خوابیدن، یبوست، تقویت معده و بدن در ماه رمضان

در ادامه سلسله مقالات مربوط به روزه داری و ماه مبارک رمضان در این قسمت نکاتی در خصوص روزه داری را خواهیم گفت تا بتوانبم از این عمل روحانی و درمانی بیشترین بهره را ببریم.

خواب روزه داران در ماه مبارک رمضان

حدود دو تا سه ساعت پس از افطار سبک بخوابید و از بیدار ماندن تا سحر پرهیز کنید.

دست کم ۱ تا ۱/۵ ساعت برای وعده سحر وقت بگذارید و پس از سحر نیز ۱تا ۲ ساعت بیدار باشید و از خوابیدن بلافاصله پس از نماز صبح بپرهیزید.

ساعات نخستین روز تا ظهر زمان مناسبی برای مطالعه و درس خواندن هستند.

در صورت احساس ضعف شدید یا عطش شدید در طول روز استراحت کنید، ولی تلاش کنید این خواب حدود میانه روز باشد که هوا گرم است و تا جایی که ممکن است از خوابیدن در نزدیکی غروب آفتاب بپرهیزید.

خواب روزانه باید در محیطی ساکت، تاریک و با تهویه مناسب باشد.

یکی از علل اصلی بوی بد دهان در برخی افراد روزه دار، خواب بعد از غذاست. خوابیدن بلافاصله بعد از غذا باعث سوء هضم شده و غذا را در معده فاسد می کند. تکرار این عادت نادرست و فساد غذا در معده می‌تواند مشکلاتی نظیر زخم معده، ورم معده، شل شدن دهانه معده و برگشت غذا به مری شود.

یکی از علل اصلی خوابیدن بلافاصله بعد از سحری، بیدار ماندن های شبانه و کم خوابی است. در شرایط کوتاه بودن شب ها توصیه می‌شود حتما شب ها زودتر به رختخواب بروید و خواب خوبی داشته باشید.

افرادی که مزاج گرم و فعالیت بدنی دارند در طول روز نزدیک ظهر خواب کوتاهی داشته باشند.

خواب اندک نزدیک ظهر می‌تواند به تجدید قوا و تامین رطوبت بدن کمک کند. اما خواب های طولانی و جایگزین کردن خواب شب با خواب روز، از دیدگاه طب سنتی ایران به بدن آسیب وارد می‌کند.

از معایب خواب روز می‌توان به ضعف مغز، زرد و بدرنگ شده چهره، کاهش حافظه و ضعف عمومی بدن اشاره کرد.

خوابیدن با شکم خالی باعث مصرف رطوبت های اصلی بدن می‌شود و به مرور ضعف و پژمردگی را در فرد برجا می گذارد.

بیدار ماندن از افطار تا سحری موجب خشکی بدن (به ویژه مغز) شده و بدن را ضعیف می کند. مطمئننا خواب روز نمی تواند جایگزین خواب شب شود.

با توجه به کوتاهی شب ها، بهتر است سه ساعت بعد از افطار و شام اقدام به خواب کنید تا به راحتی برای سحر بیدار شوید.

اگر شب ها دچار بیخوابی می شوید مصرف ترکیب دمنوش گل گاوزبان و لیموی عمانی توصیه می‌شود. شربت بیدمشک و گلاب نیز برای این منظور مناسب است.

اگر بیخوابی شما در نتیجه گرمی زیاد است بهتر است زمانی که معده تان کاملا خالی است یک لیوان شیر مصرف کنید. شربت های سرد نیز از حرارت شما کاسته و باعث افزایش تمایل به خواب خواهد شد. حمام کوتاه یا دوش گرفتن با آب ولرم نیز در کاهش حرارت بدن موثر است.

برخی افراد برای رهایی از تشنگی و حرارت درون، از حمام آب سرد استفاده می‌کنند که می‌تواند ضعف مختصری برای روزه دار ایجاد کند. حمام آب سرد باعث تجمع حرارت در درون و بخصوص دستگاه هاضمه شده و سوخت و ساز را بالا می برد در نتیجه بدن نیازمند دریافت غذا می‌شود چون غذایی وجود ندارد رطوبت های اصلی بدن را صرف کرده و موجب ضعف می‌شود.

مصرف غذا‌های ادویه دار در هنگام شب، مصرف غذا‌های سرشار از کربوهیدرات و خوردن وعده غذایی درست قبل از خواب می‌تواند خوابیدن در ماه رمضان را دچار اختلال کند، از آن ها بپرهیزید تا خواب خوبی در شب داشته باشید.

پیشگیری از یبوست در ماه رمضان

عارضه یبوست یکی از مشکلات رایج گوارشی در ماه رمضان محسوب می‌شود. این عارضه به‌ خاطر از دست دادن آب بدن اتفاق می‌افتد. از طرفی برخی غذاها باعث دامن زدن به این مشکلات می‌شوند.

• در هنگام افطار آلو، انجیر خیسانده در آب یا گلاب، گلابی، هندوانه، هلو، کیوی و میوه‌های آبدار مصرف کنید.
• مصرف زیتون و روغن زیتون به همراه غذاها.
• مصرف میوه ها در طول افطار تا سحر.
• مصرف سبزیجات.
• سالاد در وعده ی سحری.
• استفاده از غذاهای خورشتی مانند خورش آلو اسفناج و خورش به.
• مصرف نوشیدنی های مناسب مزاج در طول افطار تا سحر.

تقویت معده در ماه رمضان

در ماه مبارک رمضان به علت این که سیستم گوارش در طی روز، تقریبا در حال استراحت است و سیستم گوارش خالی است، سطح کار آن پایین می آید و به اصطلاح، حالت ضعف پیدا می کند، بنابراین باید تدابیر غذا خوردن بیشتر رعایت شود.

سیستم گوارشی که چندین ساعت خالی بوده، به خصوص در روزهای طولانی، نباید در زمان افطار مملو از غذا و نوشیدنی شود.

افطار را با یک نوشیدنی ولرم به همراه خرما باز کنید که البته این هم بستگی به مزاج دارد.

بعد از آن یک فرصت بیست تا سی دقیقه ای بدهیم تا ترکیب خرما و آب گرم وارد معده شود. غذایی که وارد دهان و سیستم گوارش می شود، تحرکاتی را در گوارش ایجاد کرده که تا آخر روده جلو می رود و باعث ترشحاتی مثل بزاق و شیره های گوارشی در لوله گوارش می شود. با این نوع باز کردن افطار، دستگاه گوارش آماده می شود و نیم ساعت بعد از آن می توان غذا خورد.

کسانی که کار بدنی زیاد دارند و خیلی نمی توانند تحمل کنند می توانند این نیم ساعت را به ۱۰ دقیقه کاهش دهند. حتی افرادی که دارای معده های قوی هستند، می توانند همان دقایق اول غذا بخورند ولی عموم مردم، دارای معده های ضعیف هستند که باید نکات بالا را رعایت کنند.

اگر زخم معده و اثنی‌عشر، سوزش معده، آروغ شدید یا برگردان (رفلاکس) معده دارید. معده خود را با عرق نعناع یا عرق زیره یا عرق زنیان همراه با عسل یا نبات، تقویت کنید.

بهترین معجون برای تقویت معده این ترکیب ساده است. یک قاشق تخم بارهنگ را در یک لیوان عرق نعناع، 20 دقیقه بجوشانید. و پس از اینکه ولرم شد با یک قاشق عسل، آخر شب ها میل کنید. بدین ترتیب معده شما قوی می‌شود.

از سرخ‌کردنی، ادویه‌های تند، ترشی‌های تیز، ماست و سرکه، کمتر استفاده کنید تا کارکرد معده شما بهبود یابد.

کسانی که با گرفتن روزه دچار معده درد می شوند موقع سحر مقداری ترنجبین و خاکشیر مخلوط کنند و بخورند و موقع افطار یک لیوان عرق نعناع با نبات یا عسل میل کنند.

تقویت بدن و پیشگیری از ضعف

• مصرف سویق کامل، مویز، کشمش، توت، خرما و سه شیره به علت خون ساز بودن از ضعف جلوگیری می کند.
• خوردن دمنوش بِه که هم برای هضم غذا مناسب است و هم مقوی و آرامش بخش است.
• دمنوش رازیانه مقوی معده هضم کننده قوی و حاوی آنتی اکسیدان های موثر در رفع بی حالی است.
• مصرف سبزیجات و میوه هایی مثل سیب ، هندوانه و کاهو خیار  و… برای رفع خشکی و تشنگی مفید هستند.

منبع: تیم تولید محتوای طبایع