بربرین (Berberine ) با فرمول شیمیایی +C20H18NO4 به عنوان یک نمک آلکالوئیدی (شبه قلیا) میباشد که در پوست، برگ ها، شاخه ها، ریزوم ها، ریشه ها، ساقه و میوه های گیاهان مختلف مانند انگور اورگان، زردچوبه درختی، ریشه ایرسا، خوک طلایی، فیلودندرون، زرشک ارِگون (Berberis aquifolium)، زرشک معمولی (Berberis vulgaris) و زرشک هندی (Berberis aristata ) وجود دارد و حاوی بربریس می باشد برای همین به آن بربرین می گویند.
مزه این ماده شیمیایی تلخ و رنگ آن زرد است. از این ترکیب در طب آیورودا و طب سنتی چینی نیز استفاده می شود.
پس از اینکه بربرین وارد شکم میشود، جذب بدن شده و وارد چرخهی گردش خون میگردد. سپس به سوی سلولهای بدن حرکت میکند. بربرین درون سلولها نفوذ کرده، بر چندین نوع مختلف از اهداف مولکولی تاثیر گذاشته و عملکرد آنها را تغییر میدهد. بدین ترتیب نحوهی عملکرد آنها مشابه با داروهای تجویزی است.
یکی از اصلیترین عملکردهای بربرین، فعال نمودن آنزیمهای درون سلولی موسوم به آنزیم فعالکنندهپروتئین است. این آنزیم گاهی به عنوان کلید اصلی سوخت و ساز در نظر گرفته میشود. این آنزیم درون سلولهای اندامهای مختلف از جمله مغز، عضلات، کلیهها، قلب و کبد یافت میشود و نقشی اساسی در تنظیم سوخت و ساز ایفا میکند.
علاوه بر این ها بربرین تاثیرات مختلفی بر مولکولهای درون سلولی بر جای میگذارد و حتی بر فعال و غیر فعال نمودن ژنها نیز میتواند، موثر واقع شود. بربرین همچنین سرعت تجزیهی کربوهیدراتهای موجود در روده را کندتر میکند و بر تعداد باکتریهای مفید روده میافزاید.
خواص بربرین
- تقویت قلب، تنظیم ضربان قلب و درمان نارساییهای قلبی و عروقی.
- درمان اسهالهای مزمن و درمان عامل اسهال خونی.
- درمان دیابت با پایین آوردن سطح قند خون همراه با داروی متفورمین با کاهش جذب روده ای گلوکز.
- تسکین اورام.
- رفع اختلالات جریان خون.
- تصفیه خون.
- خونسازی.
- ضد میکروب است.
- تنظیم و کاهش فشارخون بالا.
- بند آورنده خون و جلوگیری از خونریزیهای غیرطبیعی بانوان در فواصل بین قاعدگی.
- درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک.
- درمان امراض کبدی.
- کاهش کلسترول و چربی خون، لیپوپروتئین با چگالی کم یا همان LDL یا کلسترول بد و تری گلیسیرید.
- درمان ناراحتیهای معده.
- افزایش فرم فعال ویتامین دی.
- رفع بیاشتهایی.
- بازکننده کبد.
- دفع سنگ کیسه صفرا.
- صفرابر قوی.
- درمان یرقان.
- درمان نقرس.
- درمان روماتیسم.
- تب بر و رفع کننده عطش.
- بیماریهای کلیوی و دفع سنگ کلیه.
- کمک به کاهش وزن.
- درمان کبد چرب.
- بهبود پوکی استخوان.
- درمان ناباروری آقایان.
- کم کردن اشتها با کاهش سطح لپتین.
- آفت دهان، استفاده از ژل بربرین می تواند درد، قرمزی، ترشحات و اندازه آفت را کاهش دهد.
عوارض و موارد احتیاط و منع مصرف بربرین
مصرف زیاد بربرین و بدون مشورت با پزشک متخصص ممکن است حالات زیر را به وجود آورد. این عوارض در افراد مختلف به شکل های مختلف ظاهر می شود.
- اسهال.
- یبوست.
- تولید گاز و نفخ.
- ایجاد ناراحتی های معده.
- بربرین در زنان باردار ممکن است بر جنین تاثیر منفی مانند نوعی آسیب مغزی گردد.
- مادران شیرده نیز در مصرف بربرین با پزشک متخصص مشورت نمایند.
- بربین برای نوزادان هم ممنوع می باشد زیرا ممکن است باعث آسیب مغزی گردد.
- بربرین با داروهایی مانند دکسترومتورفان، سیکلوسپورین، لوزارتان، متفورمین، میدازولام، پنتوباربیتال، داروهای آرام بخش، تاکرولیموس و داروهای دیابت، داروهای کاهش فشار خون، داروهای ضد انعقاد و داروهایی که لخته شدن خون را کند می کنند و داروهای ضد پلاکت مانند آسپرین _ پلاویکس _ دی پیریدامول …
- و همچنین گیاهانی که باعث کاهش قند خون می شوند مانند هندوانه تلخ، آلوئه ورا، دارچین کاسیا، کروم و کاکتوس گلابی خاردار، خوراکی هایی که لخته شدن خون را کند می کنند مانند سیر، زنجبیل و جنسینگ، گیاهان و مکمل های آرام بخش و خواب آور مانند رازک و سنبل الطیب و پروبیوتیک ها مصرف نشوند بهتر است زیرا ممکن است باعث تشدید عملکرد آن ها شود.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع