چُغُندَر که نامهای دیگر آن چگندر، چندر و لبو است دارای مزاج گرم و تر است. بهترین نوع آن، شیرین و بیریشه آن است. البته مصرف برگ چغندر در طب سنتی مورد اشاره است نه ریشه آن.
معرفی گیاه دارویی چغندر
- گیاهی از خانوادۀ اسفناجیان، با ریشۀ غدهای و قندی و برگهای درشت و پهن که مواد غذایی در ریشهی ستبرش اندوختهمیشود. ریشۀ غدهای و مخروطیشکل این گیاه کاربرد خوراکی و دارویی دارد.
- گونه به نام آن چغندرِ قند است که در کارخانهها از آن قند میگیرند. تفاله یا ملیس این گونه چغندر را برای خوراک دامها یا به جای کود در پارهای از کشاورزیها بکار میبرند.
- چغندر پخته از خوراکهای خوشمزه و شیرین است. این گیاه را برای پختن آشها و بورانیهای گوناگون به کار میبرند. از گونهای از آن نیز قند و الکل میسازند.
خواص چغندر
- مناسب برای غذای شخص بیمار (باعث خواب و تسکین درد او می شود).
- درمان بیخوابی (بهترین درمان برای بیخوابی است).
- درمان کمبود کلسیم (مخصوصا برای بانوان در هنگام بارداری).
- درمان برای غلبه دم
- درمان ضعف اعصاب
- درمان تپش قلب و خفقان
- درمان لاغری و ضعف بدن
- پیشگیری از جذام
- درمان برسام و التهاب پردهی دیافراگم
- تقویت استخوان و درمان پوکی استخوان
- زیاد کردن عقل و قدرت درک
- درمان بیماریهای مغز مانند آلزایمر، ضعف عقل و …
- صافکننده خون
- درمان پیسی، ویتیلیگو، برص و …
بیشتر بخوانید!
خواص برگ چغندر در صورت پخته شدن با گوشت (مثل قورمه سبزی)
- درمان برسام (معلول تب شدید)
- درمان شپش سر (استفاده از آب چغندر)
موارد منع مصرف
- از ساقه و ریشه آن استفاده نکنید زیرا این دو نهی شدهاند و سودا زا هستند.
- خود چغندر و جرم آن باعث درجاتی از یبوست ممکن است بشود.
- زیادهروی در آن ممکن است باعث تولید سودا و اصطلاحا غلظت خون (تیرگی خون) شود. شاید منظور حدیث در زیادی خون همین باشد. البته در مورد کارگران و ورزشکاران یا کسانی که کار بدنی زیاد دارند (کشاورزی، چوپانی و …) یک نکته مثبت و نیاز بدنی آنها است.
- مضر معده و باعث قولنج و دلپیچهآور است.
شیوه استفاده برگ چغندر
- میتوان برگ چغندر را در غذاهایی مانند آش استفاده کرد زیرا بهترین درمان است. این برگ از درمانهای عمومی است و مردم از این غافل و به جایش از اسفناج استفاده میکنند که نسبت به برگ چغندر بیخاصیت است. از خواص دیگر این برگ این است که برای شخص بیمار بسیار مفید است و باعث خواب آرام میشود. البته برگ این گیاه است که توصیه شده و خود این گیاه نهی شده است.
- در برخی کتب طب سنتی آمده که اگر سر را با آب چغندر بشویند برای شوره مفید است.
- بعنوان مصرف خارجی برای پانسمان زخم و درمان تاول مصرف میشود.
