بیماری‌های قلبی عروقی از مهمترین دلایل بیماری و مرگ و میر در جهان هستند. یکی از مهمترین عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی، چربی خون به ویژه مقادیر بالای کلسترول خون است. از آن جا که کلسترول بالا در خون مشاهده می‌شود و خونی که در عروق جریان دارد ترکیبی از صفرا، سودا، دم و بلغم است بنابراین ردپای کلسترول را باید در بین این اخلاط جست و جو نمود.
مفهوم کلسترول خون در متون طب سنتی
در متون طب سنتی ایران، هیچ مفهومی از هیپرکلسترولمی (بالا بودن سطح کلسترول در خون) وجود ندارد. اما در بسیاری از موارد آن را به عنوان یک اختلال توصیف کرده‌اند. تا آنجا که به وجود چربی (لیپیدها) در خون مربوط می‌شود، ابن سینا پزشک سنتی ایران باستان، وجود چربی در خون را تحت عنوان «دسومات الدم» مطرح کرده‌اند که «دسومات» به معنی «چربی» و « دم» به معنی « خون» است. اما از آنجا که تجزیه و تحلیل بیوشیمیایی خون در آن زمان در دسترس نبوده، آن‌ها نمی‌توانسته‌اند آن را طبق پارامترهای مدرن توصیف کنند.
بنابراین با توجه به اصول طب سنتی ایران، از آن جا که کلسترول بالا در خون مشاهده می‌شود و خونی که در عروق جریان دارد ترکیبی از صفرا، سودا، دم و بلغم آست بنابراین ردپای کلسترول را باید در بین این اخلاط جست و جو نمود.
در واقع به نظر می‌رسد:
چربی خون اخلاط غلیظ و سردی هستند که به دلایل مختلف در بدن تولید می‌شوند که طبق بررسی‌های صورت گرفته، کلسترول بیشتر در افراد گرم مزاج و تری گلیسیرید بیشتر در افراد سردمزاج بالا می‌رود.
مراحل مختلف هضم در بدن
براساس توضیحات مفصلی که در کتب طب سنتی ایران وجود دارد غذا از زمانی که وارد دهان می‌گردد تا زمانی که آماده‌ی استفاده سلولی می‌شود، مراحل مختلفی را طی می‌نماید.
این مراحل عبارتند از:
- هضم اول
هضم معدی است و در این مرحله تغییر در برخی از صفات و کیفیات ماده غذایی ایجاد می‌شود و مواد مناسب برای جذب که به آن کیلوس معدی گفته می‌شود جذب شده و جهت ادامه‌ی هضم در اختیار کبد قرار می‌گیرد. - هضم دوم
هضم کبدی بوده و در این مرحله صورت نوعیه‌ی غذا دچار تغییر شده و کیلوس و اخلاط چهارگانه از آن حاصل می‌شود که از طریق عروق در اختیار بافت‌های مربوطه قرار می‌گیرد. - هضم سوم
هضم عروقی است که در این مرحله غذا نزدیک به صورت نوعیه‌ی عضو مربوطه می‌شود. - هضم چهارم
هضم عضوی می‌باشد که غذا به صورت کامل صورت نوعیه‌ی عضو مربوطه را پذیرفته است، یعنی اینکه کاملاً شبیه به همان عضو می‌شود.
اخلاط تولید شده، در چه صورتی کیفیت خوبی خواهند داشت؟
همان گونه که بیان شد، اخلاط نتیجه‌ی هضم دوم یا هضم کبدی می‌باشند و برای اینکه این اخلاط با کیفیت مناسب تولید شوند، دو شرط دارد:
- کبد باید در سلامت کامل باشد تا بتواند عمل هضم را به درستی انجام دهد.
- مواد اولیه (کیلوس معدی) که برای تولید اخلاط استفاده می‌شوند، باید ترکیب مناسبی داشته باشند که برای این موضوع، لازم است معده سالم باشد و کیفیت مواد غذایی مصرفی مناسب باشد.
خون سالم و طبیعی چگونه تولید خواهد شد؟
مهمترین عامل در تولید خون سالم و به اصطلاح حکما خون طبیعی در کبد به عنوان محلی که در آن اخلاط چهار گانه به تناسب هر عضوی شکل می‌گیرند:
وابسته به این است که معده بتواند ماده اولیه را با کیفیت لازم در اختیار کبد به عنوان دومین عضو مهم دخیل در هضم قرار دهد، زیرا در صورتی که هضم معدی با اختلال روبرو شود، بقیه‌ی اعضای دخیل در انجام سایر مراحل هضم چهارگانه مثل کبد، عروق و بافت ها نمی‌توانند از ماده اولیه‌ی خوبی برای انجام سایر مراحل هضمی استفاده نموده و دچار ضعف و نقصان عملکرد می‌شوند که می‌تواند یکی از موارد بروز و نمود بالا رفتن کلسترول باشد.
ارتباط بین افزایش کلسترون خون و سوء مزاج معده
طبق مطالب فوق؛ این فرضیه شکل می‌گیرد که سوء مزاجات معده به دلیل ایجاد اختلال هضم در این عضو می‌توانند نقش مهمی در ایجاد اختلالات بیوشیمیایی خون از جمله کلسترول بالا داشته باشند؛
و ارگان‌های هدف در درمان این بیماران معده است و در صورتی که در اولین قدم برخورد با این بیماران، اقدام به درمان سوءمزاج معده شود، این امکان وجود دارد که بهبود هضم نقش بسیار مهم و موثری در درمان کلسترول بالا داشته باشد.
جمع بندی نهایی
در مطالعه‌ای که در خصوص ارتباط بین اخلاط بدن و افزایش کلسترول خون صورت گرفته، مشخص گردیده است که اکثر افرادی که دچار اختلالات سطح کلسترول خون هستند؛ دچار سوء مزاج معدی و اغلب آن‌ها دارای سوء مزاج کبدی می‌باشند.
پس اختلال کارکرد معده و کبد و سوء مزاج آن‌ها فرد را مستعد اختلالات چربی خون و در نتیجه بیماری‌های قلبی و عروقی می‌کند.
پس:
- هر گونه اختلال عملکرد و ناراحتی گوارشی را جدی گرفته و تا قبل مزمن شدن و بروز اختلالات جدی‌تر برای بدن، اقدام به درمان کنید.
- یکسری از مشکلات گوارشی با رعایت یکسری اصول ساده در غذا خوردن و اصلاح سبک زندگی برطرف می‌شوند.
