در این مطلب به چند روش ساده برای شناسایی عسل طبیعی و مرغوب اشاره می‌کنیم. اما یادآوری می‌کنیم که اولاً به یکی از این روش‌ها، نباید کفایت کرد. در ثانی، به‌دلیل تنوع محصولات مرغوب به‌دلیل محیط‌های اقلیمی متفاوت، ممکن است یک محصول مرغوب، مشکوک جلوه کند. برای خرید انواع عسل لازم است به موارد زیر توجه شود:
میزان چسبندگی عسل طبیعی
عسل خوب، چسبندگی فوق‌العاده‌ای دارد. این میزان را به چند روش می‌توان آزمود.
- انگشتان سبابه و شست را به عسل آغشته کنید و با باز و بسته کردن آن‌ها میزان چسبندگی را امتحان کنید.
- دو ظرف را برای آزمایش انتخاب کنید. یک ظرف همراه با عسل، مانند پارچ یا ظرفی که مجرای سرریز آن باریک و نازک باشد و ظرف دیگر که عسل را در آن بریزید. ظرف عسل را با ارتفاع حدود یک متر سرازیر کنید و یک رشته نازک عسل را به ظرف دوم سرازیر کنید. عسلی که مرغوب باشد و چسبندگی فوق‌العاده داشته باشد به‌صورت یک نخ، سرازیر می‌شود و تا به ظرف پایینی برسد از ظرف بالایی دل نمی‌کند. اما شهد یا عسل نامرغوب «تلاپ»، «تلاپ» فرو می‌افتد.
- یک ظرف شیشه‌ای ساده مثل لیوان را پر از آب سرد کنید. توجه داشته باشید که آب حتماً سرد و خنک باشد و ولرم نباشد. با یک قاشق مقداری عسل را از ارتفاعی بالاتر از لیوان، به آب بیفزایید. عسل مرغوب، به‌صورت یک رشته درون آب می‌ریزد، مانند طناب در قاعده لیوان جمع می‌شود، مدت مدیدی به همان حالت باقی می‌ماند و طعم آب سرد را شیرین نمی‌کند. اما شهد یا عسل نامرغوب، در این حالت، در اندک زمانی با آب سرد مخلوط می‌شود و رنگ و طعم شهد آرام آرام به کل آب سرایت می‌کند. عسل نامرغوب، درست مانند شهدی که برای تهیه شربت ساخته شده است، آب را شیرین می‌کند.
پایداری ویژگی‌ها
عسل خوب و طبیعی، ویژگی‌های خود را در حالت طبیعی از دست نمی‌دهد. این حالت به چند روش قابل آزمایش است.
- یک ظرف عسل خوب و طبیعی، رنگی یکنواخت دارد. اگر یک واحد از آن را جدا کنید، همانند بقیه ظرف عسل، یک میزان چسبندگی، رنگ، طعم و وزن دارد. غیرممکن است وزن مخصوص یک سانتی‌مترمکعب از یک ظرف عسل طبیعی، از وزن مخصوص بقیه ظرف بیشتر یا کمتر باشد. حال آنکه ممکن است دیگر شهدها و عسل‌های نامرغوب وزن مخصوص، رنگ و طعم یکنواختی نداشته باشند.
- با گذشت زمان، میزان چسبندگی، میزان شیرینی، میزان مغذی بودن، طعم و عطر عسل طبیعی، تغییر نمی‌کند.
- عسل طبیعی، کپک نمی‌زند و فاسد نمی‌شود. گزارش شده که در اهرام مصر، عسل‌های بازمانده از هزاران سال پیش، همچنان سالم و قابل استفاده بوده‌اند.
- البته گرمای زیاد یا سرمای زیاد بر عسل خوب هم تأثیر منفی دارد. رنگ برخی از عسل‌های خوب پس از سرد شدن، کدر می‌شود و این اتفاق نمی‌تواند نشانه بد بودن عسل باشد.
رطوبت
عسل طبیعی رطوبت چندانی ندارد. برخی افراد از میزان رطوبت عسل، تا حدودی به میزان طبیعی بودن عسل پی می‌برند. در این خصوص لازم به یادآوری است:
- می‌توان شیشه عسل را بالا و پایین کرد. از سرعت بالا و پایین رفتن حباب‌های داخل شیشه می‌توان میزان رطوبت آن را دریافت.
- با آزمون‌های اول و دوم که برای سنجش میزان چسبندگی عسل ذکر کردیم و بررسی میزان کش آمدن عسل، می‌توانیم زیادی و کمی رطوبت آن را دریابیم.
طعم و مزه عسل طبیعی
عسل طبیعی شیرینی ویژه و طعم خاصی دارد. البته بین عسل‌های مختلف به دلیل تفاوت تغذیه زنبور و اقلیم زیستی آن، طعم‌های متفاوتی چشیده می‌شود. عسل طبیعی از هرگونه و اقلیم، مزه‌ای ممتاز از شکر، شیره خرما و انگور و… دارد.
رنگ
عسل طبیعی رنگ‌های مختلفی دارد اما چنان که در بخش «پایداری ویژگی‌ها» گفتیم، رنگ آن یکنواخت است. اگر ظرف عسل شفاف و شیشه‌ای باشد، در جای جای یک ظرف عسل طبیعی، تفاوت رنگ، پررنگ یا کمرنگ بودن، دیده نمی‌شود. گذر زمان هم رنگ عسل طبیعی را تغییر نخواهد داد در حالی که دیگر شهدها و عسل غیرطبیعی بر اثر گذر زمان به دلیل تابش آفتاب، تبخیر و کاهش رطوبت و… رنگی تیره‌تر به خود خواهد گرفت.
عطر و بو
- عطر نیز نشانه دیگری برای شناسایی عسل خوب است. البته همانند آنچه درباره طعم گفتیم بین عسل‌های مختلف به‌دلیل تفاوت تغذیه زنبور و اقلیم زیستی آن، بوهای متفاوتی استشمام می‌شود. عسل غیرطبیعی یا نامرغوب یا بویی ندارد یا بوی آن جذاب نیست اما عسل طبیعی رایحه‌ای ممتاز و خوش دارد. اگر در یک اتاق کوچک، ظرف عسل را باز کنند، کسانی که شامه معمولی دارند و عسل را ندیده‌اند، حتماً از رایحه مطبوع، وجود عسل را در آن نزدیکی درمی‌یابند.
- عسل‌هایی که زنبور آن از گل‌های معطر همانند گل محمدی، زعفران، اقاقیا تغذیه کرده‌اند، رایحه خوشبو‌تری دارند تا عسل‌هایی که زنبورهای آن از باغ‌های میوه یا گون تغذیه کرده باشند. کسی که شامه‌اش به بوهای طبیعی آشناست و رایحه گیاهان معطر را می‌شناسد به‌راحتی از بوی انواع عسل، انواع گیاهانی را که زنبور از آن بهره برده شناسایی می‌کند. عسل گیاهان و میوه‌های معطر مانند گل‌محمدی، زعفران و سیب شامه‌نواز است، عسل گون هم خوشبو است اما بوی آن به اندازه مواردی که یاد کردیم، دلنواز نیست.
خرید عسل
برای خرید انواع عسل باید
