میزان مصرف داروهای گیاهی در زنان باردار شهر کرد

زمینه و هدف: داروهای گیاهی به دلایل مختلفی توسط بسیاری از زنان باردار طی دوران بارداری استفاده می شود و اغلب در باور عموم مردم، داروهای گیاهی طبیعی، سالم، بی ضرر و بدون عوارض جانبی قلمداد می شوند؛ در حالیكه ممکن است این گیاهان باعث عوارض جانبی در مادر و جنین و یا تداخلات دارویی گردند. این مطالعه به منظور تعیین میزان بکارگیری داروهای گیاهی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی ـ درمانی شهرکرد صورت گرفت.

روش بررسی: در این بررسی توصیفی مقطعی 447 مادر باردار مراجعه كننده به مراکز بهداشتی ـ درمانی شهرکرد طی 6 ماهه اول سال 1384 در مورد استفاده از داروهای گیاهی مورد پرسش قرار گرفتند. پرسشنامه مبتنی بر هدف تهیه و از طریق مصاحبه حضوری كامل شد. نمونه گیری به روش آسان و مبتنی بر دسترسی به واحدهای پژوهش انجام شد. آزمون های آماری مورد استفاده شامل آزمون t و x2 بود.

نتایج: میزان استفاده از داروهای گیاهی در زنان باردار 51.9% بود. 91.7% واحدهای پژوهش نگرش مثبتی نسبت به داروهای گیاهی داشتند. تنها 15% افراد مورد مطالعه معتقد بودند مصرف داروهای گیاهی در طی بارداری مضر است. 55.9% افراد، مصرف داروهای گیاهی را به پزشک معالج خود اطلاع نداده بودند که شایع ترین علت عدم اطلاع به پزشک، طبیعی و بی ضرر دانستن داورهای گیاهی (39.1%) و عدم پرسش پزشک (34.8%) گزارش شد. شایع ترین علل مصرف داروهای گیاهی به ترتیب شامل سرما خوردگی (29.1%)، تسکین درد شکم (17.4%) و تشدید القا زایمان (11.7%) بود. در این مطالعه افراد مختلف از 55 گونه گیاهی استفاده کرده بودند. شایع ترین گیاه مورد استفاده گل گاو زبان بود. منبع اطلاعات آنان در اکثر موارد (74.2%) خویشاوندان گزارش شد. در این بررسی افرادی که درآمد ماهیانه بیشتر از 1.500.000 ریال، 3-1 بارداری قبلی و سن بین 29-20 سال داشتند بیشتر از داروهای گیاهی استفاده کرده بودند؛ اما این ارتباط از نظر آماری معنی دار نبود. بین میزان تحصیلات و مصرف گیاهان دارویی ارتباط آماری معنی دار وجود داشت (p=0.004).

نتیجه گیری: استفاده گسترده از داروهای گیاهی طی بارداری نیاز به آموزش کارکنان مراکز بهداشتی ـ درمانی در اینگونه موارد را آشکار می سازد و از آنجا که مستندات کافی مبنی بر سالم بودن تمامی داروهای گیاهی طی بارداری وجود ندارد، فراهم كنندگان مراقبت های دوران بارداری باید به مادران توصیه نمایند با مصرف گیاهان دارویی خود و جنین را در معرض خطرات احتمالی قرار ندهند.