عفونت ادراری چیست؟
عفونت ادراری، عفونتییست که بخشی از دستگاه گوارش مانند کلیه ها، میزنای ها و مثانه را درگیر عفونت از نوع باکتری می شود. اغلب در قسمت مثانه است و زنان به مراتب بیشتر از مردان درگیر آن می شوند. این بیماری همیشه دارای نشانه نیست ولی در موارد نشانه دار آن علامت هایی مثل ادرار ضروری، احساس سوزش ادرار، تیرگی رنگ ادرار، وجود خون در ادرار، ادرار بودار، درد لگن در بانوان و… می تواند باشد.
عواملی که باعث ایجاد خطر بیشتر در ابتلاء می شوند به خصوص در بانوان می توانند فعالیت جنسی زیاد، مشکلات مجرای ادرار، عمل جراحی مجرای ادرار، سرکوب سیستم ایمنی، آناتومی بانوان، یائسگی، استفاده از ابزار ضد بارداری و… باشند. از عوارض این بیماری می تواند آسیب دیدگی کلیه، افزایش خطر سقط جنین، تنگ شدن میزراه مردان، سپسیس و… اتفاق بیافتد.
درمان عفونت ادراری در پزشکی جدید چگونه است؟
درمان دارویی انواع عفونت ادراری
بسته به شدت بیماری، پزشک ممکن است یکی از سه روش زیر را برای درمان این عفونت به کار گیرد:
درمان دارویی عفونتهای ساده ادراری
آنتیبیوتیکها معمولاً اولین گزینه برای درمان عفونتهای ساده ادراری هستند. پزشک با ارزیابی وضعیت سلامت فرد بیمار و بررسی نوع باکتری موجود در ادرار، مناسبتترین دارو و دوز را تجویز میکند.
از جمله داروهای این مشکل که معمولاً برای درمان عفونتهای ساده ادراری تجویز میشوند، عبارتند از:
- تری متوپریم
- کوتریموکسازول
- فسفومایسین
- نیتروفورانتوئین
- سفالکسین (سفالکسین)
- سفتریاکسون
- آموکسیسیلین
- سیپروفلوکساسین
- لووفلوکساسین
اغلب اوقات پس از مصرف آنتیبیوتیکها به مدت چند روز، نتیجه درمان را مشاهده خواهید کرد، اما لازم است که آنتیبیوتیکها را تا یک هفته و حتی بیشتر مصرف کنید. به خاطر داشته باشید که در کل دورهی درمان عفونت ادراری، باید داروها را طبق تجویز دکتر مصرف کنید.
همچنین در کنار آنتیبیوتیکها، پزشک ممکن است داروی ضد درد نیز تجویز کند تا مثانه و مجرای ادرار هنگام ادرار سوزش و یا درد نداشته باشند. اما معمولاً درد پس از شروع آنتیبیوتیک تسکین مییابد.
به طور کلی عفونت ساده ادراری با مصرف آنتیبیوتیک به مدت 2 تا 3 روز درمان میشود. با این حال، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک را برای 7 تا 10 روز تجویز میکند.
تکمیل دوره درمان
قرص و آنتی بیوتیک برای عفونت ادراریبسیار عالی عمل میکند و به طور کلی بعد از گذشت 2 الی 3 روز احساس بهبودی خواهد کرد. اما باید به توصیه پزشک دوره بیماری را کامل کنید، زیرا اگر خیلی زود مصرف آنتیبیوتیکها را متوقف کنید، امکان دارد باکتریها به طور کامل از دستگاه ادراری خارج نشوند.
همچنین در صورت کامل نشدن دوره درمان ممکن است میکروبها در برابر آنتیبیوتیکها مقاوم شوند. این بدان معنا است که پزشک نمیتواند این دارو را در آینده برای درمان این نوع میکروب تجویز کند.
علاوه براین، اگر دوباره به عفونت ادراری مبتلا شوید، ممکن است داروی قبلی دیگر باعث بهبود شما نشود. پس باید تا درمان کامل و خروج باکتریها از بدن، باید درمان این مشکل را ادامه دهید.
عفونت ادراری مکرر
اگر فردی دچار عفونتهای مکرر ادراری شود، ممکن است پزشک توصیههای درمانی خاصی را به وی ارائه دهد:
- مصرف طولانیمدت آنتیبیوتیک با دوز بسیار کم، به مدت شش ماه و گاهی طولانیتر
- استروژن درمانی در صورت یائسگی
- اگر عفونت ادراری مربوط به رابطهی جنسی باشد، یک درمان آنتیبیوتیک دیگر نیز برای آن تجویز میشود.
عفونت مجاری ادراری شدید
به دلیل این که عفونت شدید ادراری، کلیهها را به خطر میاندازد، بیمار باید دورهی درمان را در بیمارستان و با تجویز آنتیبیوتیکهای داخل وریدی خواهد بگذراند. همچنین برای درمان عفونت شدید، پزشک دوز بالاتری از آنتیبیوتیکها را تجویز میکند.
برای درمان عفونت ادراری شدید، لازم است که بیمار به مدت 14 روز یا بیشتر از آنتیبیوتیک داخل وریدی استفاده کند. همچنین در طول مدتی در بیمارستان بستری است، پزشک به طور مکرر از وی آزمایش ادرار میگیرد تا اگر عفونت هنوز برطرف نشده است، دوز دارو و نوع آنتیبیوتیک را تغییر دهد.
بیشتر اوقات همان داروهایی که در درمان عفونت ساده ادراری تجویز میشوند، در دوز بالاتر برای درمان عفونت شدید استفاده میشوند.
پیگیری و درمان عفونت ادراری با مواد غذایی
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد درمان سریع این مشکل فقط با مصرف آنتی بیوتیکها امکانپذیر است. اما اگر عفونت ادراری حاد نباشد چندین روش طبیعی وجود دارد که به درمان آن کمک میکنند.
البته یادتان باشد که مصرف داروهای غیر شیمیایی هرگز جایگزینی برای مصرف آنتی بیوتیک ها و داروهای ضدقارچ نخواهند بود.
خوردن تخممرغ، ماهی، گوشت و به خصوص گوشت سفید، غلات کامل (مانند برنج و جوی دوسر)، شیرهای گیاهی (مانند شیر بادام)، روغن زیتون و همچنین مصرف زیاد آب در درمان غذایی این بیماری مؤثر هستند.
چه بخوریم
اگر به دنبال راهی برای پیشگیری و درمان عفونت ادراری بدون داروهستید ادامه مطلب را بخوانید، چراکه در این بخش، با 5 درمان طبیعی و خانگی که باعث بهبود و جلوگیری از عود مجدد عفونتهای ادراری ساده میشوند، آشنا خواهید شد:
مصرف مایعات
- وضعیت کمآبی بدن با خطر ابتلا به عاین بیماری بسیار مرتبط است، زیرا ادرار کردن منظم میتواند به بیرون کردن باکتریها از مجاری ادراری کمک کند تا علاوه بر درمان، از ورود مجدد عفونت به مثانه و مجاری ادراری جلوگیری شود.
در طول درمان خانگی عفونت ادراری برای اینکه دچار کمآبی نشوید، باید نیاز بدنتان به مایعات را در طول روز برطرف کنید.
مصرف ویتامین C
- برخی تحقیقات نشان میدهند که افزایش میزان ویتامین C در بدن میتواند از عفونتهای ادراری جلوگیری کند. اما برخی دیگر از تحقیقات صورتگرفته این موضوع را تایید نمیکنند. بنابراین بهتر است ویتامین C مورد نیاز خود را از منابع طبیعی تامین کنید. تا اینکه بخواهید خودسرانه مکمل ویتامین ث مصرف کنید.
- میوه و سبزیجات فراوانی مانند فلفل قرمز، پرتقال، زغال اخته و کیوی حاوی مقادیر فراوان ویتامین C هستند.
- البته فراموش نکنید درصورتیکه بدون تجویز پزشک از مکملهای ویتامین C استفاده کنید، ممکن است مستعد سنگ کلیه شوید که خود میتواند خطر عفونت ادراری را افزایش دهد.
پروبیوتیک
- پروبیوتیکها میکروارگانیسمهای مفیدی هستند و میتوان آنها را از طریق مواد غذایی یا مکملها مصرف کرد.
- این باکتریهای مفید میتوانند باعث تعادل باکتریهای روده شوند. علاوه براین، پروبیوتیک ها به بهبود دستگاه گوارش و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند.
- در یک تحقیق مشخص شده که پروبیوتیک بر عفونت مجاری ادراری بیتاثیر نیست و میتواند به عنوان روشی برای پیشگیری و حتی درمان عفونت ادراری استفاده کرد.
- در یک مطالعهی دیگر نیز ثابت شده است که استفاده از پروبیوتیک لاکتوباسیلوس در جلوگیری از عود مجدد عفونت ادراری در زنان بزرگسال موثر است.
عادتهای سالم
با چند تمرین خوب بهداشتی و سالم میتوانید از ورود هر گونه باکتری و ابتلا به عفونت ادراری جلوگیری کنید.
- ادرار را بیش از حد طولانی نگه ندارید. این کار میتواند به ایجاد باکتری و سپس عفونت منجر شود.
- بعد از رابطهی جنسی، مثانهی خود را خالی کنید. این کار شیوع باکتری را به شدت کاهش میدهد.
- بعد از استفاده از توالت، حتماً آلت تناسلی خود را خشک کنید. لباس زیر مرطوب محل ورود و زندگی باکتریها و قارچها است.
- به خاطر داشته باشید که در هنگام خشک کردن اندام تناسلی خود، حتماً آن را از جلو به عقب پاک کنید. اگر این کار را برعکس انجام دهید، باعث شیوع باکتری در مجاری ادراری میشوید.
پرهیزات غذایی
زمانی که در حال درمان عفونت ادراری هستید -چه داروهای آنتی بیوتیک و چه درمانهای غذایی عفونت ادراری – باید به خاطر داشته باشید که مصرف بعضی از مواد غذایی میتواند این وضعیت را بدتر کند و حتی باعث شود که روند درمانی کندتر پیش رود. این مواد غذایی شامل موارد زیر هستند:
قندی
- در طول درمان عفونت ادراری از خوردن مواد غذایی شیرین مانند نوشابه، کیک، شیرینی، آبنبات و غیره اجتناب کنید، چراکه این خوراکیها با تغذیهی باکتریها باعث کند شدن روند درمانی میشوند. همچنین این مواد به دلیل اینکه آب بدن را به خود جذب میکنند، بدن را دچار کمآبی کرده و باعث بروز عفونت ادراری میشوند.
کافئیندار
- مواد غذایی حاوی کافئین، به عنوان یک ماده محرک شناخته میشوند، با افزایش سرعت جریان خون به سمت مناطق عفونتی، روند بیماری را مختل میکنند.
- مصرف نوشابه، چای، قهوه، آبمیوههای صنعتی و الکل در دوران درمان باعث تحریک مثانه شده و روند درمان عفونت ادراری را کند میکند.
ترش و التهابزا
- درست است که مصرف آبمیوههای طبیعی در درمان عفونت ادراری و جلوگیری از ابتلا به آن بسیار مؤثر است، اما میوههایی از قبیل آناناس و بعضی از مرکبات مانند گریپ فروت و لیموترش با تحریک مجرای ادرار باعث التهاب مثانه میشوند که نه تنها درمان را کندتر میکند، بلکه باعث عوارض ناخوشایند دیگری نیز خواهد شد.
تند و فرآوری شده
- غذاهای فرآوریشده و مواد خوراکی تند با تحریک مثانه و افزایش pH اسیدی بدن، محیط مناسب و ایدهآلی را برای رشد باکتریها فراهم میکنند. برای درمان عفونت ادراری و جلوگیری از آن، مصرف این خوراکیها را کاهش داده و یا قطع کنید.
- به طورکلی، زمانی که درمان عفونت ادراری را آغاز میکنید، باید حداکثر 5 روز مواد غذایی قندی و التهابزا را از برنامهی غذایی خود حذف کنید، اما میتوانید غذاهای قلیایی را در برنامهی غذایی خود قرار دهید تا با حفظ تعادل pH، در دفع باکتری به شما کمک کنند.