امروزه اکثر مواد غذایی در ظروف پلاستیکی تولید و عرضه می شوند، به طوری که اغلب مواد خوردنی که خریداری می کنیم در این ظروف بسته بندی شده اند. اما آیا به واقع ظروف پلاستیکی برای نگهداری مواد غذایی مناسب هستند؟
پژوهشگران دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در طرحی تحقیقی روی محتویات ۳۰ نمونه از بطری‌های پلاستیکی، به نشت فتالات‌ها، به عنوان یکی از مهم‌ترین افزودنی‌های پلاستیکی پی بردند. در این پژوهش که به سرپرستی دکتر پوریا بی‌پروا، عضو هیئت علمی گروه علوم پایه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، بر روی محتویات ۳۰ نمونه از بطری‌های پلاستیکی یک‌بار و چند بار مصرف، برای ذخیره‌سازی آب (آب معدنی بطری شده)، انواع عرقیجات (عرق بهار، نعنا، کاسنی، گلاب، آویشن و …) و ترشیجات (آب نارنج، سرکه، آبغوره، آبلیمو) انجام شد، نشت فتالات‌ها، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین افزودنی‌های پلاستیکی مشاهده شد.
آیا استفاده مکرر و طولانی از بطری های پلاستیکی صحیح است؟
امروزه بطری‌های پلاستیکی به عضو ثابت زندگی روزمره بسیاری از انسان‌های روی کره خاکی تبدیل شده است و در روزهای گرم تابستان کمتر کسی را خواهید دید که بطری آب معدنی یا قمقمه پلاستیکی در دست نداشته باشد و این تفکر اشتباه، در جامعه به یک رفتار نامناسب تبدیل شده است که، بطری‌ها و ظروف پلاستیکی یک بار مصرف مجدداً برای ذخیره و نگهداری آب و مایعات غذایی برای طولانی مدت به‌کار گرفته می‌شود.
خطرات نشت مونومرها، مواد پلیمری و افزودنی‌های پلاستیکی، در برابر گرما و مواد اسیدی مانند انواع ترشیجات و آبلیمو به طور قابل توجه و حادتری افزایش پیدا کرده و خطرات بیشتری را متوجه بدن انسان می‌کند. هرچه مدت زمان ذخیره‌سازی طولانی‌تر و دمای نگهداری بیشتر باشد، نشت مواد پلاستیکی بیشتر خواهد شد. همچنین در مواد اسیدی نسبت به نمونه‌های آب و عرقیجات با pH خنثی شاهد نشت بیشتر مواد پلیمری هستیم.
ظروف پلاستیکی برای چه مواد غذایی مناسب نیستند؟
در مواقعی که به ناچار مجبور به استفاده از ظروف پلاستیکی هستیم، به کار بردن شرایط درست استفاده از این ظروف برای کاهش خطرات ایجاد شده بسیار تعیین‌کننده می‌تواند باشد.
ظروف پلاستیکی اعم از بطری‌ها و سایر ظروف گزینه مناسبی برای نگهداری مواد غذایی مانند آب، سرکه، انواع عرقیجات، روغن و آبلیمو نیستند. تا حد امکان نیز از استفاده مجدد بطری‌های پلاستیکی باید خودداری شود و ظروف و بطری‌های شیشه‌ای بهترین گزینه برای نگهداری مواد غذایی هستند.
بطری های پلاستیکی باعث چه بیماری هایی می شوند؟
فتالات‌ها که بیش از ۲۵ نوع آن در محصولات تجاری متفاوت استفاده می‌شود نه تنها از طریق بطری‌ها و ظروف پلاستیکی بلکه به واسطه بسیاری از محصولات پلاستیکی دیگر شامل انواع اسباب‌بازی‌ها، قطعات خودروها، مواد به کار رفته در بسته‌بندی مواد غذایی، مواد پاک کننده، وسایل آرایشی و بهداشتی، وسایل و تجهیزات پزشکی- آزمایشگاهی، وسایل خانه و لباس نیز با ما در تماس هستند.
فتالات‌ها و افزودنی‌های پلاستیکی می‌توانند از طریق تأثیرگذاری بر غدد درون‌ریز باعث ایجاد اختلال در عملکرد و ترشح هورمون‌های بدن شوند: اوتیسم، پرخاشگری، بیش فعالی و کاهش سطح هوش در کودکان، ناباروری در مردان، بروز توده‌های غیر سرطانی در بافت رحم زنان نیز از دیگر نتایج ظهور این مواد در زندگی روزمره ما محسوب می‌شود.
امکان بروز انواع سرطان، افسردگی و دیابت به عنوان شایع‌ترین بیماری‌های عصر حاضر نیز بی‌تأثیر از کاربرد پلاستیک‌ها نیست.
