سوء مزاج تر و خشک کبد در طب سنتی

در قسمت های قبلی از مطلب سوء مزاج کبد در سایت طبایع به تعریف سوء مزاج، تعریف مزاج ها، عوامل ابتلا به سوء مزاج های مختلف پرداختیم. در قسمت سوء مزاج های گرم و سرد کبد نیز علل، علائم و روش های درمانی آن ها را بیان کردیم. در این قسمت علائم و روش های درمانی سوء مزاج های تر و خشک کبد را بیان خواهیم کرد.

همانطور که می دانید مزاج کبد به طور معمول گرم و‌ تر است، اما این مزاج تحت تاثیر رژیم غذایی نامناسب و سبک زندگی نادرست تغییر می‌کند.

طب سنتی می گوید: کبد مخزن چهار قوه است. قوه جاذبه، قوه ماسکه، قوه هاضمه و قوه دافعه، که اگر هر کدام از این چهار قوه آسیب ببینند، زمینه بروز یک سری بیماری ها ایجاد می گردد.

سوء مزاج مرطوب (تر) کبد

علائم

• ورم (پف کردگی) صورت یا پلک ها.
• سستی (شلی) عضلات.
• خواب زیاد.
• کندی حواس (شنوایی، بویایی و…).
• حواس پرتی و کندی حافظه.
• سفیدی ادرار (به رنگ آب).
• ضعف هضم (احساس سنگینی و پری شکم بعد از غذا).
• زبان مرطوب یا بزاق زیاد با به عبارت دیگر زیادی آب دهان.
• شکم روان (مدفوع شل شبیه به اسهال).
• عدم احساس تشنگی.
• احساس خوب با خوردن غذاهای خشک.
• خون بدن زیاد است و رگهای خروجی نرم هستند، اگر این خشکی را قلب به تعادل نرساند همه اندام ها نیز نرم هستند.

راه های رفع سوء مزاج مرطوب کبد

• کاهش مصرف آب و مایعات و غذا بطور کلی (روزه طبی).
• استفاده از ادویه گرم همراه غذا.
• مصرف دارچین بصورت روزانه.
• اطریفل کبیر و جوارش‌ها بر اساس نیاز مصرف کنید.
• پرهیز از پرخوری.
• انجام ورزش منظم و متناسب.
• برای دفع رطوبات زائد هر روز شربت جلابی از مخلوط رازیانه + تخم کرفس + ریشه شیرین‌بیان و گلقند درست کرده بنوشید.
• گوشت پرندگان کوچک(گرم مزاج و لطیف) را با کمی میخک، دارچین، مصطکی و زعفران مزه‌دار کرده میل نمایید.

سوء مزاج خشک کبد

علائم

• لاغری بدن.
• تشنگی.
• خشکی زبان یا دهان.
• کم خونی.
• ادرار به رنگ آبی متمایل می شود.
• حجم کم مدفوع (نسبت به غذای خورده شده).
• یبوست.
• تیرگی، خشکی و بی طراوتی پوست.
• ترس.
• غم.
• افکار بد.
• نبض صلب (سفت).
• خون خیلی غلیظ است و تیز و کم و کمبود خون باشد و خروجی کبد سفت و سخت است و بدن خشک است.

راه های رفع سوء مزاج خشک کبد

• ایجاد لینت مزاج با خاکشیر، انجیر و آلو، روغن زیتون، روغن بادام شیرین، فلوس، غذاهایی مثل آش جو پوست کنده، اسفناج، ماست، برگ کاهو، میوه ها و ختمی.
• نوشیدن شیره تخم خرفه و مصرف آن در غذاها.
• شربت های رطوبت بخش مثل نیلوفر، سکنجبین، ماء اشعیر.
• داروهای حاوی افتیمون یا ماءالجبن.
• کدو با گوشت بزغاله.
• ماهی تازه.
• صبح‌ها حریره‌ای از بادام با شیره‌ی سبوس و نبات میل نمایید.
• باقلای پوست کنده، ماءالشعیر طبی که با جوی پوست کنده پخته شده، برگ خطمی و کاهو از خوراک‌های موثر و مناسب در درمان این سوءمزاج است.
• روغن مالی بدن با روغن‌هائی نظیر زیتون، کرچک و سقز و کنجد و امثال آنکه با هم مخلوط شده باشد می‌تواند در نرم و مرطوب کردن اعضاء و جوارح بیمار و رفع خشکی مؤثر واقع گردد.
• مصرف منضج صبحگاهی: به مقدار مساوی از تخم شربتی، تخم بالنگو، تخم خرفه، بارهنگ و قدومه شیرازی را با هم ترکیب کرده و هر روز صبح ناشتا یک قاشق غذاخوری آن را با یک استکان گلاب و یک استکان عرق بیدمشک با کمی شکر مخلوط و میل کنید و تا یک ساعت بعد چیزی نخورید.
• مصرف منضج کمکی: مقدار مساوی از اسفرزه، خاکشیر، تخم شربتی، تخم مرو، بالنگو، قدومه شیرازی، بارهنگ، گل بنفشه را مخلوط کرده، هر روز بین صبح و ظهر یک قاشق غذاخوری آن را در یک لیوان آب خنک ریخته با کمی شکر میل کنید. اسفرزه و تخم مرو جایز نیست که جوشیده شود یا در آب‌جوش ریخته شود، همینطور کوبیدن و پودر کردن این دو دارو نیز جایز نمی‌باشد.
• مصرف مسهل عام: جوشانده ملین هایی مانند قدومه، سه‌پستان، تخم شربتی، تخم شلغم، بنفشه، نیلوفر، عناب و امثال آن مخلوط می‌کنیم و طبق دستور جوشانده عمل می‌کنیم تا اسهال لین در روده‌ها ایجاد شود و مزاج امعاء و احشاء و روده‌بندها و آوندهای کبد و کیسه صفرا و ماساریقا و ورید باب به تدریج نرم گردد.
• مسهل و ملین بعدی: 5 عدد انجیر و 10 عدد آلوبخارا و یا 5 عدد زردآلو و 5 عدد هلو و 5 عدد آلوبخارا که از شب در یک پیاله آب خیس کرده‌اید، روز بعد تناول گردد.
  رژیم غذایی بیمار مبتنی بر غذاهای لینت‌بخش همراه با سبزیجات و میوه‌های جالیزی مانند کدوی خورشتی و کدوی حلوایی و امثال آن مناسب حال بیمار می‌باشد.

منبع: تیم تولید محتوای طبایع