یکی از مشکلات یا بیماری هایی که امروزه در بین بسیاری از افراد شایع شده است، مشکلات گوارشی و مشکل در هضم غذای خورده شده می‌باشد. در ادامه با یکی از شایع‌ترین این موارد یعنی بیماری فساد هضم یا تُخَمه آشنا می‌شویم:
بیماری فساد هضم به چه معناست؟
غذایی که خورده می‌شود در برخی شرایط می‌تواند در بدن تباه یا به اصطلاح فاسد گردد این فساد غذا در داخل بدن رخ می‌دهد نه اینکه از ابتدا غذای فاسد خورده شود. ضرر این نوع غذا در جسم ما از منفعتش بیشتر است.
این بیماری به صورت یک طیف تعریف می‌شود:
- در حالت خفیف (ضعف هضم) می‌دهد؛
- در حالت متوسط (فساد و سوء هضم)؛
- و در حالت شدید (بطلان هضم) اتفاق می‌افتد.
علل بروز مشکلات هضمی چیست؟
شرایط زیادی برای رخ دادن این مشکلات هضم وجود دارد به عنوان مثال وقتی در خوردن زیاده روی شود در این حالت اصطلاحاً بیماری پرشدگی یا همان امتلاء رخ می‌دهد.
چه زمانی امتلاء یا پرشدگی رخ می دهد؟
- هنگامی که فردی غذایی سنگین یا سنگین تر از قوت هاضمه معده‌اش بخورد.
- زمانی که معده پر است، ماده غذایی دیگری روی آن خورده شود.
- چند نوع غذای متنوع با هم در یک وعده صرف شود.
- پس از صرف غذا فعالیت شدید بدنی انجام شود.
- بعد از خوردن غذا آب زیادی نوشیده شود.
- غذاهای ناسازگار با یکدیگر خورده شود.
- پس از صرف غذا خصوصاً غذای سنگین بیداری طولانی رخ دهد.
علائم امتلا یا پرشدگی چیست؟
امتلاء با علائمی مثل کسالت سنگینی خمیازه کشیدن و خواب آلودگی همراه است.
چگونه می توان غذای فاسد را از بدن دفع و مشکل فساد هضم را برطرف کرد؟
برای این موضوع چند روش وجود دارد:
1) استراحت دستگاه گوارش
شاید مهمترین اقدام پس از ایجاد این مشکل در هاضمه «ترک یا کم کردن غذا » باشد. اکثر این بیماران نیز کم اشتها می‌شوند. اگر فردی دچار ضعف نمی‌شود بهتر است یکی دو روز دست از غذا خوردن بکشد. اما در افرادی که احساس ضعف می‌کنند توصیه می‌شود:
- حجم غذای خود را کم نموده و غذای سبک بخورند. مثلاً جوجه مرغ را با ادویه هایی مانند زعفران، دارچین و فلفل سیاه صرف کند، یا به صورت شوربا بپزند و با کمی نان سبوس دار میل کند.
- حتماً می‌بایست اصول کلی غذا خوردن مانند صرف غذا هنگام اشتهای واقعی، پرهیز از پرخوری و یا درهم خوری رعایت شود.
- در این میان سبزی و میوه‌های تازه و مواد ترش خورده نشود.
- همچنین به هیچ وجه در این بیماری مایعات سرد نوشیده نشود.
- توصیه می‌گردد در تُخَمه از نوشیدن آب پرهیز و به جای آن گلاب یا عرق رازیانه میل شود (بیشتر از 10 روز نشود).
2) کمک به پاکسازی دستگاه گوارش
بهترین اقدام برای دفع غذای فاسد:
- تحریک استفراغ مثلاً با آب گرم و سکنجبین و خروج فوری غذای فاسد از بدن است.
- اگر فردی قادر به انجام استفراغ نیست، باید اسهال ایجاد نماید.
- گاهی طبیعت فرد با آشامیدن اندک اندک آب گرم ماده فاسد را دفع می‌کند اگر با این روش ساده اسهالی رخ نداد، از داروهای ضعیف و نرم کننده مدفوع (ملین) مانند شربت آلو و بنفشه و گلقند استفاده شود.
- هرگاه فرد قادر به انجام استفراغ یا اسهال نیست باید خواب طولانی نماید و یک شبانه روز غذا میل نکند.
- همچنین پس از ظهور علائم بهبودی استحمام نماید و غذای سبک بخورد.
- برخی هم توصیه کردند پس از بیدار شدن ورزشی با شدت کم ولی طولانی مدت انجام دهد نهایت اگر با وجود همه این اقدامات کماکان سنگینی باقی مانده باشد به معنی پر شدن بدن از مواد زائد است و اقدامات تخصصی می‌طلبد.
3) تقویت معده
بعد از پاکسازی گوارش باید معده با موادی مانند آب یا شربت سیب به و یا گلابی تقویت کرد از گلقند یا مصطکی نیز می‌توان برای این امر استفاده نمود.
منبع
- برگرفته از کتاب «اصول خوردن و آشامیدن» نویسندگان: «دکتر سمیه فتحعلی، دکتر فاطمه علیزاده، دکتر فاطمه مرادی»
- سایت مزاج
