ایمپلنتهای دندانی انقلابی بیسابقه را در عرصۀ دندانپزشکی ترمیمی ایجاد کرده و جایگزینی مطمئن و بادوام را برای دندانهای از دسترفته در اختیار بیماران گذاشتهاند.
ایمپلنت در واقع ریشۀ دندان مصنوعی است و به گونهای طراحی میشود که به استخوان فک جوش بخورد و پایۀ محکمی را برای دندان جایگزین تأمین کند. اگرچه کاشت ایمپلنت دندان نرخ موفقیت بسیار بالایی دارد، ضروری است عاملهایی را در نظر بگیریم که بر طول عمر ایمپلنت دندان اثر میگذارند و موفقیت آن را در بلندمدت به حداکثر میرسانند.
طول عمر ایمپلنت دندان چقدر است؟
ایمپلنت دندان معمولاً از زیرکونیا یا تیتانیوم ساخته میشود. بدن این مواد را به خوبی تحمل میکند و احتمال پس زدن ایمپلنتهای زیرکونیومی یا تیتانیومی بسیار پایین است. پس زدن ایمپلنت پس از جوش خوردن آن به استخوان فک اتفاق بسیار نادری است.
طول عمر ایمپلنت دندان، به شرطی که به خوبی از آن مراقبت کنید، 25 سال و حتی بیشتر است. با توجه به شرایط خاصی که دارید، ممکن است نگرانیهایی دربارۀ تعویض ایمپلنت دندان پس از جراحی کاشت ایمپلنت داشته باشید. به همین دلیل عاملهای مؤثر بر طول عمر ایمپلنت دندان و راهکارهای افزایش طول عمر ایمپلنت را در این مقاله برایتان توضیح میدهیم.
عوامل موثر بر طول عمر ایمپلنت دندان
طول عمر ایمپلنت دندان تابعی از عاملهای مختلف است. برای مثال اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، دوام ایمپلنت کمتر از حد موردانتظار خواهد شد. در ادامه با عاملهای دیگری آشنا میشوید که طول عمر ایمپلنت دندان را کوتاهتر میکنند.
کیفیت و طراحی ایمپلنت
اولین عاملی که بر طول عمر ایمپلنت اثر میگذارد، کیفیت مواد به کار برده شده برای ساخت ایمپلنت و طراحیاش است. ایمپلنتهای باکیفیت از مواد زیستسازگاری مانند تیتانیوم ساخته میشوند که نرخ موفقیت استثنائیشان در بلندمدت ثابت شده است. ویژگیهای سطح ایمپلنت مانند درجۀ زبری یا پوشش ایمپلنت بر فرایند استئواینتگریشن ـ یعنی جوش خوردن ایمپلنت به استخوان فک ـ اثر میگذارد. ایمپلنتهای برخوردار از ویژگیهای بهبودیافتۀ سطح، بهتر به استخوان جوش میخورند و در نتیجه دوام بالاتری دارند.
رعایت بهداشت دهان و دندانها و نگهداری از ایمپلنت
اهتمام فراوان در رعایت بالاترین سطح از بهداشت دهان و دندان برای موفقیت ایمپلنت در بلندمدت حیاتی است. مسواک زدن کامل و منظم، کشیدن نخ دندان و شستشو با دهانشویههای ضدمیکروبی از جمع شدن پلاک و باکتری دور ایمپلنت جلوگیری میکند و خطر ابتلا به بیماری پریایمپلنتایتیس را کاهش میدهد؛ بیماری پریایمپلنتایتیس عارضهای مشابه بیماری لثه است که به بافتهای دور ایمپلنت آسیب میزند. ویزیتهای دورهای دندانپزشکی برای معاینه و جرمگیری حرفهای، تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات احتمالی را ممکن میسازد و به این ترتیب ایمپلنت بادوامتر میشود.
تغذیۀ مناسب
تغذیۀ متعادل برای موفقیت ایمپلنت دندان و ارتقا سلامت عمومی دهان و دندانها لازم است. رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی به رشد و ترمیم بافتها، از جمله بافتهای اطراف ایمپلنت کمک میکند. بهعلاوه تغذیۀ مناسب سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. قوی بودن سیستم ایمنی برای پیشگیری از عفونتهایی بسیار مهم است که در نهایت باعث پس زدن ایمپلنت میشوند.
عاملهای سبک زندگی و سلامت عمومی
وضعیت سلامت عمومی و انتخابهای سبک زندگی نیز موفقیت بلندمدت ایمپلنت را تحتالشعاع قرار میدهند. ابتلا به بیماریهای سیستمی خاص مانند اختلالهای خودایمنی یا دیابت کنترلنشده بر فرایند بهبود زخمها اثر میگذارد و جوش خوردن ایمپلنت به استخوان فک را مختل میکند. سیگار کشیدن نیز احتمال پس زدن ایمپلنت را بالاتر میبرد. داشتن سبک زندگی سالم، شامل ورزش منظم و تغذیۀ متعادل، و پرهیز از عادتهای مضر موفقیت کلی و طول عمر ایمپلنت دندان را افزایش میدهد.
تراکم استخوان
وجود استخوانهای قوی و محکم غالباً لازمۀ جراحی ایمپلنت است. اگر دندانپزشک تشخیص بدهد که استخوان قدرت کافی را برای نگهداشتن ایمپلنت ندارد، عمل پیوند استخوان را برای تقویت استخوان انجام میدهد تا کاشت ایمپلنت ممکن شود.
جوش خوردن ایمپلنت به استخوان اطراف نقش بسیار مهمی در موفقیت ایمپلنت در بلندمدت دارد. کیفیت و کمیت کافی استخوان و استفاده از تکنیک جراحی مناسب برای استئواینتگریشن موفق ضروری است.
عاملهای اکلوزال: مرتب بودن و روی هم قرار گرفتن دندانها (وجود بایت مناسب)
یکی از شروط بادوام بودن ایمپلنت دندان این است که دندانها هنگام بستن دهان به خوبی روی هم قرار بگیرند و اکلوژن مناسب وجود داشته باشد. هر گونه عدمتعادل در بایت باعث میشود نیروهای بیشازاندازه به ایمپلنت وارد شود؛ تحمل این نیروها میتواند به پس زدن مکانیکی یا تحمیل بار بیش از اندازه به ایمپلنت منجر شود.
دندانپزشکان اکلوژن بیماران را با دقت ارزیابی میکنند و دستکاریهای لازم را انجام میدهند تا از توزیع یکنواخت بار مطمئن شوند. این اقدامات از بروز عوارض در آینده جلوگیری و ماندگاری ایمپلنت را تضمین میکند.
مراجعۀ منظم به دندانپزشک و نگهداری از ایمپلنت
ویزیتهای دورهای تکمیلی برای پایش وضعیت سلامت و استحکام ایمپلنتهای دندان ضروری است. دندانپزشکان مشکلات احتمالی را در ارزیابیهای دورهای تشخیص میدهند و احتمال پس زدن ایمپلنت را با درمان سریع مشکلات به حداقل میرسانند.
بهعلاوه دندانپزشکان معاینههای کاملی شامل رادیوگرافی را انجام میدهند تا مشکلات زمینهای کاهشدهندۀ دوام ایمپلنت را به سرعت تشخیص دهند. اقدامات پیشگیرانه مانند جرمگیری حرفهای و تعویض قطعات فرسوده و ساییده شده برای به حداکثر رساندن موفقیت ایمپلنت در بلندمدت لازم است.
تکنیک جراحی و کاشت ایمپلنت
تخصص دندانپزشک انجامدهندۀ جراحی ایمپلنت نقش انکارناپذیری در موفقیت ایمپلنت دندان در بلندمدت دارد. جایگذاری دقیق ایمپلنت در استخوان فک برای دستیابی به پایداری بهینه و جلوگیری از بروز عوارض ضروری است. برنامهریزی دقیق، شامل ارزیابی رادیوگرافی و بهرهگیری از روش کاشت هدایتشده با رایانه، دقت عمل را افزایش میدهد و خطر آسیب دیدن ساختارهای اطراف را به حداقل میرساند. رعایت پروتکلهای جراحی مناسب مانند استریل نگهداشتن محیط و حصول اطمینان از کیفیت و کمیت استخوان نیز برای موفقیت ایمپلنت حیاتی است.
زمانبندی جراحی
عامل مهم دیگری که بر طول عمر ایمپلنت اثر میگذارد، زمانبندی جراحی است. نتایج یک پژوهش جدید نشان میدهد که مرحلهبندی عملیات و کاشت ایمپلنت در بیش از یک جلسه، احتمال دستیابی به نتیجۀ رضایتبخش را افزایش میدهد. مراحل کاشت ایمپلنت شامل کشیدن دندان، چند ماه انتظار برای بهبود یافتن جای دندان کشیدهشده و در نهایت کاشت ایمپلنت میشود.
چهار توصیه برای بیشتر کردن طول عمر ایمپلنت دندان
لازم است چند توصیۀ احتیاطی را رعایت کنید تا از سلامت و عملکرد بهینۀ ایمپلنت دندان مطمئن شوید. چهار راهکار زیر طول عمر ایمپلنت دندان را افزایش میدهند و ایمنی و کارآمدی ایمپلنت را تضمین میکنند.
بهداشت دهان و دندان را همیشه رعایت کنید
ایمپلنت را نیز دقیقاً مانند دندان طبیعی دو بار در روز مسواک بزنید و یک بار نخ بکشید تا میکروبهای ایجادکنندۀ پلاک را از ایمپلنت و روکشش پاک کنید و دچار آسیبدیدگی و بیماری لثه نشوید. دندانپزشک معالجتان توصیههای تکمیلی را دربارۀ مراقبت از ایمپلنت دندان در اختیارتان میگذارد. در هر حال مسواک زدن و نخ کشیدن مداوم سلامت و طول عمر ایمپلنت و لثهها و دندانهای اطراف را به حداکثر میرساند.
سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید
اگر دندانقروچه میکنید یا فکها را مدام به هم فشار میدهید، برای درمان اقدام کنید تا این عادتهای مضر به روکش جدیدتان آسیب نزند. ازآنجا که سلامت تمام اعضای بدن بههم وابسته است، انتخابهای سبک زندگیتان بر سلامت دهان و دندانها و طول عمر ایمپلنت اثر خواهد گذاشت. بنابراین برنامههای سالمی را برای زندگی در نظر بگیرید که هم برای ارتقا رفاه عمومی و سلامت دهان و دندانهایتان مفید باشند، هم طول عمر مرواریدهای سفید تازه کاشتهشده را بیشتر کنند.
سیگار را ترک کنید
سیگار کشیدن نرخ موفقیت پیوند استخوان قبل از جراحی ایمپلنت را کاهش میدهد. برای مثال سیگار کشیدن احتمال ابتلا به عفونتهای باکتریایی پس از جراحی ایمپلنت را افزایش میدهد.
ویزیتهای دورهای دندانپزشکی را فراموش نکنید
نادیده گرفتن اهمیت معاینههای دورهای دندانپزشکی، در بلندمدت برایتان بسیار گران تمام خواهد شد. ویزیتهای دورهای برای پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان بسیار مهماند. دندانپزشکان توصیه میکنند که برای افزایش طول عمر روکش و پیچهای تیتانیومی هر شش ماه یکبار به متخصص مراجعه کنید. به این ترتیب دندانپزشک ایمپلنت و بافتهای اطرافش را به دقت معاینه و درمانهای لازم را توصیه میکند.اگر در شرق تهران زندگی میکنید میتوانید برای ویزیت های دوره ای خود به کلینیک دندانپزشکی مهرایرانیان مراجعه کنید.
سخن آخر
ایمپلنت دندان سرمایهگذاری بلندمدت فوقالعادهای برای ارتقا سلامت دهان و دندانها است. ایمپلنت دندان، به شرط مراقبت درست، میتواند مادامالعمر باشد. در هر حال جراحی کاشت ایمپلنت نیز مانند هر جراحی یا عمل تهاجمی دیگری با خطرهایی همراه است، بنابراین پیش از موافقت با کاشت ایمپلنت باید با دندانپزشک معالجتان مشورت کنید تا راهنماییهای لازم را دریافت کنید و از مزایا و خطرهای احتمالی جراحی ایمپلنت آگاه شوید. فراموش نکنید که ایمپلنت بیش از دندان طبیعی به توجه و مراقبت نیاز دارد. چنانچه به خوبی از ایمپلنت نگهداری و مراقبت کنید، طول عمر ایمپلنت دندان بیشتر خواهد شد.