درباره رساله فلسفی
«رساله فلسفی»، مجموعه ای است حاوی هفت رساله مختلف، با نامهای «تلخیص ابن سینا رساله ارسطاطالیس را در نفس»، «ترجمه عیون المسائل»، «رساله اعتباریت وجود»، «رساله فردوس»، «خطبه غرای ابن سینا در توحید و تربیت موجودات»، «رساله صور مخالف حق» و «رساله عروس».
آشنایی با محتوای رساله فلسفی
شناخت ساختار و محتوای رساله فلسفی، در گرو آشنایی با تک تک رساله های مزبور است که اکنون به توضیح در مورد آنها میپردازیم:
- «تلخیص ابن سینا رساله ارسطاطالیس را در نفس»، رساله ای است که شیخ الرئیس، آن را به زبان فارسی تالیف نموده است. این رساله، همان طور که از نامش پیدا است، در واقع نظریه ارسطالیس را در باره نفس بازگو میکند. این رساله، در ضمن کتاب رسایل فلسفی (ضمن کتاب حکمت بو علی) چاپ شده است. رساله، در هفت قول تنظیم گردیده است.
- رساله «ترجمه عیون المسائل»، ترجمه فارسی عیون المسائل است که ضمن رسایل فلسفی (ضمن کتاب حکمت بو علی) به چاپ رسیده است. علی الظاهر به ابن سینا نسبت داده شده است. کتاب، دارای ده بخش می باشد.
- «رساله اعتباریت وجود»، در واقع ترجمه رساله خیام است در مورد وجود. رساله، بسیار کوتاه و فاقد باب بندی و فصل بندی است.
- «رساله فردوس»، رسالهای است در مورد اصالت ماهیت شخصیة واجبة بالغیر، به زبان عربی و برگرفته از کلام بو علی در رسالة الفردوس. رساله، در سه بخش تقسیم بندی شده است.
- «خطبه غرای ابن سینا در توحید و تربیت موجودات»، خطبه ای است از شیخ الرئیس، در توحید و تربیت موجودات به زبان عربی. خطبه، واجد صنعت براعة الاستهلال نسبت به پارهای از مسائل فلسفی است.
- «رساله صور مخالف حق»، رساله ای است در مورد حقیقت صورتهای موجوده در نفس که مخالف حق میباشد. این رساله، توسط شیخ الرئیس، تالیف شده و علی الظاهر، ترجمه اش به فارسی از عربی، توسط عمر بن ابراهیم خیام انجام گرفته است. رساله، بسیار کوتاه و فاقد باب بندی و فصل بندی است.
- «رساله عروس»، انتسابش به بوعلی مشخص نیست و در باره نام مؤلف آن نیز چیزی ثبت نشده است، لکن رساله، به زبان فارسی و در باره پارهای از مسائل فلسفی، همچون اثبات واجب الوجود و صفات وی و… میباشد. رساله، بسیار کوتاه و فاقد باب بندی و فصل بندی است.


