در ادامه سلسله مقالات با موضوع ماه مبارک رمضان و روزه داری، در این قسمت به نکاتی در مورد پیشگیری از تشنگی در روزه داری اشاره خواهیم کرد. همانطور که می دانید و در اکثر مقالات هم گفته ایم اولین قدم طب سنتی در پیشگیری و درمان بیماری ها اصلاح سبک زندگیست.
روزه داری در ماه رمضان به خصوص در ماه های گرم سال به دلیل غالب شدن تشنگی ممکن است برای افراد دچار مشکل نماید. با اصلاح سبک زندگی که مهمترین آن تغذیه است می توانیم به کمک توصیه های طب سنتی این مشکل را حل کنیم.
بایدهای طب سنتی برای پیشگیری از تشنگی
خوراکی ها
- خوردن خوراک های دارای آلو بخارا.
- تمر هندی.
- زرشک.
- آبغوره بدون نمک.
- شربت یا آب نارنج.
- اسفناج.
- نوشیدن شربت سرکه شیره.
- شربت آبلیمو یا شربت بیدمشک با گلاب.
- شربت خاکشیر یا تخم شربتی.
- آب آلو.
- شربت عسلاب و لیموترش.
- ماء الشعیر طبی به جای آب و چای.
- نخودآب
- فرنی رقیق
- شیربرنج رقیق
- زرده تخم مرغ عسلی
- مصرف تخم خرفه خیسانده در دوغ در وعده سحر.
- عرق کاسنی به تنهایی یا همراه با یک قاشق چای خوری تخم خرفه.
- برای چاشنیِ غذا از مخلوط سرکه و روغن زیتون استفاده کنید.
- مصرف میوه هایی از جمله انگور، خیار طبیعی، زردآلوی تازه یا برگه زردآلوی خیسانده در آب و آلبالو.
- اگر تشنگی شدید باشد شربت جلاب بنوشید تا آب را به قسمت های مختلف برساند.
- آب انواع میوه ها از جمله انار، سیب، به و گلابی علاوه بر تقویت معده در رفع تشنگی بسیار کارآمد هستند.
- استفاده از سبزیجاتی مثل کاهو و برگ خرفه بصورت خام یا پخته در رژیم غذایی.
- وعده سحری را به هیچ عنوان حذف نکنید.
- شروع افطار بهتر است با خرما و آب ولرم یا شیر ولرم باشد.
- استفاده از غذاهای خورشتی و آبدار حاوی سبزیجات مانند لوبیا سبز و کدو سبز در وعده سحر.
- به عنوان غذای ابتدای افطار، مصرف انواع سوپ ها (سوپ جو) و اسفیدباجات (سفیدبا، شوربا، آش سفید، اصل این خوراک گوشت و پیاز و نخود، آش های ساده )توصیه می گردد.
- افرادی که معده گرم و خشک دارند می توانند از فرنی هایی که از آرد جو و روغن بادام و شکر تهیه شده است استفاده نمایند. آرد جو مسکن تشنگی و مصلح آن شکر می باشد و روغن بادام نیز رطوبت دهنده بدن است.
- مصرف دمنوش گل گاوزبان هم برای جلوگیری از سردرد و آرام‌بخشی و هم رفع تشنگی نافع است.
- شربت سکنجبین یا شربت سرکه انگبین (می دانید که این دو با هم متفاوتند. سرکه انگبین باعث پاکسازی بهتر کبد و همچنین به علت رطوبت زایی که دارد موجب رفع تشنگی در طول روز می شود).
غیر خوراکی
- بوییدن سیب به خصوص سیب گلاب.
- بوییدن خیار.
- بوییدن لیمو.
- بوییدن گلاب.
- تنفس در هوای خنک.
- اسپری کردن گلاب خنک در فضای اتاق.
- اسپری کردن گلاب بر روی صورت.
- شست و شوی سر و گردن و سینه با آب خنک یا گلاب.
- مالیدن روغن بادام یا بنفشه به بدن، شکم، گونه‌ها، پیشانی و پشت گوش.
- خواب روزانه حدود یک ساعت که بهتر است در حدود پیش از ظهر باشد یا دست کم نزدیک غروب آفتاب نباشد.
نبایدهای طب سنتی برای پیشگیری از تشنگی
- پرخوری نکنید.
- غذاهای پرچرب و سنگین نخورید.
- از مواد غذایی کم حجم و مقوی استفاده کنید.(مانند سوپ سبزیجات)
- از مصرف نوشیدنی های خنک در افطار پرهیز کنید.
- پرهیز از بوها و عطرهای گرم.
- از مصرف غذاهای غلیظ و سرخ کردنی در ماه مبارک پرهیز کنید.
- در این ماه مصرف قهوه، کاکائو و چای پررنگ به علت مدر بودن تشنگی را تشدید می‌کند.
- از مصرف نوشابه های گازدار بپرهیزید. کربن موجود در این نوشیدنی ها باعث نفخ و احساس پری می شود و مانع مصرف مایعات می گردد و همچنین شکر حاوی این نوشیدنی ها گاز دار منجر به افزایش دفع ادرار و کم آبی می شود.
- در وعده سحری از مصرف غذاهای خشک و پرادویه و تند، غذاهای سرخ شده و پرچرب و شیرین و همچنین از مصرف زیاده از حد گوشت باید پرهیز شود.
- مصرف آب در بین وعده‌های غذایی به منظور پیشگیری از تشنگی کار صحیحی نیست زیرا باعث بروز نفخ و اختلال در هضم غذا می شود.
- در وعده افطار و سحر حتی الامکان کمتر از غذاهای نشاسته‌ای استفاده شود زیرا این غذاها برای هضم شدن احتیاج به آب بیشتری دارند.
- از غذاهای غلیظ مانند هلیم، کله پاچه، کباب و ماهی بخصوص در وعده سحر باید پرهیز نمود، زیرا حرارت بیشتری را به سمت معده جلب می کنند و بدیهی است که با افزایش حرارتِ معده، نیاز به آب نیز افزایش می‌یابد، به علاوه خلط غلیظِ تولید شده حاصل از این غذاها برای حرکت در عروق نیاز به ترقیق توسط آب دارد و تشنگی را تشدید می‌نماید.
- غذاهایی که مقدار زیادی سیر در آن ها بکار رفته تشنگی را تشدید می کند.
- در طول روزه‌داری از حمام بسیار داغ باید اجتناب ورزید زیرا تعریق باعث کم آبی می‌شود.
- برای رفع تشنگی پس از افطار، آب را به یکباره نباید نوشید بلکه باید مزه مزه کرده جرعه جرعه بنوشند، زیرا به یکباره نوشیدن آب خنک حرارت غریزی بدن را از بین می برد.
مصرف آب یخ برای رفع تشنگی
مصرف آب یخ گرچه در ابتدا و به ظاهر باعث فرو نشاندن تشنگی می‌شود ولی در نهایت تشنگی را تشدید می‌نماید. از طرف دیگر شاخص آبرسانی آب نسبت به برخی نوشیدنی های دیگر بویژه شیر و آب میوه های تازه پایین تر است. این شاخص نشان می دهد که پس از مصرف یک نوشیدنی، سرعت خروج آن از بدن چقدر است. بر این مبنا، آب نسبت به شیر و آب میوه هایی مانند پرتقال و سیب، زودتر از بدن خارج می شود.
تشنگی زیاد با میل شدید به نوشیدن مکرر آب سرد، طبیعی نیست و اگر با علایمی مانند نفخ، و سنگینی معده و آبریزش شبانه دهان همراه باشد ممکن است ناشی از وجود بلغم گرم در معده باشد. در این حال، تشنگی با نوشیدن آب سرد و یخ تسکین نمی یابد و حتی بیشتر می شود. نوشیدن شربت سکنجبین ولرم برای بهبود این تشنگی مفید است.
روش خیساندن تخم خرفه در دوغ
مقداری تخم خرفه را بکوبید سپس مقداری دوغ کاملا طبیعی روی آن بریزید (مانند زمانیکه برنج خیس می خورد) ساعتی که گذشت و دوغ به خوردِ تخم خرفه رفت اجازه دهید کمی خشک شود و مجددا مقدار دیگری دوغ روی آن بریزید.
این کار سه مرتبه روی هم رفته باید تکرار شود، زمانی که سه مرحله دوغ ریزی روی تخم خرفه به اتمام رسید و تخم خرفه خشک شد، زمان سحر یک قاشق از آن را میل کنید.
برای رفع عطش و تشنگی بسیار نافع است و می توانید حتی چندین روز بدون آب احساس عطش خود را رفع کنید و این دستور در ماه مبارک رمضان بسیار بسیار قابل استفاده است و آب بدن را کاملا تامین می کند.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع
