شعر تعلیمی در پزشکی سنتی: مطالعه ی موردی ارجوزه ی پزشکی ابن سینا

ارجوزه ی طبی یکی از آثار کم تر شناخته شده ی منسوب به ابن سینا، دانشمند و طبیب بزرگ ایرانی در قالب شعر تعلیمی به زبان عربی است. ابن سینا در این کتاب دوره کاملی از طب سنتی ایران را در قالب 1326 بیت شعر عربی در بحر رجز سروده است. شعر تعلیمی یکی از قالب های شعر است که تامین اهداف آموزشی و انتقال مفاهیم علمی بر جنبه های ادبی و شعری اولویت دارد. شعر ابن سینا در ارجوزه ی طبی ساده و روان بوده و مباحث علم طب به صورت اجمالی و با پرهیز از توضیحات مفصل ارائه گردیده است. در این ارجوزه طب نظری و طب عملی در دو بخش جداگانه شرح داده شده است.

وجود ترجمه های ارجوزه به زبان فرانسوی و انگلیسی حاکی از ارزش فراوان این اثر در نزد اروپاییان به عنوان خلاصه ی کاملی از طب آن دوران است ولی ترجمه ی فارسی از این اثر نفیس موجود نمی باشد. مرکز تحقیقات طب سنتی و تاریخ طب دانشگاه علوم پزشکی شیراز برنامه ی ترجمه ی منظوم ارجوزه ی طبی را با هدف معرفی این کتاب ارزشمند که نشانگر الگوی آموزشی دانشمندان طب سنتی ایران در به کارگیری شعر تعلیمی است آغاز نموده است. این نوشتار بر آن است تا با مقدمه ای در بررسی جایگاه ابن سینا در طب سنتی نوین به معرفی ویژگی های ارجوزه ی طبی ابن سینا بپردازد