کاسنی یکی از گیاهان پرخاصیت در طب سنتی است که خواص زیادی دارد. استفاده از این گیاه در شکل عرق متداول‌تر است و همه به عرق کاسنی اشاف بیشتری دارند. اما آیا میدانید طبع کاسنی در طب سنتی چیست و خواص کاسنی در طب ایرانی چیست؟ همراه ما باشید تا پاسخ این سوالات را پیدا کنید.
معرفی کاسنی و طبع کاسنی
طبع کاسنی سرد و تر است و مزه تلخی دارد. گیاهی است که از ریشه‌های خشک و قطعات زمینی آن برای دارو استفاده می‌شود.
دو نوع صحرایی (وحشی) و کاسنی کشت شده توسط کشاورزان وجود دارد. نوع وحشی در کنار جویبار یا در میان سبزه‌زار و در اوایل بهار رشد می‌کند. این گیاه دارویی را در اواسط خرداد ماه برداشت می‌کنند.
برگ آن در بسیاری از فرهنگ‌ها دارای کاربرد مشابه اسفناج است. ریشه کاسنی اغلب به صورت پودر استفاده می‌شود و جایگزین خوبی برای قهوه محسوب می‌شود.
در این گیاه ویتامین‌ها و املاح معدنی چون روی، منیزیم، منگنز، کلسیم، فولیک اسید آهن و پتاسیم، ویتامین A، B6، C، E و ویتامین K وجود دارد. همگی این مواد برای بدن ضروری و مفید هستند. بهترین زمان برای نوشیدن عرق کاسنی صبح ناشتا قبل از صبحانه است.
خواص کاسنی در طب سنتی
- بیشترین خواص کاسنی در طب اسلامی در بهبود عملکرد کبد است. برای کبد گرم و سرد مفید است. هر چه تلخ‌تر باشد در رفع امراض کبد مفیدتر است. با توجه به نقش مهم کبد در بدن و مخصوصاً در فرآیند هضم، با بهبود عملکرد آن بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها از بین می‌روند.
- اگر آن را بجوشانند تا ساقه و برگ آن پاره شده و آب رقیق از آن جدا شود بعد با نبات مصرف کنند در تصفیه خون بی‌نظیر است.
- عرق کاسنی، مملو از ویتامین C، فسفر و آهن گیاهی است که با تقویت کبد، رنگ پوست را روشن، بیماری‌های پوستی مانند: اگزما، جوش‌‌ها و التهابات پوستی را بر طرف می‌کند.
- عصاره کاسني موجب کاهش رشد تومورهای سرطانی می‌شود. شهد موجود در کاسنی از کیفیتی برخوردار بوده که اجازه رشد به تومورها را نداده و از خواص آنتی‌اکسیدانی بالایی برخوردار است.
- زردی یکی از مشکلات بسیار رایج است که کودکان در بدو تولد دچار آن می‌شوند. برای اینکه از زردی کودک جلوگیری شود، زنان باردار می‌توانند در دوران بارداری کاسنی مصرف کنند.
- یکی دیگر از خواص کاسنی در طب اسلامی برای زنان و بارداری است. از این رو در طب سنتی برای درمان ناباروری به خوردن کاسنی سفارش شده است. این گیاه که در روایات از آن به«سیّد بقول: سرور سبزی ها» تعبیر شده است؛ دو اثر مهم در درمان ناباروری دارد؛ یکی افزایش کلّی احتمال بارداری و دیگری افزایش احتمال پسردار شدن.
خاصیت کاسنی برای درمان چاقی
منبعی مفید برای فروکتوز و اینولین است. به خودی خود شکلی از فیبر طبیعی است. اگر در برنامه غذایی گنجانده شوند به کنترل و کاهش وزن کمک شایانی می‌کنند. هر دوی این اهداف به تنظیم گرلین که نخستین اسید آمینه‌ای است که با احساس گرسنگی و رفتارهای غذاجویانه مرتبط است، کمک می‌کند. مصرف کاسنی موجب کاهش ترشح هورمون گرلین و منجر به کنترل پرخوری و ایجاد احساس سیری یا پری شکم می‌شود، که این امر در راستای تلاش برای کاهش وزن است.
موارد منع مصرف
- مصرف کاسنی برای کسانی که دچار نفخ و سایر مشکلات معده هستند بایستی با احتیاط و زیر نظر طبیب باشد. طول دوره مصرف کاسنی هفت روز است و بعد از آن یک هفته نباید مصرف شود.
- با توجه به اینکه مصرف فرآورده‌های این گیاه موجب انقباض عضلات رحمی می‌شود، مصرف عرق این گیاه در بارداری احتمال زایمان زودرس را تقویت می‌کند.
- اگر فرد مبتلا به آلرژی‌های تنفسی و یا غذایی است باید قبل از شروع استفاده از این ماده غذایی تست عدم داشتن آلرژی به آن را انجام دهد.
شیوه استفاده
- مصرف برگ‌های تازه، دم‌کرده و عرق کاسنی، بیش از هر چیز عملکرد کبد را بهبود بخشیده و از این طریق خواص زیادی به بدن می‌رساند. برگ‌های کاسنی، باید تازه و نشُسته مصرف شود. زیرا در اثر شستن برخی از خواص خود را از دست می‌دهد.
- ۴گرم ریشه کاسنی را در۱۵۰میلی لیتر آب جوشیده به مدت۱۰دقیقه دم کنید. بعد از صاف کردن ۱فنجان قبل از غذا به مدت یک ماه بنوشید.
- سه قاشق غذاخوری از آب کاسنی له شده را با ۲ قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید و خوب بهم بزنید سپس روزی سه بار (صبح، ظهر، عصر) کمی از آن را به پوست بمالید و خوب ماساژ دهید تا پوستتان شفاف شود.
- بهترین زمان برای نوشیدن عرق کاسنی، صبح ناشتا قبل از صبحانه است.
نتیجه
در دنیای طب سنتی گیاهان زیادی وجود دارد که هر یک خواص منحصر به فرد خود را دارند. کاسنی یکی از گیاهان پرخاصیت است که از عرق آن برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. در این نوشتار در خصوص خواص کاسنی در طب اسلامی و طب کاسنی نکاتی را بیان کردیم. شما دیگر چه خواصی را از این گیاه میدانید؟
حسین
متشکرم