوند شامل موارد زیر هستند:
- مصرف دخانیات را بلافاصله ترک کنید.
به طور مرتب ورزش کنید. این کار می تواند منجر به شادابی شما شود و از چاقی بدن جلوگیری کند
وزن سلامت خود را حفظ کنید
از محصولات طبیعی پوست استفاده کنید که بدون هورمون هستند
از استرس دوری کنید و تمرینات ریلکسین و مدیتیشن را انجام دهید
تا حد ممکن غذاهای طبیعی و سالم مصرف کنید. به خصوص غذاهایی که حاوی فیتواستروژن هستند. که شامل غذاهای زیر می شوند: - مغزیجات (تخم کتان- تخمه آفتابگردان- کنجد- بادام- گردو)
میوه ها (سیب- هویج- انار- توت فرنگی- انگور)
حبوبات (ماش- عدس)
سویا
شیرین بیان
قهوه
روغن زیتون
جو و جو پرک
درمان یائسیگی زودرس از نظر طب جدید چگونه است؟
هورمون درمانی
هورمون درمانی یکی از روش های روتینی است. که برای درمان یائسگی استفاده می شود. اما تحقیقات بالینی بزرگی که انجام شده نشان داده است هورمون درمانی خطراتی را در پی دارد. این نتایج مبهم برای شما چه معنایی خواهد داشت.
داروهای هورمون درمانی حاوی هورمون های زنانه می باشند و زمانی بعد از یائسگی که بدن قادر به ساخت این هورمون ها نمی باشد. استفاده از این داروهای هورمونی می تواند جایگزین هورمون های طبیعی از دست رفته گردد. هورمون درمانی در یائسگی عموما درمان استاندارد برای گرگرفتگی و سایر علائم یائسگی می باشد. مدت ها تصور بر آن بود که هورمون درمانی تاثیرات مفید طولانی مدتی را در پیشگیری از بیماری قلبی و زوال عقلی ذر زنان دارد.
بر اساس یافته های منتشر شده حاصل از یک تحقیق بزرگ، روش هورمون درمانی برای درمان یائسگی با تغییراتی روبرو شد. نتایج تحقیق نشان داد هورمون درمانی در واقع بیش از منافعی که در پی دارد می تواند منجر به ایجاد خطراتی گردد. که خطرات هورمون درمانی در زنانی که در دوران پس از یائسگی قرار دارند بیشتر است. نگرانی ها در مورد رویکرد هورمون درمانی رو به افزایش است و پزشکان کمتر این داروها را نسخه می کردند.
هورمون درمانی دیگر برای پیشگیری از بیماری هایی مانند بیماری های قلبی و زوال عقلی در زنان توصیه نشد. اما بازبینی کارآزمایی های بالینی و شواهد جدید نشان می دهد. هورمون درمانی در برخی خانم ها می تواند مفید باشد اما بستگی به فاکتورهای خطر فرد دارد.
نکاتی در مورد هورمون درمانی در یائسگی
در صورتی که نیاز به هورمون درمانی دارید صحبت با پزشک متخصص زنان در مورد برخی استراتژی ها که در ادامه مطرح می شود می تواند موثر باشد:
بهترین داروی هورمونی را بیابید.
- شما می توانید استروژن را به فرم قرص، پچ، ژل، کرم یا شیاف های آهسته رهش یا به فرم حلقه های واژینال بیابید که می توانید آن را در واژن خود قرار دهید. اگر شما تنها علائم واژینال مرتبط با یائسگی را تجربه می کنید استروژن در دوز اندک و به فرم کرم واژینال، قرص واژینال یا حلقه واژینال معمولا بهتر از پچ یا قرص خوراکی می باشد.
مقدار مصرف هورمون را تا حد ممکن به حداقل برسانید.
- از پایین ترین دوز موثر برای کوتاه ترین دوره درمانی استفاده کنید مگر آن که سن شما زیر 45 سال باشد (یائسگی زودرس) که در آن صورت شما نیاز به مقادیر کافی استروژن دارید تا بتوانید از تاثیرات طولانی مدت ناشی از فقر استروژن در امان باشید. اگر شما به علائم یائسگی ادامه داری مبتلا هستید که بر کیفیت زندگی شما تاثیر می گذارد در آن صورت پزشک می تواند درمان های طولانی تری را برای شما در نظر بگیرد.
به طور مرتب به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
- متخصص زنان خود را مرتبا ملاقات کنید تا اطمینان یابید که مزایای هورمون درمانی بر خطرات آن غالب است. هم چنین غربالگری هایی مانند ماموگرافی یا معاینات لگن را به طور مرتب انجام دهید.
شیوه زندگی سالم را انتخاب کنید.
- فعالیت های فیزیکی و ورزش را در برنامه روزمره خود بگنجانید. رژیم غذایی سالم داشته باشید و وزن خود را در محدوده مناسب نگاه دارید. سیگار نکشید. مصرف الکل را محدود کنید. استرس خود را کنترل کنید. در صورت ابتلا به شرایط مزمن مانند کلسترول یا فشار خون بالا داروها و مراقبت های لازم را در نظر بگیرید.
اگر شما هیسترکتومی انجام نداده اید و از استروژن سیستمیک استفاده می کنید به استفاده از پروژستین نیز نیاز خواهید داشت. پزشک متخصص زنان می تواند به شما در یافتن موثرترین فرم دارویی کمک کند و بهترین گزینه درمانی را به لحاظ مزایای بیشتر، حداقل ریسک و هزینه به شما پیشنهاد کند.