خشکی دهان و بیماری های مرتبط با آن در طب سنتی ایرانی

سابقه و هدف: خشکی دهان اختلال شایعی است که غالبا در اثر کاهش میزان ترشح بزاق و گاهی نیز در اثر تغییر کیفیت بزاق رخ می دهد امروزه در متون طبی خشکی دهان به خودی خود یک بیماری محسوب نمی شود، بلکه معمولا به عنوان عارضه حاصل از بیماری های دیگر، داروها، پرتودرمانی و شیمی درمانی می باشد. با وجود درمان هایی که در طب رایج برای خشکی دهان وجود دارد ولی تاکنون درمان کاملا موثری که قابل توصیه عمومی به بیماران باشد معرفی نشده است. در این راستا می توان از توان بالقوه مکاتب طب مکمل، برای شناخت بیش تر این بیماری استفاده کرد و برخی راه های درمانی یا کنترلی را پیشنهاد نمود.

مواد و روش ها: در این مطالعه کتاب های معتبر طب سنتی ایران و نرم افزار «کتابخانه جامع طب سنتی و اسلامی نور» و پایگاه های اطلاعاتی pubmed و Web of science و Scopus بررسی شد.

یافته ها: این مطالعه نشان می دهد که طیف وسیعی از بیماری ها از جمله بیماری های دماغی، تنفسی، قلبی، گوارشی، انواع تب ها و مسمومیت ها وجود دارند که خشکی دهان یکی از علائم آن ها است. با این دیدگاه، خشکی دهان صرفا یک علامت موضعی ناشی از اختلال عملکرد غدد بزاقی نیست و می تواند نشانه وجود اختلال در سایر اعضا و ارگان های بدن باشد.

استنتاج: با توجه به دیدگاه متفاوت طب سنتی ایران به مقوله سلامت و بیماری، جستجو در منابع آن برای پیدا کردن راهکارهای متفاوت با طب رایج در برخورد با خشکی دهان و درمان آن می تواند راهگشا باشد؛ و اصول درمانی طب سنتی ایران در کنار روش های درمانی طب نوین، می توانند به عنوان درمان مکمل استفاده شوند.