امروزه لاغری و کاهش وزن به دغدغه ای اساسی در زندگی عموم بدل شده است و همه خصوصاً افراد چاق و دارای اضافه وزن برای رسیدن به این رویا تمام راه های عاقلانه مانند رژیم و ورزش و غیر عاقلانه مانند خوردن قرص های لاغری را امتحان می‌کنند.
اما در کل، یکی از روش های بدون عارضه برای سوزاندن چربی و در کل لاغری پایبندی به توصیه ها و اصول بی نظیر طب سنتی است، بنابراین در این پست از مجله طبایع به بیان نکات و توصیه های طب سنتی درباره کاهش وزن و لاغری می پردازیم.
چاقی و اضافه وزن از نگاه طب سنتی
طب سنتی که بر پایه مزاج و اخلاط استوار است، اضافه وزن یا چاقی را یک بیماری خطرناک می‌داند و دیدگاه ویژه ای درخصوص پدیده چاقی و روش‌های درمانی آن دارد.
چاقی از نگاه طب سنتی، دوگونه است. یا از تجمع پیه و چربی است یا از تجمع و ازدیاد عضلات که هر یک راهکارهایی برای از بین بردن آن وجود دارد.
از منظر طب سنتی چه افرادی مستعد چاقی خصوصاً چاقی شکمی هستند؟
طب سنتی افراد را به چهار گروه تقسیم می‌کند؛
- گرم و تر(دموی)
- سرد و تر(بلغمی)
- سرد و خشک (سوداوی)
- گرم و خشک (صفرایی)
دو گروه اول اصولاً چاق بوده و دسته سوم و چهارم لاغراندام هستند.
- بر مبنای اصول طب سنتی ایرانی، کسانی که مزاج سرد و تر دارند (یعنی بلغمی مزاج هستند) به چاقی همراه با چربی دچار می‌شوند و دموی ها عضلانی ترند؛
- بنابراین معضل چاقی به ویژه چاقی شکمی، بیشتر گریبانگیر بلغمی مزاج هاست. آنها اصولا اندام های پُر و موهای لخت کم پشتی دارند، خونسرد هستند و میل به سستی، تنبلی و خواب در آنها بیشتر است.
عامل اصلی بروز چاقی
- طب سنتی علت اصلی همه انواع چاقی را غلبه رطوبت می‌داند و هر نوع افزایش حجم در بدن را ناشی از کیفیت تری یا رطوبت می‌داند.
- عامل اصلی همه انواع لاغری نیز غلبه خشکی می‌باشد.
عوامل افزایش تری در بدن
- پرخوری
- مصرف غذاها و داروهای رطوبت زا به صورت خوراکی یا مالیدنی مثل زیاده روی در مصرف میوه های تر یا مالیدن زیاد روغن بادام شیرین به بدن.
- حمام رطوبت زا یعنی حمام نه چندان گرم؛ زیرا این حمام سبب باز شدن منافذ پوست و نفوذ رطوبت به داخل بدن می شود.
- سکون و نداشتن تحرک کافی
- مصرف نکردن مواد تحلیل برنده رطوبت مثل انواع غذاهای خشک
- دفع نکردن مواد زاید بدن
- دفع خلط صفرا زیرا به دلیل گرمی و خشکی مزاج، تحلیل برنده رطوبت است.
- خواب زیاد و نشاط
بخور نخورهای رژیم لاغری طب سنتی
1. بیش از حد غذا نخورید
باید از پرخوری، روی هم خوری، ریزه خواری و مخلوط خوری خود داری کنید و در هر وعده غذایی یک نوع غذای ساده بخورید.
2. غذا را کامل بجوید
غذا هنگام بلعیدن باید به شیرابه تبدیل شود پس غذا را آن قدر بجوید تا کاملا له و با بزاق دهان مخلوط شود.
3. غذاهای چرب و شیرین مصرف نکنید
مصرف غذاهای چرب و شیرین سبب ایجاد رطوبت در بدن خواهد شد پس از خوردن انواع شیرینی خامه ای، حلواها، شله زرد، چربی دنبه و انواع روغن‌ها پرهیز کنید.
4. نان را برشته میل کنید
از خوردن نان های خمیر و فانتزی خودداری کرده و نان های برشته و نان جو میل کنید.
5. همراه غذا مخلفات مصرف نکنید
همراه غذا مخلفات مصرف نکنید و فقط می توانید زیتون شور با غذامصرف نمایید.
6. سر ساعت غذا بخورید
برنامه غذایی منظم داشته باشید و در صرف وعده های غذایی نظم را رعایت کنید و سر ساعت غذا بخورید.
7. غذاهای پرکالری مصرف نکنید
از مصرف غذاهای کثیرالغذا (پرکالری) مانند حلواها، گوشت ها، حبوب به همراه شیر مانند شیربرنج، گندم، آجیل تازه و فرنی ها بپرهیزید.
8. غذاهای تند و ترش و شور مصرف کنید
- مصرف غذاهای تند و ترش و شور در طب سنتی برای رفع تری و رطوبت و لاغری توصیه می شود.
- مصرف غذاهای تند در دفع و تحلیل مواد زاید سرد و غلیظ و لزج بسیار نافع است،
- اما سبب گزش و سوزش معده و تهوع و استفراغ و زخم معده و بوی تند ادرار و عرق می شود پس نباید در مصرف آن زیاده روی شود.
- موادی که تلطیف متوسطی دارند مانند سکنجبین و سیر و پیاز و خردل و تره اگر منع مصرف نداشته باشند استفاده از آنها به عنوان چاشنی غذا مناسب است.
9. غذاهایی که خون را غلیظ می کنند میل نکنید
غذاهایی را که سبب غلظت خون می شوند مانند هلیم و کله پاچه، خمیرها، رشته و ماکارونی، مغز، جگر، قلوه، تخم مرغ سفت شده و پنیر تازه نخورید.
10. غذاهایی که خون را رقیق و لطیف می کنند مصرف نمایید
- غذاهایی که خون را رقیق و لطیف می کنند مانند انواع سبزیجات، گوشت پرندگان و سکنجبین مصرف کنید.
- نیم ساعت قبل از هر وعده غذایی آب گرم و سکنجبین بنوشید.
- اما باید بدانید مصرف درازمدت آب و مایعات گرم عوارضی زیادی دارد پس باید با متخصص طب سنتی مشورت کنید.
11. از نیم ساعت قبل تا 2ساعت بعد از غذا مایعات مصرف نکنید
از نیم ساعت قبل تا 2ساعت بعد از غذا ، مایعات مصرف نکنید و هنگامی که تشنه شدید، مایعات مصرف کنید.
12. همراه با میوه مایعات مصرف نکنید
هنگامی که میوه مصرف کردید دیگر مایعات مصرف نکنید.
13. تا گرسنه نشدید غذا نخورید
صبر کنید تا گرسنه و تشنه شوید و بعد غذا و آب مصرف کنید.
14. از اضطراب و افسردگی پرهیز کنید
- از اضطراب و افسردگی هنگام گرفتن رژیم لاغری اجتناب کنید زیرا این عوامل می توانند سبب شکست در درمان چاقی باشند.
- افسردگی و غم مزاج را به سمت سردی سوق می‌دهد و در تحلیل رطوبت های اضافی اختلال ایجاد می‌کند.
نسخه طب سنتی برای لاغری سریع سنتی
تدابیر خواب و بیداری
- از خواب طولانی پرهیز کنید.
- بین ساعت 10-9 شب به خواب روید.
- سحرخیز باشید تا به غیر از کامروا شدن لاغر نیز شوید.
- با معده خالی نخوابید و از خواب بلافاصله بعد از غذا بپرهیزید.
- طی روز و در میانه روز خواب طولانی نداشته باشید.
- بین آخرین وعده غذایی و خوابتان باید حداقل فاصله 3-2 ساعت باشد.
تدابیر حرکت و سکون
- ورزش، در بدن حرارتی مانند حرارت غریزی ایجاد می کند و روش مفیدی برای تحلیل و از بین بردن رطوبت می باشد.
- قبل از غذا ورزش سریع و قوی داشته باشید.
- از سکون و بی تحرکی بپرهیزید.
- بعد از ورزش و فعالیت بدنی غذا نخورید و غذا خوردن را به زمانی که حرارت بدنتان کاهش یافت موکول کنید.
- در حد مقدور پیاده روی کنید.
- برای کم شدن میزان چربی بدن خود در مدت کم، ورزش کنید و به ورزش هایی مانند دراز و نشست، ورزش های کششی و پیاده روی بپردازید.
- برای اینکه تاثیر ورزش بیشتر شود، روغن های گرم مانند روغن های سیاه دانه، شوید و بابونه را قبل از ورزش به نواحی مورد نظر مالیده و حسابی چرب کنید.
- روغن ها با طبیعت گرم خود، همراه حرارت ایجاد شده بعد از ورزش، به آب شدن چربی ها کمک کرده و در مدت کوتاهی تاثیر مناسبی در لاغری دارد.
تدابیر مربوط به دفع مواد زاید بدن
- دفع مواد زاید از راه های مختلف مانند مدفوع، ادرار، تعریق و خون قاعدگی رطوبت موجود در بدن رفع می شود.
- در صورت ایجاد اختلال در راه دفع هر یک از موارد بالا به هر دلیلی ، این اختلال باید رفع شود یا توسط پزشک راه دفعی دیگری جایگزین آن گردد.
- برای لاغری، خصوصاً لاغری شکم باید فضولات جمع شده و بلغم لزج چسبیده به معده را دفع کنید. ملینات مانند انجیر خیسانده شده، آلو و خاکشیر، فلوس جزء ملینات ساده ای هستند که می‌توان در برنامه غذایی جای داد.
- اگر دچار یبوست هستید، باید از مُسهلات استفاده کنید که بهتر است با توصیه پزشک و به اندازه مشخص مصرف شود.
- شربت انجیر حاوی عصارهخ انجیر و برگ سنا یا خود سنا یکی از مسهلاتی است که این روزها زیاد مصرف می‌شود اما عواقبی به همراه دارد؛ بنابراین بدون تجویز پزشک از این موارد استفاده نکنید.
یبوست
به طور معمول افراد باید به تعداد وعده های غذایی دفع داشته باشند و غذاهای هضم شده باید بین 16 تا 19 ساعت از بدن دفع شوند
تست یبوست
برای این که ببینید دچار یبوست مزاج شده اید یا خیر، راهکار زیر را به کار ببندید:
- یک نوبت شربت خاکشیر غلیظ میل کنید و مدت دفع خاکشیر را با ساعت مناسب دفع چک کنید.
- طرز تهیه شربت خاکشیر غلیظ: 1 تا 2 قاشق غذاخوری خاکشیر را در یک لیوان آب ولرم مخلوط شود (بدون هیچ افزودنی)
- خاکشیرها را باید 6 تا 7 ساعت بخیسانیم.
تدابیر استحمام
- زیاد حمام نکنید.
- برای دفع رطوبت بدن باید حمام مکفی باشد و مکث طولانی در حمام صورت گیرد .
- بعد از ریختن آب بر بدن از روغن مالی پرهیز کنید.
- ناشتا حمام نکنید.
- با معده پر و بعد از غذا حمام نکنید.
- با آب های معدنی و آب های قابض حمام کنید و یا در آب حمام، نمک و بوره اضافه کنید و مدتی طولانی در آفتاب قرار دهید و سپس با آن حمام کنید.
نسخه استاد خیراندیش برای لاغری با طب سنتی
از نظر استاد خیر اندیش:
- برای لاغر شدن شام را سبک و در ساعات آغازین شب، میل بفرمایید.
- مزاج خوراک شام را حتما، گرم انتخاب کنید تا نتیجه ی لازم را ببینید.
- قبل و بعد غذا از نمک چشمه یا دریا یا سنگ استفاده کنید (مزاج گرم و خشک)، زیرا معده را گرم کرده و اشتها را کم می‌کند (انگشت سبابه خود را به اندکی نمک آغشته کنید و مصرف نمایید).
- قبل، حین، بعد از غذا آب ننوشید.
- از روغن ارده یا زیتون یا دنبه یا کرمانشاهی استفاده کنید.
- به جای سرخ کردن، از پختن یا کباب کردن و یا تفت دادن استفاده کنید.
- سعی کنید برنج را حذف، یا لااقل کته کنید.(مزاج برنج را توجه کنید)
- استفاده از زیره برای لاغری خوب است اما زیاده روی در مصرف آن، پوست صورت را کدر و باعث ایجاد لک می‌شود.
