بررسی «مسام » از دیدگاه طب سنتی ایران و مقایسه آن با طب نوین

طب سنتي ايران يک مکتب علمي با مباني فکري آزموده شده است که از فلسفه و اصطلاحات خاص خود براي تشخيص و درمان بيماري ها استفاده مي کند. يکي از اين موارد، واژه «مَسام» است (به معني سوراخ يا منفذ) که مستقيماً يا با واسطه، موجب ظهور بعضي علايم و بيماري ها مي شود و نقش اصلي را در درمان بسياري از بيماري ها ايفا مي کند. در اين مطالعه با جستجو در مقالات و کتب مرجع طب سنتي، عبارات مرتبط با موضوع مسام، گردآوري و بررسي شده اند. «مسام» به منافذ طبيعي بسيار کوچکي گفته مي شود که بر سطح پوست و ديگر اعضاي بدن از جمله پلک، جفت، رحم، غشاي سينوويال، عضله و عروق ريه وجود دارند. اين منافذ امکان ورود، خروج و تبادل مواد مختلف و داروها را ممکن مي سازند؛ همچنين جهت تشخيص و درمان برخي بيماري ها از قابليت تغيير در مسام استفاده مي شود. حکماي طب ايراني بدون استفاده از امکانات پيشرفته امروزي و تنها با مشاهده برخي آثار، به وجود عواملي غيرمحسوس جهت تبادل مواد پي برده بودند که به همه اين عوامل واژه «مسام» داده بودند و با آن ها به تشخيص و درمان بسياري از بيماري ها مي پرداختند.