دیابت گرم و سرد را بشناسید.

از آنجا که در طب سنتی، تشخیص و درمان بیماری ها بر اساس سنجش مزاج کل بدن و سو مزاج ارگان های مختلف انجام می‌شود، پس دیابت در طب سنتی به دو نوع گرم و سرد تقسیم بندی می‎شود، اما چقدر با دیابت گرم و سرد آشنایی دارید؟ از علائم آن ها چه می‌دانید؟ چه تدابیر درمانی را برای پیشگیری و درمان دیابت گرم و سرد مفید می‌شمارید؟ همه این ها سوالاتی است که در این پست به آن ها پاسخ داده خواهد شد.

دیابت از منظر طب سنتی چگونه تعریف می‌شود و ناشی از چیست؟

دیابت از منظر طب سنتی نوعی سوءمزاج محسوب می‏‌شود که در برخی از منابع طب سنتی به آن واژه‌ ذیابیطس یا دیابیطس نیز اطلاق می‌گردد.

• بیماران مبتلا به دیابت به درجاتی از سوءمزاج مبتلا هستند، یعنی مزاج یا به عبارتی کیفیت غالب بر بدن این افراد که در آن کیفیت، تمام اعضا اعمال خود را به درستی انجام می‏‌دهند، از حالت طبیعی خارج شده است.
• با این دیدگاه بیمار مبتلا به دیابت یا دچار درجاتی از سوءمزاج گرم شده است یا دچار سوءمزاج سرد که با توجه به علایم بالینی، نوع سوء مزاج را تعیین کرده و درمان صورت می‌پذیرد.
• دیابت علاوه بر کلیه، کبد را نیز گرفتار می‌سازد.
• به دنبال آن اشکال در هضم غذا ایجاد می‌شود و خود این مساله نیز باعث لاغری است.
• افراد چاق گرم مزاج وقتی گرمی شان پایین می‌آید و به سردی می‌رسد ممکن است دیابت بگیرند؛
• و یکی از علت هایی که سن بالای ۳۰ یا ۴۰ سال دیابت می‌گیرند این است که سردی در بدنشان بالا می‌رود و بی‌تحرک هستند و غذای سرد میل می‌کنند و استرس دارند و این یعنی شروع دیابت.
• زخم دیابت به دلیل سرد شدن آن ناحیه است و ایجاد بلغم و سودا و خون رسانی کم است به خاطر این مسئله بیشتر زخم دیابت در قسمت پایین تنه بوجود می‌آید.

1) دیابت گرم چیست؟

• خلط صفرا در بدن اگر بسوزد، تبدیل به سودای سوخته شده و بر کل اعضای بدن اثرات منفی خواهد داشت از جمله پانکراس (لوزالمعده). غلبه خلط صفرا و سودا با هم، موجب ایجاد دیابت گرم می‌شود که باعث می‌شود لوزالمعده سیاه رنگ شود.
• در برخی منابع نیز آمده است که دیابت گرم به علت گرمای غیرطبیعی کلیه و کبد یا سوء مزاج گرم کبد و کلیه‌هاست، به علت ارتباط کبد و کلیه ها، شدت جذب آب، بالا می‌رود و به علت حرارت، بدن دچار لاغری می‌شود و ضعف عارض می گردد؛
• در نتیجه فرد دچار تشنگی، تکرر ادرار که شفاف است، گویی ناحیه پهلوها و مناطق کلیه ها و خشکی دهان و لب ها و مجاری بیرونی تنفسی، مدخل دهان می‌گردد.

از جمله مشکلاتی که در اثر دیابت گرم به وجود می آید عبارتند از:

• بیماری های کبد
• بروز مشکلات عروقی
• بالا رفتن غلظت خون
• پیدایش چربی خون
• پر نوشی
• پر ادراری
• تشنگی بیش از حد
• از دست دادن وزن بالا در زمان بسیار کم

تدابیر درمانی دیابت گرم

مصرف گیاهان پایین آورنده قندخون (مصرف این ترکیبات باید به تشخیص و تجویز پزشک متخصص طب سنتی باشد، در غیر این صورت ممکن است فرد دچار کاهش بیش از حد قند خون شود و احتمال بروز شوک انسولین نیز خواهد بود).

1. مصرف گزنه
2. بامیه
3. پاکسازی و مرطوب کردن کبد
4. کاهش حرارت جگر و کلیه ها
5. بیرون راندن صفرای زائد خون

2) دیابت سرد چیست؟

• نوعی غلبه سودا است که به دلیل غلظت سوداوی خون به دسته ها و پاها نرسیده پا دچار مور مور و گز گز شدن می‌شود، نبض اندام‎ها کند، و عروق پنهان می‌باشد و در لمس پا سرد است.
• بیشتر بین خانم ها و بچه ها و افراد چاث و سفید، دیابت سرد وجود دارد.
• دیابت سرد با استرس پدید میاد.
• دیابت سرد زمانی روی می‌دهد که سردی شدید به کلیه ها و کبد یا بدن مستولی شود (سوء مزاج سرد کلیه و کبد). بنابراین جریان ادراری و سیستم دفع مایعات دچار اختلال می‌شود.
• برخلاف نوع گرم، که اشتها و تمایل به آب زیاد بود، در نوع سرد، اشتها سقوط می‌کند. اما لاغری هم اتفاق می افتد. این افراد به آب نیمه گرم بیشتر تمایل دارند و احتمال آسیب کبدی و تبدیل شدن به کیست یا تجمع مایع در شکم زیاد است.
• به دلیل رژیم های غذایی نامناسب و استرس های محیطی، امروزه دیابت سرد شایع تر شده است.

دیابت سرد باعث ایجاد علائم زیر در فرد مبتلا می‌شود:

• اختلال در کلیه
• مشکلات گوارش
• یبوست
• ترش کردن
• گزگز دست و پا
• غلظت سودا
• نبض کند اندام ها
• کاهش میل جنسی

تدابیر درمانی دیابت سرد

1. تقویت قلب و مغز و کبد
2. برطرف کردن عوارض سودا
3. کنترل مصرف قند

توصیه های مهم به افراد مبتلا به دیابت

• بهتر است مصرف نوشیدنی‌ هایی نظیر چای یا شیر یک ساعت با غذا خوردن فاصله داشته باشد.
• این بیماران سعی کنند چاشنی غذایشان آبغوره بی‌نمک باشد.
• غذای خود را با زردچوبه و زعفران رنگ دهد و از رب گوجه‌فرنگی استفاده نکنند.
• حتما صبحانه میل کنید! صرف نظر کردن از خوردن صبحانه باعث ابتلا به چاقی و مقاومت به انسولین می شود.
• سرخ کردنی زیاد برای این افراد، ممنوع است.
• جویدن کامل و زیاد غذا بسیار مهم است.
• یبوست باید حتما درمان شود.
•  مصرف ملینات و خوب جویدن غذا یبوست را رفع می‌کند.
• ناشتا از عرقیات ضددیابت بوقناق یا گزنه استفاده کنند.
• از نوشیدن آب سرد یا قرار قرگفتن در معرض سرمای شدید بپرهیزند.
• دو ارگان بسیار مهم که در دیابت مورد توجه‌اند؛ کبد و کلیه‌ها هستند و افراد با توجه به مزاج بدن و این اعضا باید از خوردن مواد بسیار گرم یا سرد پرهیز کنند.
• بیماران مبتلا به دیابت نباید خودسرانه داروهای شیمیایی را قطع کرده و از داروهای گیاهی استفاده کنند،
• بلکه با رعایت دستورات و تحت نظر پزشک متخصص باید به تدریج و با کنترل قند، میزان داروهای شیمیایی کم شود.

با تشکر از همکاران محترم دکتر روشنک قدس، دکتر فرشید افراسیابیان