در این شرایط کرونایی، هر چه وضعیت کنترل قندخون برای بیمار دیابتی به عنوان یک گروه در معرض تهدید کرونا ، بهتر باشد، بدن او بهتر می‌تواند با عفونت ایجاد شده، مقابله کند. پس به عنوان یک فرد مبتلا به دیابت، باید تلاش کنیم به تمام اصول ایمنی توصیه شده عمل کنیم تا به این ویروس مبتلا نشویم یا اگر هم مبتلا شدیم، به راحتی بیماری را پشت سر بگذاریم.
چرا افراد دیابتی بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرونا هستند؟
بیماران مبتلا به دیابت، بیشتر دچار عفونت‌های مختلف از جمله عفونت‌های تنفسی می‌شوند و امکان شدید بودن عفونت در آن‌ها بیشتر است، از طرفی سیستم ایمنی بدن بیماران دیابتی ضعیف‌تر است.
هنگامی که افراد مبتلا به دیابت، عفونت ویروسی می‌گیرند، درمان با توجه به نوسانات سطح گلوکز خون و احتمالاً وجود مشکلات دیابت، سخت‌تر است. به نظر دو دلیل برای این موضوع وجود دارد:
- اول اینکه سیستم ایمنی در خطر قرار می‌گیرد، به همین دلیل مبارزه با ویروس را سخت‌تر می‌کند و به احتمال زیاد منجر به دوره نقاهت طولانی‌تر می‌شود.
- دوم، این ویروس ممکن است در محیطی با افزایش قند خون رشد کند.
افراد دیابتی بیشتر در معرض خطر بیماری کرونا قرار دارند و احتمال بروز علائم شدیدتر در اثر ابتلاء به کووید -۱۹ در آنان بیشتر است، اما اگر دیابت به خوبی کنترل شده باشد، خطر اینکه فرد در اثر ابتلاء به کووید -۱۹ علائم حاد را تجربه کند، به اندازه‌ی دیگر افراد عادی است.
توصیه‌های کرونایی به افراد مبتلا به دیابت
بیماران مبتلا به دیابت علاوه بر رعایت توصیه‌های عمومی، بایستی نکات زیر را در نظر داشته باشند:
- کنترل روزانه میزان قند خون بدن به منظور جلوگیری از عوارض ناشی از افزایش سطح قندخون یا افت آن؛
- تماس سریع با مراکز درمانی در صورت وجود علائم تنفسی مثل سرفه و تب بالای ۳۸ درجه
- مصرف کافی مایعات در صورت ابتلا به عفونت، چرا که ابتلا به هر عفونتی می‌تواند سطح قندخون را افزایش داده و نیاز شما به مصرف مایعات را افزایش دهد؛
- اطمینان از داشتن مقدار کافی داروهای دیابت و سایر وسایل مورد نیاز برای شرایطی مثل قرنطینه خانگی به مدت چند هفته؛
- اطمینان از دسترسی به مواد غذایی کافی
- اطمینان از کنترل سطح قندخون خود در صورت افت ناگهانی آن (داشتن دستگاه گلوکومتر در منزل جهت تست میزان قند خون و هم‌چنین آشنایی با نحوه کار آن)؛
- وجود فردی که از ابتلای شما به دیابت مطلع است و در صورت بیماری می‌تواند به شما کمک کند؛
- داشتن یک برنامه منظم، اجتناب از کار و فعالیت بیش از حد
- داشتن خواب کافی در شب؛
- دوری از هر گونه استرس و اضطراب و اخبارهای استرس‌زا
- پرهیز از گرسنگی در طول روز، بنابراین توصیه می‌شود میزان غذای مصرفی روزانه در وعده ها و میان وعده‌ها تقسیم بندی شود
بخور نخورهای دیابتی‌ها در ایام کرونایی
داشتن رژیم غذایی متنوع و متعادل به منظور ثابت نگه‌داشتن سطح قند خون و تقویت سیستم ایمنی بدن با اولویت دادن به غذاهایی با شاخص گلوکز (قند) پایین (مانند سبزیجات)، در این افراد بسیار واجد اهمیت است:
- بهتر است نوع نان و غلات این افراد سبوس دار باشد.
- استفاده از سبزیجاتی همچون اسفناج، لوبیاسبز، کدو، تره، جعفری، گشنیز، شنبلیله، یا میوه‌هایی همچون انار و مرکبات ایمنی بدن را بالا می‌برند ضمن اینکه قند هم ندارند.
- استفاده از پیاز، سیر یا ساقه سیر در خورش و پلو هم به این افراد توصیه می‌شود.
- سوپ سبزیجات، سوپ گشنیز، کته گشنیز و شوید برای این افراد مفید است.
- از میوه های پخته شده بدون شیرینی نظیر به، سیب یا هویج بهره ببرند.
- در مورد استفاده از دمنوش‌های گیاهی برای کاهش قند و بالا بردن سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از کرونا، می‌توان به مصرف متعادل دمنوش اکیناسه یا سرخارگل اشاره کرد.
- اجتناب از مصرف زیاد غذاهای سرخ شده
- محدود کردن مصرف غذاهای شیرین و چرب
- پرهیز از مصرف قندهای ساده مانند، کیک، شیرینی، بیسکویت و آبمیوه‌های صنعتی
افزایش مقاومت و تاب آوری بیماران دیابتی در برابر کرونا، با خورش‌های ساده
این خورش‌ها برای افزایش پایداری و ایمنی، کنترل بهتر قندخون، رفع یبوست، پاکسازی عام و کاهش پیامدهای درازمدت دیابت، سودمند هستند:
- خورش کدو
- خورش لوبیاسبز
- خورش بامیه
- خورش فورمه سبزی
بسیار خوب است که این خورش‌ها همراه با پیاز شیرین، مرزه، شنبلیله، شوید، جعفری، پودر کامل لیمو عمانی و دارچین و زردچوبه آماده شوند.
درست است که این اجزاء با دستور تهیه خورش‌های مجلسی، قدری متفاوت است، ولی در اینجا سودمندی طبی اولویت دارد.
نکات مهم در طبخ خورش‌ها
1) بهتر است سبزیجات و پودر کامل لیمو و ادویه، خیلی حرارت نبینند و در زمان نزدیک به جا افتادن غذا، افزوده شوند.
2) در افراد دیابتی و کسانی که اضافه وزن یا چاقی مرضی دارند، بهتر است برنج، حداکثر یک سوم از کل مقدار غذا باشد و به صورت شوید پلو، هویج پلو، سبزی پلو، چلوزیره، چلو سیاهدانه، زرشک پلو با زیره و تخم گشنیز، آماده شود.
3) افزودن گوشت به این خورش‌ها ضروری نیست، ولی حذف همیشگی آن نیز به طور همگانی توصیه نمی‌گردد، در حقیقت، این مورد به شخص بیمار بستگی دارد و پس از بررسی حال و سنجش وضع هر بیمار می‌توان درباره‌اش حکم داد.
هنگام طبخ غذا، برکت و عافیت بخواهید، برای سلامتی دیگران دعا کنید و آن را با آرامش و شکرگزاری نوش جان کنید.
پلوهای کم زیان در چاقی و دیابت
بسیاری از بیماران دچار اضافه وزن یا دیابت، می‌پرسند که برنج را چگونه بپزند تا بیشتر چاق نشوند یا نوسان قند کمتری داشته باشند:
پاسخ:
- تا جایی که می‌توانید مقدار و دفعات مصرف برنج را کم کنید.
- برنج را یه صورت دمی و غیرآبکش مصرف نکنید.
ترجیحاً برنج را به صورت‌های زیر مصرف کنید:
- هویج پلو (بدون شکر، همراه با خلال نارنج و پیاز) به علاوه زیره و قدری زرشک
- شوید پلو (ترجیحاً با شوید تازه، به صورت ساده یا همراه با لوبیای چشم بلبلی که چندساعت در آب خیسانده شده باشد).
- سبزی پلو (شامل سبزی‌های تره، جعفری، گشنیز، شنبلیله، ساقه سیر یا کمی سیر)
همراه برنج، ماست یا ماست و خیار نخورید.
