دوران بارداری یکی از مقاطع زندگی بانوان است که معمولا مراعات و پرهیزات خاص خود را می طلبد. بسیاری از این رفتارها عملی و بسیاری دیگر مربوط به تغذیه مادران است.
توصیه های تغذیه مادران برای دوران بارداری
- مقدار غذای مادر باردار متوسط باشد تا به راحتی توسط گوارش هضم شود.از خوردن غذای زیاد در یک وعده و کلا پرخوری دوری کند. پرهیز از گرسنه ماندن خانم باردار مدنظر اطبای طب سنتی بوده است.
- از مصرف نوشیدنی‌های الکلی، قهوه و چای پرهیز شود.
- افراط در خوردن آب برای زن باردار مضر است.
- عدم مصرف سرکه و موادی که طبع خیلی سرد یا خیلی گرم دارند مطرح شده است؛ توصیه می‌شود ادویه‌های تند و تلخ، زیتون خام و فلفل و دارفلفل استفاده نشوند.
- مصرف گل بنفشه و خطمی در بارداری ممنوع است.
- از مواد قاعده آور مثل کنجد و نخود و لوبیا به میزان زیاد استفاده نشود.
- مصرف سکنجبین ساده در طب ایرانی در بارداران توصیه شده است.
- غذای مناسب نان پاک و سالم و سوپ کمی چرب است، تا به‌واسطه این سوپ از یبوست پیشگیری شود.
- تخم مرغ عسلی نیم بند از غذاهایی است که خون خوب تولید می‌کند و مصرف آن به این افراد توصیه می‌شود.
ویار در دوران بارداری
یک مشکل بسیار نگران کننده برای بسیاری از زنان باردار؛ تهوّع و استفراغ دوران بارداری است. این مشکل که به ویژه در سه ماهه اوّل بارداری و در هنگام صبح شایع تر است؛ علاوه بر اذیت و آزار روحی مادر باردار، از آنجا که در صورت شدید بودن می تواند با تغذیه صحیح وی تداخل داشته و نهایتاً روی جنین اثرات منفی بگذارد؛ باید جدّی گرفته شود. البته درمان این مشکل چندان پیچیده نیست و توجّه به نکات ذیل راهگشا خواهد بود:
- مادر در این دوره باید مطلقاً از مصرف غذاهایی که مخالف طبع و مزاج او هستند خودداری کند.
- ضمن رعایت مزاج بیمار، بهتر است که غذاهای گرمی سهم بیشتری از رژیم غذایی مادر را تشکیل دهند.
- از مصرف هرگونه غذایی که باعث نفخ یا سنگینی معده، ترش کردن و مانند آنها می شود خودداری کنید.
- مصرف غذاهای آبکی و ترید به حدّاقل برسد.
- غذاهای پرچرب و سرخ کردنی و انواع غذاهای آماده از رژیم غذایی بیمار حذف شوند
- بهتر است برخاستن از رختخواب به آهستگی انجام شود. گذاشتن یک قطعه نان خشک در دهان، قبل از بلند شدن از رختخواب هم اقدام موثّری محسوب می شود.
برای بهبود ویار در برنامه تغذبه مادران توصیه می کنیم:
- از برخی میوه‌ها با طعم ملس مثل انار ملس، سیب و به ملس استفاده کنید زیرا در کاهش حالت تهوع شما مفید است. البته یادتان باشد حتما اتار را با تکه های سفیدش بخورید.
- صرف سنجد کمی نارس و یا خرمای کمی نارس، خرمالوی خیلی کامل نرسیده، به یا سیب خوب نرسیده و کمی ترش نیز برای بهبود ویار مناسب است.
- استفاده از رب برخی از میوه‌ها مانند انار یا غوره که خیلی ترش نباشد (همراه با عسل) مفید است
- عسل را با چند دانه پوست گرفته هل مخلوط کرده و در طول روز آن را مزمزه کنید.
- مخلوط زیره، نبات و هل به نسبت مساوی نیز از دیگر روشهای درمان ویار با طب سنتی است. این مواد را آسیاب کرده و بعد از هر وعده غذا یک قاشق چای‌خوری قورت بدهید.
از مشکلات بارداری می توان به کمبود کلسیم اشاره کرد:
- از بین لبنیات، بهتر است به مصرف کشک و کره محلّی و روغن زرد اکتفا شود. مصرف هفته ای یک بار کشک محلّی مرغوب (به صورت کله جوش، همراه کمی پونه و روغن زیتون– به جای نعناع داغ – و چند عدد خرما یا مغز گردو به عنوان دسر)، کلسیم کافی را برای زن باردار تامین خواهد کرد.
- مصرف روزانه ۱۰ عدد مغز بادام خام و ۵ عدد خرما هم می تواند کلسیم مورد نیاز زن باردار را تامین کند.
از مشکلات دیگر دوران بارداری یبوست است:
- خوردن روزانه ۲-۱ عدد هویج آب پز.
- مصرف خیسانده آلو،
- انجیر خشک یا برگه ها(البتّه در صورت تحمّل گوارشی).
- روزانه یک قاشق مربّاخوری خاکشی را در یک استکان آب ۵-۴ قل آرام جوشانده شیرین نموده میل کنند.
- مصرف خیسانده سبوس گندم.
- مصرف ترنجبین.
- مصرف روزانه چند قاشق روغن بادام شیرین یا روغن زیتون.
