نام و طبع بارهنگ در طب سنتی
ذنب الفار، لسان الحمل و بارتنگ از نام‌های دیگر بارهنگ است. در پاسخ به سوال طبع بارهنگ گرم است یا سرد، باید گفت که طبع بارهنگ در طب سنتی سرد و خشک می‌باشد. طبع بارهنگ در طب سنتی که خاصیت کاهش تب داشته باشد. این گیاه دارویی به درمان یبوست و اسهال نیز کمک کرده و باعث درمان سرفه و گرفتگی گلو نیز می‌شود. مصرف دمنوش آن راهی آسان برای درمان سرماخوردگی و سایر عفونت‌های گلو است. گیاه بارهنگ خاصیت ضد باکتریایی داشته و برای درمان تورم نیز مفید واقع می‌شود. مصلح بارهنگ عرق نعنا است که مصرف این دو در کنار هم به درمان بیماری‌های ریوی بسیار کمک می‌کند. برای درمان جای گزیدگی و یا نیش حشرات نیز می‌توانید از برگ‌های این گیاه دارویی بهره مند شوید.
در ادامه با خواص بارهنگ و موارد منع مصرف آن آشنا خواهید شد.
معرفی گیاه بارهنگ
- گیاهی است علفی، چندساله، بدون ساقه، به ارتفاع ۱۰ تا ۷۰ سانتی‌متر با برگ‌های پهن و گسترده و دمبرگ‌های بلند.
- گیاه بارهنگ معمولاً به صورت علف هرز در مکان‌های مرطوب مانند حاشیه‌ی جوی‌های آب، مزارع، باغ‌ها، باغچه‌ها و فضاهای سبز شهری و خانگی می‌روید و به راحتی در دسترس انسان قرار دارد.
- همه‌ی بخش‌های گیاه بارهنگ شامل برگ و ریشه و دانه‌ی آن، مصارف دارویی دارد. برگ و ریشه آن را بیشتر به صورت استعمال خارجی و تخم بارهنگ را بیشتر به صورت مصارف داخلی استفاده می‌شود.
- وقتی این گیاه می‌رسد، بذرها و دانه‌های ریز قهوه‌ای رنگ فراوانی دارد که به آنها تخم بارهنگ می‌گویند.
خواص تخم بارهنگ در طب سنتی
- بارهنگ، اثر قابض و نرم‌کنندگی دارد و به عنوان تببر، تصفیه کننده خون، آرام کننده و رافع تحریکات مجاری تنفسی و ادراری مطرح است.
- در رفع ناراحتی‌های آسم آمفیزم، اسهال‌های ساده و صفراوی، خون‌ریزی‌های دستگاه گوارش، ورم مخاط دهان، درد دندان و حتی درد گوش، مۆثر است.
- برگ‌های تازه این گیاه، خواص ضدباکتریایی قوی دارد. به همین جهت، برای التیام زخم‌ها، جراحت‌ها و سطوح ملتهب و آزرده بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تخم بارهنگ، قابض، محرک، تببر، معرق، مدر و معالج اسهال خونی است. همچنین آن را برای رفع اختلالات کلیوی و معالجه کولیک، مالاریا، سرفه، آسم برونشیتی و قطع خونریزی و معالجه امراض مثانه و سوزاک، توصیه کرده‌اند.
- تخم آن پس از خیس کردن، لعاب فراوان دارد و از قدیم به همراه دانه به، تخم قدومه و تخم مرو به عنوان چهارتخمه برای نرم کردن سینه، رفع گلودرد، صاف کردن صدا و رفع خشونت حلق و گرفتگی صدا استفاده می‌شده است.
- از دیگر خاصیت تخم بارهنگ در طب سنتی کمک به درمان یبوست است. دانه‌های این گیاه دارویی خاصیت ملین دارد و مصرف آن به رفع یبوست خفیف کمک می‌کند.
- این گیاه باعث کاهش خونریزی شدید در دوران قاعدگی یا پریود می‌شود.
- آشامیدن عصاره آن افزایش‌دهنده وزن است.
- مخلوطی از دانه‌های این گیاه، قدومه، تخم مرو و به دانه به نام ” چهار تخمه ” تهیه می‌شود که در طب عوام، به عنوان نرم کننده سینه و برطرف کننده سرفه و خارش‌های گلو، مصرف می‌شود.
موارد منع مصرف
- مصرف بارهنگ، برای افرادی که ناراحتی ریه دارند توصیه نمی‌شود.
- استفاده از آن در دوران بارداری و شیردهی بایستی با احتیاط همراه باشد، زیرا روغن موجود در دانه که شباهتی به روغن خردل دارد، باعث تحریک رحم می‌شود و با حالت مسهلی که ایجاد می‌کند، ممکن است برای مادر و جنین ایجاد خطر کند.
- توجه داشته باشید، در هنگام مصرف تخم آن، بایستی آب و مایعات به مقدار زیاد مصرف شود.
- برخی افراد به روغن موجود در تخم بارهنگ حساسیت دارند و باعث بروز آلرژی، التهاب و درماتیت در افراد حساس می‌شود.
شیوه استفاده
- از برگ‌های تازه و خشک شده این گیاه دارویی برای تهیه چای و دمنوش آن استفاده می‌کنند. شما حداکثر می‌توانید تا ۲ فنجان دمنوش بارهنگ در روز بنوشید. یک فنجان برگ‌های تازه آن را یا ۱ قاشق چایخوری برگ‌های خشکش را بگذارید ۱۰ دقیقه بماند تا دم بکشد و میل کنید.
- یک قاشق غذاخوری از شیره تازه گیاه را در شیر و یا شربت عسل مخلوط کرده و در طول روز در سه نوبت میل نمایید.
- منابع مختلف، مصرف روزانه بین ۵ تا ۱۵ گرم دانه را توصیه کرده‌اند. دانهها را داخل نصف استکان آب ریخته، مخلوط کرده و میل نمایید.
جهت آشنایی با انواع گیاهان دارویی، خواص و طبع آنها به صفحه گیاهان دارویی طبایع مراجعه نمایید.
مهسا فلاح
سایت موثری است لطفا از گونه ها عکس های بیشتری بگذارید