معرفی کتاب خلاصه الحكمه
- کتاب «خلاصه الحکمه» تالیف محمد حسین عقیلی خراسانی شیرازی و تصحیح استاد اسماعیل ناظم، کتابی درباره کلیات علم پزشکی به زبان فارسی است.
- این کتاب، یک دوره کامل پزشکی در دو بخش نظری و عملی است و دانش پژوهان طب سنتی را از بسیاری منابع دیگر بی نیاز می‌سازد، خصوصاً که مولف گرانقدر آن را با نقادی از آراء پیشینیان، دروازه ای به سوی دانش نظری و کاربردی علم پزشکی گشوده است.
- نویسنده اين اثر را پس از تمام شدن نگارش كتاب مخزن الادويه، به درخواست استادش، مير محمدعلى حسينى نوشته است. اين كتاب سومين كتاب از موسوعه ارزشمند مجمع الجوامع كه در سه مجلد منتشر شده است. شروع تأليف كتاب به تصريح نویسنده سال 1195ق بوده است.
- اسماعيل ناظم مصحح كتاب در تحقيق و تصحيح اين اثر از دو نسخه چاپى و خطى بهره برده است.
- نگارش مقدمه‌اى نسبتاً مفصل در شرح حال مؤلف و خاندان او و نيز اختصاص جلد سوم اين اثر به ضمائم كه شامل فهرست بيمارى‌ها، مركبات، اصطلاحات پزشکى، ابزار و اشياء و… است از مزاياى اين چاپ است.
- پاورقى‌هاى اين اثر بيشتر به اختلاف نسخ اختصاص دارد. همچنين در برخى از پاورقى‌ها به منابع و مأخذ اشاره شده است.
دیگر آثار مهم و در دسترس حکیم سید محمد حسین خان عقیلی علوی خراسانی شیرازی عبارتند از:
- مخزن الادویه
- قرابادین کبیر
- معالجات
ساختار کتاب خلاصه الحكمه
- اين اثر شامل يک مقدمه و دو مقاله و بخش ضمائم است. مؤلف در مقدمه كه در بردارنده چهار فصل است، به بيان تعريف علم طب، هدف و موضوع و شرف آن و بيان سخنانى به عنوان سفارش به طبيب و بيمار مى‌پردازد.
- مقاله اول مشتمل بر چهار ركن و مقاله دوم نيز مشتمل بر دو فن است. هر يك از اركان و فن‌ها نيز خود به فصولى تقسيم شده‌اند.
محتوای کتاب خلاصه الحكمه
- بسيارى از مطالبى را كه مؤلف در اين كتاب مى‌نگارد، از زمان ابوعلى سينا به بعد به چشم مى‌خورد، ولى اهميت كار مؤلف در اين است كه هيچ يک از نويسندگان قبلى به تفصيل و دقت او اين مطالب را نقل و تحرير نمى‌كنند.
- البته اين كتاب بيشتر بيان‌گر خصوصيت تحقيق مؤلف است تا خصوصيت تتبع، ولى با اين حال تتبع مؤلف هم در اين كتاب قابل توجه است.
- نام بردن از بيش از صد طبيب نامى و نقل قول از آن‌ها، از حكماى يونانى گرفته تا عرب و فارس، از قديمى‌ترين آن‌ها اسقلينوس تا اطباى معاصر خود؛ مانند حكيم اكبر ارزانى و ذكر بيش از چهل كتاب مشهور حكايت از كوشش و پژوهش مؤلف در علم طب و اهميت تأليف كتاب دارد.
- نگاهى به تحقيقات مؤلف در اين اثر نشان‌گر اين مطلب است كه هدف او در نگارش كتاب تنها تقليد و احياناً جمع‌آورى اقوال نبوده، بلكه وى آنچه را نوشته و يا نقل كرده بر اساس تجربه و تحقيق به اثبات رسيده است.
- بنابراین مؤلف گاه به نقد سخنان بزرگان طب مى‌پردازد كه نمونه‌اى از اين اشكالات و انتقادات را مى‌توان در مبحث حقنه مشاهده كرد كه چگونه مؤلف، سخن بزرگانى؛ همچون قرشى و يا نفيس‌الدين کرمانى در كتاب شرح اسباب و علامات را در معرض نقد قرار مى‌دهد.
- البته هدف او از انتقادات تنها اشكال‌تراشى نبوده، از اين‌رو گاه به انتقادات خود جواب مى‌دهد و يا سخنان اطباى ديگر را به‌گونه‌اى توجيه مى‌كند تا نقد و اشكالى بر آن‌ها وارد نشود. در كنار نقد و انتقاد، مؤلف جانب ادب را نيز رعايت مى‌كند و گاه در هنگام نقد از بزرگان با القابى شايسته تعبير مى‌كند.
- در كنار تحقيقات جامع مؤلف، استفاده فراوان و به جاى او از اصطلاحات پزشکى سنتى، جامعيت اين اثر را مضاعف مى‌گرداند.
- با توجه به اين خصوصيات، كتاب خلاصةالحكمة را مى‌توان يك فرهنگ لغات و اصطلاحات در باب كليات طب دانست و در واقع اين كتاب پله اول فراگيرى طب خواهد بود كه با فراگيرى اصطلاحات آن، كار در مراحل بعدى – يعنى ادويه مفرده، ادويه مركبه و معالجات – بسيار آسان خواهد شد.
مطالب كتاب خلاصة الحكمة به اختصار عبارت است از:
مقاله اول اين كتاب مشتمل بر چهار ركن است. در اين مقاله، مؤلف به بيان امور نظرى و تئورى مى‌پردازد:
- ركن نخست اين مقاله مشتمل بر يک مفتاح و هفت فصل
- ركن دوم مشتمل بر يازده فصل
- ركن سوم متضمن چهار فصل
- و ركن چهارم دربرگيرنده پنج باب است.
مؤلف در مقاله دوم كتاب به بيان امور عملى مى‌پردازد. اين مقاله مشتمل بر دو فن است:
- فن اول در ضمن شانزده فصل به بيان امورى درباره حفظ صحت اختصاص دارد.
- در فن دوم، معالجات و دستورالعمل‌هايى كلى ذكر شده است. اين فن شامل سه فصل است.
مشخصات فایل دانلودی
تعداد صفحات: 3102 (سه جلد)
زبان: فارسی
نوع چاپ: استاندارد
حجم فایل: 11.6MB
لینک خرید کتاب خلاصه الحكمه (3 جلد)
گسترش و توسعه مفاهیم و علوم طب سنتی و استفاده کاربردی از آن مهم‌ترین رسالت ما در مجموعه طبایع است. لذا برای اینکه این کتاب با قیمت پایین‌تری به دست شما برسد، کد تخفیف 50 درصدی برای شما در نظر گرفته‌‌ایم. قیمت کتاب پس از اعمال 50 درصد تخفیف معادل 25 هزار تومان خواهد شد.
برای خرید و ثبت سفارش می توانید از طریق ارتباط با پشتیبانی در پیامرسان بله یا تلگرام اقدام کنید. فایل خریداری شده از طریق همین پیامرسان‌ها برای شما ارسال می شود.
سوال، پیشنهاد و انتقاد
شما می‌توانید برای ارسال نظر، پاسخ به سوالات و دریافت پشتیبانی به شماره 09394398583 در پیام‌رسان‌های تلگرام و بله پیام بدهید!
سلب مسئولیت و قوانین
- سایت طبایع نسبت به استفاده از محتوای کتب تخصصی برای خوددرمانی و یا تجویز بدون مجوز آن به دیگران هیچ مسئولیتی پذیرا نیست. بدیهی است این جزوه صرفا جهت آشنایی بیشتر شما با مفاهیم طب سنتی تهیه و گردآوری شده است و نباید ملاک خوددرمانی قرار بگیرد.
- محتوای موجود در کتب برای افراد در گروه سنی +۱۷ در نظر گرفته شده است، لذا طبایع مسئولیتی نسبت به استفاده مخاطبین زیر این گروه سنی نمی‌پذیرد و تمام مسئولیت بر عهده والدین ایشان خواهد بود.
- تمامی کتب از نظر حقوق مالکیت معنوی مورد بررسی قرار گرفته است، اما در صورت مشاهده نقض قوانین مربوطه لطفا به پشتیبانی اطلاع دهید تا در اسرع وقت به آن رسیدگی شود.
مشاهده سایر کتب
همراه همیشگی طبایع، شما می‌توانید از طریق این (لینک) سایر کتب تخصصی طب سنتی را مشاهده بفرمایید.
