خواص درمانی گیاه دارویی جدوار را بشناسید!

زرمباد یا همان جدوار، گیاهی با طبع گرم و خشک، علفی چند ساله و افراشته است که ساقه‌های زیرزمینی تخم‌مرغی یا گلابی شکل، ضخیم، دارای انشعابات پنجه‌ای به سمت پایین، به رنگ زرد مایل به سفید دارد. این گیاه دارای بوی قوی کافور است.

به ساقه‌های زیرزمینی، ریشه‌های باریک متعددی متصل هستند. انتهای ریشه‌ها هرکدام به صورت یک غده تخم مرغی سفید، ضخیم است. برگ‌ها در گروه‌های چهار تا شش تایی قرار داشته، که طول آن‌ها به یک متر می‌رسد.

گل‌های این گیاه، دارای براکته‌های گریبانی نوک کند با کرک‌های ابریشمی بوده و پایکی به طول ۵ تا ۱۵ سانتی متر دارند. گل‌ها به رنگ زرد کمرنگ هستند. میوه به شکل کپسولی تخم مرغی، ظریف و صاف بوده، به طور نامنظم شکوفا می‌شود. دانه‌ها بیضوی شکل و دارای زایده‌ای سفیدرنگ هستند. مزه این گیاه تلخ و بوی آن شبیه کافور و یادآور بوی هل و زنجبیل است.

از بخش‌های خشک‌شده غده مانند ساقه‌های زیرزمینی که به صورت قاچ‌های عرضی یا چهار قاچ طولی تهیه می‌شود، برای مصارف دارویی استفاده می‌شود.

خواص گیاه دارویی جدوار

1. این گیاه پادزهر سموم  است.
2. اگر به اندازه نيم يا 1 گرم آن را سائيده با آب گرم بنوشند، دردهاى داخلى نظير قولنج، درد معده، سنگ مثانه، سختى دفع ادرار را آرام می‌كند.
3. مخلوط آن با سركه يا گلاب مسكن دردهاى ظاهرى است.
4. در آماس‏‌هاى بلغمى، صفراوى و سوداوى نظير ورم زير بغل، كشاله ران، خيارك، خنازير و زخم‏‌هاى سخت و دير علاج‌‏پذير موثر است.
5. خوردن حدود 20/ 1 گرم آن با گلاب در انسداد كبد، سنگ مثانه، صرع كودكان، ضعف نيروى جنسى و تپش قلب موثر و ماليدن آن در بواسير سودمند است.
6. در درمان فلج صورت، رعشه، استسقاء، يرقان و تب سودمند است.
7. چكاندن خيسانده آن در چشم ورم ملتحمه را درمان می‌كند.
8. چنانچه قبل از زايمان به مدت 7 روز هر روز حدود 2/ 1 گرم آن را با آب تا جريزى، شيره خار خسك و گلاب خورده شود، وضع حمل را آسان می‌کند. همچنین در کاهش ضعف بعد از زايمان و جلوگیری از خونریزى زياد  موثر است.
9. جدوار به‏ طور موضعى از بين برنده پيسى، لكه‏‌هاى سياه صورت و آثار زخم است. همچنین زخم‌ها را التيام می‌بخشد.
10. این گیاه همچنین نيرودهنده، محرك، ضد التهاب، ترميم‏كننده زخمها، ضد نفخ و خلط آور است.
11. این گياه محرك عمل هضم است. اگر به صورت چاشنى يا دم‏‌كرده استفاده شود، آب دهان و شيره معده را زياد می‌‏كند.
12. ابن سینا در رساله داروهای قلبی، جدوار را یکی از آرام بخش‌ها و تقویت‌کنندگان قوی قلب شمرده است.

موارد منع مصرف

• برای گرم مزاجان نیاز به مصلح دارد که مصلح آن شیر تازه و سکنجبین است.
• در اوایل بارداری استفاده نشود.

شیوه استفاده

• برای تهیه دم‌کرده می‌بایست یک تا یک و نیم گرم از داروی خرد یا پودر شده را به آب جوش افزود، یا آن که ابتدا دارو را در آب سرد ریخته، پس از ۳ تا ۵ دقیقه آن را صاف کرد و نوش جان نمود.