مغز مهم‌ترین اندام بدن است. افراد زیادی هستند که به مغز توجهی ندارند، اما یک سری افراد به عملکرد مغز خود اهمیت ویژه‌ای می‌دهند، چون نمی‌خواهند با افزایش سن به بیماری‌هایی مانند آلزایمر مبتلا شوند.
مغز انسان برای سالم ماندن و درست کار کردن به مواد مغذی نیاز دارد. یکی از این مواد مغذی ویتامین‌های گروه B است که برای مغز ضروری هستند. ویتامین‌های گروه ب 8 ویتامین محلول در آب هستند که بدن برای فرآیندهای متابولیک مختلف به آن‌ها نیاز دارد. ویتامین‌های B6، B9 (فولیک اسید) و B12 ویتامین‌های اصلی گروه ب هستند که از عملکرد و سلامت مغز و همچنین سیستم عصبی بدن حمایت می‌کنند. برای خرید ویتامین ب و بهرهمندی از مزایای آن باید به داروخانه‌ها مراجعه کنید. در ادامه به شما میگوییم که ویتامین ب چگونه بر سلامت مغز تأثیر می‌گذارد.
ویتامین ب چیست؟
ویتامین ب یا همان ب کمپلکس چند نوع مختلف دارد. ویتامین‌های گروه ب محلول در آب هستند و به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
- B1 (تیامین)؛
- B2 (ریبوفلاوین)؛
- B3 (نیاسین)؛
- B5 (پانتوتنیک اسید)؛
- B6 (پیریدوکسین)؛
- B7 (بیوتین)؛
- B9 (فولیک اسید)؛
- B12 (کوبالامین).
هر یک از این ویتامین‌های ضروری به نحوی به عملکرد کلی بدن کمک می‌کنند. ازنظر پزشکی ثابت شده که این ویتامین‌ها استرس را کاهش می‌دهند و قدرت مغز را تقویت می‌کنند. آن‌ها همچنین با افسردگی مبارزه می‌کنند، پیری مغز را به تأخیر می‌اندازند و به شما کمک می‌کنند زندگی طولانی‌تری داشته باشید. ویتامین‌های گروه B طیف وسیعی از نقش‌های حیاتی را در سلامت مغز ایفا می‌کنند. کمبود ویتامین ب ممکن است منجر به اختلال در عملکرد ذهنی و کاهش انرژی بدن شود.
فواید ویتامین ب
ویتامین‌های گروه ب انواعی از ویتامین‌های ضروری برای بدن هستند که مزایای زیادی دارند. در ادامه به فواید ویتامین ب برای بدن اشاره می‌کنیم:
ویتامین ب در پیشگیری از عفونت‌ها نقش مهمی دارد. این ویتامین همچنین در موارد زیر به بدن کمک می‌کند:
- حفظ سلامت سلول‌ها؛
- رشد گلبول‌های قرمز خون؛
- افزایش سطح انرژی؛
- تقویت بینایی؛
- تقویت عملکرد مغز؛
- بهبود گوارش؛
- افزایش اشتها؛
- عملکرد صحیح عصبی؛
- تولید هورمون و کلسترول؛
- سلامت قلب و عروق؛
- بهبود انقباض ماهیچه‌ها.
ویتامین ب چگونه به حفظ سلامت مغز کمک می‌کند؟
ویتامین‌های گروه ب نقش حیاتی در حفظ سلامت و تندرستی دارند. ویتامین ب تأثیر مستقیمی بر سطح انرژی، عملکرد مغز و متابولیسم سلولی بدن دارد. برای خرید ویتامین ب و مصرف آن باید از مزایای آن باخبر باشید. در ادامه به شما میگوییم که ویتامین ب از چه طریقی به حفظ سلامت بدن کمک می‌کند:
ویتامین ب از زوال مغزی جلوگیری می‌کند.
رژیم غذایی حاوی ویتامین ب کمپلکس به تقویت سلامت روان کمک می‌کند. کمبود ویتامین ب ممکن است بر عملکرد ذهنی تأثیر منفی بگذارد و باعث اختلال شناختی و زوال عقل شود. این بیماری به‌عنوان آلزایمر شناخته می‌شود و معمولاً با افزایش سن رخ می‌دهد. سه نوع ویتامین ب که به جلوگیری از زوال ذهنی کمک می‌کنند عبارت‌اند از B6، B9 و B12. درواقع، مسئولیت اصلی این ویتامین‌ها جلوگیری از پیری مغز و بیماری آلزایمر است.
ویتامین ب در برابر اختلالات روانی از مغز محافظت می‌کند.
مغز یک ساختار بسیار پیچیده است و نیاز به نگهداری و مراقبت دارد. ویتامین B12 یک جزء کلیدی برای حفاظت از مغز انسان است. کمبود ویتامین ب ممکن است منجر به اختلالات روانی مانند آتروفی مغز، کوچک شدن مغز، افسردگی، سردرگمی و اسکیزوفرنی شود، اما شما می‌توانید با مصرف مکمل‌های ویتامین B12 از این شرایط جلوگیری کنید.
ویتامین ب انرژی را افزایش می‌دهد.
چندین نوع ویتامین B ازجمله B1 (تیامین)، B2 (ریبوفلاوین) و B5 (اسید پانتوتنیک) نقش مهمی در فرآیندهای متابولیک سلولی ایفا می‌کنند. این فرآیندها غذایی که می‌خورید را به گلوکز تبدیل می‌کنند. طی این اتفاقات انرژی موردنیاز بدن تولید می‌شود. البته ویتامین B12 (کوبالامین) هم در سلامت مغز تأثیر ویژه‌ای دارد. این ویتامین به رشد گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را به مغز می‌رسانند کمک می‌کند.
ویتامین ب دوپامین را تقویت می‌کند.
دوپامین نوعی انتقال‌دهنده عصبی است. فعالیت درست مغز به عملکرد صحیح انتقال‌دهنده‌های عصبی بستگی دارد. بدن دوپامین می‌سازد و سیستم عصبی هم از آن برای ارسال پیام بین سلول‌های عصبی استفاده می‌کند. انتقال‌دهنده‌های عصبی از طریق تعامل مواد شیمیایی مختلف ازجمله چندین ویتامین B در سیستم عصبی تولید می‌شوند. مصرف ویتامین ب به شما کمک می‌کند تا از سلامت مغز خود اطمینان پیدا کنید.
ویتامین ب حافظه را بهبود می‌بخشد.
ویتامین‌های ب به مغز کمک می‌کنند تا به پتانسیل کامل خود دست پیدا کند. ویتامین ب به حفظ سلامت سلول‌های عصبی و گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند. اگر ویتامین ب به مقدار کافی مصرف کنید سلول‌های مغز شما تقویت می‌شوند و درنتیجه حافظه‌تان ضعیف نمی‌شود.
ویتامین ب خون را سم‌زدایی می‌کند.
ویتامین‌های B12، B6 و B9 همگی از آسیب طولانی‌مدت به بافتهای مغز جلوگیری می‌کنند. این ویتامین‌ها برای ساخت گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را به تمام قسمت‌های بدن ازجمله مغز می‌رسانند موردنیاز هستند. با تولید گلبول قرمزهای جدید خون به‌طور مداوم تصفیه می‌شود. علاوه بر این، این ویتامین‌ها به شما اطمینان می‌دهند که مغز شما پرانرژی و متمرکز بماند.
ویتامین ب باعث رشد مغز جنین می‌شود.
ویتامین‌های گروه ب به‌ویژه برای مادران باردار و شیرده بسیار مهم هستند. این ویتامین‌ها به رشد مغز جنین کمک می‌کنند و خطر ابتلا به نقص‌های مادرزادی را کاهش می‌دهند.
همچنین ویتامین ب در دوران بارداری به مدیریت سطوح انرژی، کاهش حالت تهوع و کاهش خطر ابتلا به پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) کمک می‌کند.
تا اینجا فهمیدیم که ویتامین ب چگونه به سلامت مغز و حتی کل بدن کمک می‌کند. پس این ویتامین را در رژیم غذایی خود بگنجانید. البته بهتر است قبل از خرید ویتامین ب با پزشک مشورت کنید، چون بعضی از بیماری‌های زمینه‌ای از جذب مناسب ویتامین ب توسط بدن جلوگیری می‌کنند. این بیماری‌ها عبارت‌اند از:
- بیماری سلیاک (حساسیت به گلوتن)؛
- اچ‌آی‌وی (ایدز)؛
- بیماری کرون (بیماری روده)؛
- اعتیاد به الکل
- بیماری‌های کلیوی
- روماتیسم مفصلی
- کولیت اولسراتیو (کولیت زخمی)؛
- بیماری التهابی روده (IBD).
ویتامین ب در کدام مواد غذایی وجود دارد؟
بسیاری از غذاها حاوی ویتامین‌های گروه B هستند. بنابراین با مصرف آن‌ها می‌توانید ویتامین ب کافی را از رژیم غذایی خود دریافت کنید. بهترین کار این است که ویتامین ب موردنیاز بدن خود را از منابع غذایی متنوع به دست بیاورید. اگر رژیم غذایی شما متنوع باشد می‌توانید انواع ویتامین‌های گروه ب را دریافت کنید. شما می‌توانید ویتامین ب را از مواد غذایی زیر به دست بیاورید:
- شیر؛
- پنیر؛
- تخم‌مرغ؛
- جگر و قلوه؛
- گوشت مرغ و گوشت قرمز؛
- ماهی‌هایی مانند ماهی تن، ماهی خال‌مخالی و سالمون؛
- صدف؛
- سبزیجات سبز تیره مانند اسفناج و کلم پیچ؛
- چغندر، آووکادو و سیب‌زمینی؛
- غلات کامل؛
- لوبیا چشم‌بلبلی، لوبیا سیاه و نخود؛
- آجیل و دانه‌ها؛
- میوه‌هایی مانند مرکبات، موز و هندوانه؛
- محصولات سویا مانند شیر سویا؛
- ملاس سیاه (عصاره‌ای غلیظ، تیره و چسبناک که در روند تولید شکر از چغندرقند یا نیشکر به دست می‌آید.)؛
- جوانه گندم؛
- مخمر.
برای اینکه بتوانید انواع ویتامین‌های گروه ب را از رژیم غذایی خود دریافت کنید و نیازی به خرید ویتامین ب نداشته باشید می‌توانید مواد غذایی گفته‌شده را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید.
کلام پایانی
ویتامین ب فواید زیادی برای بدن دارد، اما اصلی‌ترین نقش آن برای سلامت مغز است. با افزایش سن مغز رو به زوال می‌رود و ممکن است فرد بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پارکینسون، افسردگی و … را تجربه کند.
