مقاربت یا رابطه جنسی جهت بقای نسل و سلامتی فرد ضروری است. مقاربت سالم با ملاحظه زمان مناسب انجام آن و تدابیر قبل و بعد از آن، که امروزه کمتر به آن پرداخته می شود، در منابع طب سنتی به تفکیک آمده است. از دیدگاه طب سنتی، مقاربتی که به هنگام نیاز و با رعایت تدابیر صورت گیرد دارای آثار مفیدی برای حفظ سلامت بدن است و ترک آن در همین شرایط، عوارضی به دنبال دارد و موجب بیماری می شود. حکما توصیه به مراعات تعادل در رابطه جنسی و پرهیز از هر گونه افراط و تفریط کرده اند و عوارض و بیماری های ناشی از افراط و تفریط جنسی را ذکر نموده اند، که در این نوشته و نوشته های بعدی به تک تک آنها می پردازیم.
منافع مقاربت
مقاربت به هنگام نیاز و با رعایت تدابیر منجر به آثار مفیدی در بدن می شود. پالایش بدن از فضولات، نشاط و سرحالی، سبکی در حرکات، افزایش اشتها، دفع پریشانی فکر و غم و اندوه، فرونشاندن خشم و غضب، رفع بیماری های ناشی از سودا، همچون آشفتگی ذهنی، مالیخولیا و وسواس، افزایش نیرو و رفع علائم
ناشی از تجمع بلغم مانند خستگی و کندی، از جمله این آثار به شمار می رود.
آمادگی همسر قبل از مقاربت
از تدابیر لازم در شکل گیری مقاربت، آماده کردن همسر در شروع آمیزش است تا با لذت بخش تر شدن آن به علت تحریک همزمان، زوجه نیز از منافع مقاربت بهره مند گردد و با تحریکات صورت گرفته، امکان انزال همزمان که مناسب ترین صورت، برای تشکیل نطفه جهت بارداری است، فراهم شود.
اوقات مقاربت
آمیزش جنسی باید بر اساس تمایلات واقعی، شرایط فیزیکی و روانی فرد و با ملاحظه زمان غذاخوردن و شرایط آب و هوایی شکل بگیرد. به عبارتی آمیزش جنسی، تنها در زمانی توصیه می شود که میل و اشتیاق واقعی به انجام مقاربت وجود داشته باشد و فرد احساس سلامتی و قوت در بدن کند و نعوظ بدون علت و تحریک خارجی به وجود آمده باشد.
- بهترین زمان مقاربت بعد از هضم غذا در معده است که به طور متوسط حدود 2 ساعت بعد از صرف غذا است، پس در زمان گرسنگی، تشنگی و پری معده باید از مقاربت پرهیز کرد.
- توصیه به مقاربت در هوای معتدل و اعتدال دمایی بدن شده است. بنابراین در اوقات آلودگی هوا و هوای بسیار سرد و بسیار گرم بهتر است، مقاربت انجام نگیرد.
- پس از کار سنگین و خستگی بدن، پس از بیداری طولانی، در هنگام غم و اندوه سخت یا حتی شادی مفرط و در زمان ابتال به برخی بیماری ها همچون: امراض سینه و شش، درد مفاصل، ابتال به اسهال، باید از مقاربت پرهیز شود.
- توصیه به انجام مقاربت در اوایل شب به جهت نیاز بدن به استراحت پس از انجام مقاربت است.
دفعات مناسب مقاربت
زمان مقاربت بعدی با ملاحظه مزاج فرد، سن، فصل و با رعایت قوت و ضعف بدن و اشتیاق به آمیزش، بدون محرک خارجی تعیین می شود. بهترین فاصله، به تجربه برای افراد حاصل می شود تا دریابد چه فاصله ای را رعایت کند تا پس از مقاربت، احساس سبکی، نشاط و سرحالی در بدن ایجاد شود.
- صاحب مزاج گرم و تر که جوان و قوی باشد به شرطی که افراط در مقاربت نکند نسبت به سایر مزاج ها، قدرت بیشتری برای آمیزش جنسی دارد، پس از آن به ترتیب مزاج های گرم و خشک، سرد و تر و سرد و خشک قرار می گیرند. بنابراین از افراط در مقاربت، بیش از همه مزاج سرد و خشک آسیب می بیند.
- مناسب ترین سن در انجام جماع، سن جوانی است که قوت بدن در آن بیشتر از سایر سنین است. به تدریج که از سن جوانی به سمت میانسالی و پیری می رویم با افزایش ضعف بدن، میزان مناسب مقاربت نیز کاهش می یابد.
- در فصول مختلف باید مراعات هوای بسیار سرد و بسیار گرم را کرد و با تدبیر هوای محیط و تعدیل آن مبادرت به انجام مقاربت کرد. با توجه به گزینه های مطرح شده، فاصله بین مقاربت ها حتی در یک فرد هم، از زمانی به زمان دیگر متفاوت می باشد.
عوارض ترک مقاربت
اگر شرایط مقاربت بر اساس تدابیر آن، فراهم باشد، ترک مقاربت ایجاد عوارضی در بدن می کند. احساس سستی و کندی در حرکات، سنگینی در سر و بدن، تاریکی چشم، نگرانی، پریشانی و ناآرامی، کم اشتهایی، کاهش نشاط، طپش قلب، تنگی نفس، سردی بدن، بی خوابی و وسواس از مهمترین عوارض ترک مقاربت می باشد.
مضرات افراط در مقاربت
آمیزش جنسی مناسب، دفع کننده قوی مواد نامناسب از همه اعضای بدن است و قدرت خیلی زیادی در دفع سموم و پاکسازی بدن دارد اما اگر به افراط و زیاده از حد انجام شود می تواند زیان های زیادی برای بدن داشته باشد و فرد را دچار عوارض نامطلوب آن کند.
عدم رعایت اعتدال در مقاربت و افراط در مقاربت، عوارضی را در بدن ایجاد می کند. ضعف عمومی، سردی بدن، لاغری و خشکی به خصوص در افراد با مزاج های سرد و خشک و گرم و خشک، ضعف بینایی و فرورفتگی چشم، کاهش اشتها، طپش قلب، ضعف معده، تشدید درد مفاصل و… از مضرات افراط در مقاربت می باشد.
به دلیل لذت شدید، همراه با آمیزش جنسی، انرژی و نیروی زیادی خرج می شود و در نتیجه، اگر این فعالیتهای جنسی شدید و بیش از ظرفیت جسمی و توان فرد باشد می تواند سبب تضعیف شدید بدن شود. همچنین هر چه تعداد دفعات رابطه بیشتر باشد یا فرد لذت زیادتری ببرد این ضعف در نهایت بیشتر می شود. متاسفانه امروزه در مغازه ها و عطاری ها و شبکه های ماهواره ای شاهد تبلیغات مکرر داروهای تقویت کننده نیرو و افزایش دهنده میل جنسی هستیم که خود باعث ترغیب بیشتر افراد به روی آوردن افراط گونه مقاربت جنسی می شود؛ چنین رویکردی حکیمانه نیست. افراد با یکدیگر متفاوتند و هر کدام بر اساس شرایط جسمی، سنی، مزاجی و نیروی بدنی متفاوتی نیاز به حدی از آمیزش دارند و نباید بر اساس توصیه های غیرحکیمانه اقدام به مصرف داروهای محرک جنسی و زیاده روی در مقاربت کنند.
چند توصیه پس از مقاربت
پرهیز از هوای سرد، عدم نوشیدن آب سرد، عدم شستشوی بدن یا ناحیه تناسلی با آب سرد، ادرارکردن و تخلیه مثانه، خوردن چند لقمه شیرین و چرب و استراحت به منظور تجدید قوا از توصیه های پس از مقاربت می باشد.
تقویت قوای جنسی
اقدام اولیه و اصلی جهت رفع ضعف قوای جنسی، تقویت بدن و اعضای رئیسه (قلب، مغز، کبد و گنادها) است که اعضای مهم و اصلی بدن به شمار می روند. اگر علیرغم وجود ضعف این اعضا، تنها به تجویز داروی تقویتی قوای جنسی بسنده شود، حاصلی از درمان نخواهیم داشت. استفاده از غذاها و داروهای گرمازا و رطوبت بخش، گرم کردن پشت و کلیه ها، ماساژ ملایم ساق و کف پا موقع خواب، مالیدن روغن های خوشبو بر بدن موقع خواب و زدودن موهای ناحیه تناسلی از تقویت کننده های خوب در ضعف قوای جنسی محسوب می شوند.
منبع: مقاله مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران فصلنامه تاریخ پزشکی